اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره‌کش‌های ایندوکساکارب و تیاکلوپرید روی بید سیب‌زمینی Phthorimaea operculella (Zeller)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 2، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 42، شهریور 1398، صفحه 87-97   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

هوشنگ رفیعی دستجردی^{* 1}؛ رویا احمدپور²؛ صمد افقهی²؛ علی گلی‌زاده³

¹گروه اموزشی گیاهپزشکی،دانشگاه محقق اردبیلی

²دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

بید سیب­زمینی  Phthorimaea operculella (Zeller) یکی از آفات مخرب سیب­زمینی در مزارع و انبارهای مناطق معتدل جهان و از جمله ایران می­باشد. چهارمرحله زندگی بید سیب­زمینی (تخم، سن اول لاروی، شفیره و حشره کامل) با غلظت­ های کشنده و زیر کشنده ایندوکساکارپ و تیاکلوپراید بر روی مراحل مختلف آفت در دمای 1±26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد، دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی تیمار گردید. مقادیر به­ دست آمده LC₅₀در مرحله تخم، لارو سن اول و حشره کامل در ایندوکساکارپ به­ ترتیب mg (a.i.)/l 144 ، 93 و 307 و در تیاکلوپراید  mg (ai)/l 912، 146 و 366  تعیین گردید. تجزیه آماری نشان داد که سم ایندوکساکارپ اثر تخم کشی مطلوبتری نسبت به حشره­ کش تیاکلوپراید روی بید سیب زمینی دارد. همچنین غلظت زیر کشنده LC₃₀ هر دو حشره ­کش روی تخم بررسی شد و پارامترهای دموگرافیک و پارامترهای زیستی به­ دست آمده تحت این تیمارها باهم مقایسه شدند. نرخ ذاتی افزایش جمعیت در شاهد و حشره ­کش­ های ایندوکساکارپ و تیاکلوپراید به­ ترتیب 188/0، 147/0، 17/0 ماده بر ماده بر روز تخمین زده شد. بین شاهد و تیمار تیاکلوپراید تفاوت معنی­ دار مشاهده نشد. درمرحله شفیره غلظت­ های بالاتری از حشره­ کش ­ها که در مزرعه استفاده می­شوند به­کار رفته اثر ملموسی مشاهده نگردید. با توجه به نتایج، حشره­ کش ­ایندوکساکارب سمیت بیشتری نسبت به حشره­ کش تیاکلوپراید در بید سیب­زمینی داشت و اکثر پارامترهای زیستی تحت تاثیر تیمار با حشره­ کش ­ها قرار گرفتند.
 

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: بید سیب‌زمینی؛ ایندوکساکارب؛ تیاکلوپراید؛ کشندگی؛ زیرکشندگی

مراجع