نوآوری و خلاقیت درتعیین و اولویت بندی شاخص‌های افشا مسئولیت اجتماعی شرکت ها

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 6، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 36، خرداد 1399، صفحه 135-160   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

امیر شمس کلوخی^{* 1}؛ علی رضا مهرآذین¹؛ ابوالقاسم مسیح آبادی²؛ محمد رضا شورورزی¹

¹گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

²گروه حسابداری، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

زمینه: در سال های اخیر شاهد افزایش اهمیت مسئولیت اجتماعی (CSR ) و گزارشگری آن در میان سازمان ها بوده ایم. در این راستا خلاقیت و نوآوری در تعیین و الویت بندی مولفه های مسئولیت اجتماعی شرکت ها از اهمیت خاصی برخوردار است.
هدف: تحقیق حاضر، مولفه ها و شاخص های افشا مسئولیت های اجتماعی را با بررسی نظر خبرگان در یک چارچوب جامع ارائه و مورد تحلیل قرار می دهد. همچنین پس از تعیین مولفه ها به بررسی شکاف بین وضعیت موجودو مورد انتظار از نظر خبرگان پرداخته شد.
روش: جامعه آماری مورد مطالعه شامل اساتید دانشگاهی، کارشناسان و مدیران شاغل در حرفه حسابداری، حسابرسی و مدیریت مالی ایران در سال 1396 می‌باشد. داده‌های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی از طریق نرم افزار SPSS تحلیل شد.
یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که 8 بعد برای مسئولیت های اجتماعی شرکت ها (رهبری و فرایندهای درون سازمانی، حمایت از محیط زیست، محیط کار، جامعه و کشور، حمایت از کارکنان، ارائه گزارشات، کمک های عام المنفعه و کسب استانداردها) قابل استخراج است و همچنین نتایج حاصل از آزمون تی نشان داد که بین وضعیت موجود( عملکرد فعلی) و مورد انتظار از نظر خبرگان تفاوت معناداری وجود دارد.
نتیجه گیری: این تحقیق با این امید انجام شده است که شرکتها شفافیت را در اولویت برنامه های خود قرار دهند و مدیران به افشای داوطلبانه اطلاعات مسئولیت های اجتماعی تمایل داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

افشا مسئولیت اجتماعی؛ بورس اوراق بهادار تهران؛ تحلیل عاملی اکتشافی؛ گزارشگری اجتماعی

مراجع

اژدری، گلناز، لگزیان، محمد، شیرازی، علی، فیاضی، بی بی مرجان. (1397). نوآوری و خلاقیت در اجرای اقدامات مدیریت منابع انسانی در شرکت‌های دانش‌بنیان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(4)، 1-32.

بهارمقدم، مهدی؛  صادقی، زینالعابدینو صفرزاده، ساره.(1392)." بررسی رابطه ی مکانیزم های حاکمیت شرکتی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت ها ".فصلنامهعلمیپژوهشیحسابداریمالی،سالپنجم،97-107.

پورعلی، محمدرضا و حجامی، محدثه. (1393). بررسی رابطه بین افشای مسئولیت اجتماعی و مالکیت نهادی در شرکت ها ی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 3(10)، 135-150.

حساس یگانه یحیی، برزگر قدر ت اله. (1392) ارائه ی مؤلفه ها و شاخص های بُعد اجتماعی مسؤولیت شرکت ها و وضعیت موجود آن در ایران. مطالعات توسعه اجتماعی –فرهنگی، ۲ (۱)،۲۰۹-۲۳۴.

حساس یگانه، یحیی، برزگر، قدرت اله. (1393). مبانی نظری مسئولیت اجتماعی شرکتها و پارادایم تحقیقاتی آن در حرفه حسابداری. حسابداری مدیریت، 7(3)، 109-133.

خواجوی، شکراله، اعتمادی‌جوریابی، مصطفی. (1394). مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و گزارشگری آن. حسابداری سلامت، 4(2)، 104-123.

دارابی، رویا. وقفی، حسام و سلیمانیان، مریم. (1395)."بررسی ارتباط بین گزارشگری مسئئولیت اجتماعی با ارزش و ریسک شرکت "دو فصلنامه حسابداری ارزش و رفتاری،1(2)، 193 – 213.

راهچمنی احمد و لاجوردی، لیدا (1391) "بررسی تاثیر اقدامات مسئولیت اجتماعی شرکت بر ترجیح برند در صنعت بانکداری" دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، مدیریت و حسابداری.

شهسواری، معصومه، سلمانی، رسول. (1397). بررسی پیامدهای اقتصادی مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها (با تأکید بر کارایی سرمایه گذاری). دانش سرمایه‌گذاری، 7(27)، 225-240.

عباسی سروک، لطف اله، باقری، مریم، کردستانی، فرشته. (1397). بررسی رابطه سرمایه انسانی با خلاقیت و نوآوری کارکنان مدارس ‏دولتی شهر تهران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(2)، 209-228.

علی آبادی، ابراهیم، عزیزی، محمد، عالم تبریز، اکبر، داوری، علی. (1397). شناسایی موانع اجرای خط مشی های کارآفرینی و نوآوری در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(3)، 95-132.

فروغی، داریوش؛ میر شمس شهشهانی، مرتضی و سمیه پور حسین(1387). "نگرش مدیران درباره افشای اطلاعات حسابداری اجتماعی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" (1386). بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره52، 55-70.

نمازی، محمد، مقیمی، فاطمه. (1397). تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکت‎ها در صنایع مختلف. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(2)، 289-310.

 

Bhaduri, S. N., & Selarka, E. (2016). Impact of Corporate Governance on Corporate Social Responsibility in India—Empirical Analysis. In Corporate Governance and Corporate Social Responsibility of Indian Companies (pp. 88-113). Springer, Singapore.

Cahan, S. F., De Villiers, C., Jeter, D. C., Naiker, V., & Van Staden, C. J. (2016). Are CSR disclosures value relevant? Cross-country evidence. European Accounting Review, 25(3), 579-611.

DeBoskey, D. G., & Gillett, P. R. (2013). The impact of multi-dimensional corporate transparency on us firms’ credit ratings and cost of capital. Review of Quantitative Finance and Accounting, 40(1), 101-134.

Guthrie, J., Boedker, C., & Cuganesan, S. (2004). Final report: Department of Lands, NSW, management, measurement and reporting of intellectual capital. Report of MGSM Centre for the Management of Knowledge Capital, December, Sydney.

Habib, A., & Hasan, M. M. (2019). Corporate social responsibility and cost stickiness. Business & Society, 58(3), 453-492.

Hahn, R., & Kühnen, M. (2013). Determinants of sustainability reporting: a review of results, trends, theory, and opportunities in an expanding field of research. Journal of cleaner production, 59, 5-21.

Kim, J. (2005). Accounting transparency of Korean firms: Measurement and determinant analysis. Journal of American Academy of Business, 3, 222-229.

Liu, X., & Zhang, C. (2017). Corporate governance, social responsibility information disclosure, and enterprise value in China. Journal of Cleaner Production, 142, 1075-1084.

Nekhili, M., Nagati, H., Chtioui, T., & Rebolledo, C. (2017). Corporate social responsibility disclosure and market value: Family versus nonfamily firms. Journal of Business Research, 77, 41-52.

Park, S., Song, S., & Lee, S. (2017). Corporate social responsibility and systematic risk of restaurant firms: The moderating role of geographical diversification. Tourism Management, 59, 610-620.

Phiri, O., Mantzari, E., & Gleadle, P. (2019). Stakeholder interactions and corporate social responsibility (CSR) practices: Evidence from the Zambian copper mining sector. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 32(1), 26-54.

Scholtens, B., & Kang, F. C. (2013). Corporate social responsibility and earnings management: Evidence from Asian economies. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 20(2), 95-112.

Sun, Y., Yi, Y., & Lin, B. (2012). Board independence, internal information environment and voluntary disclosure of auditors’ reports on internal controls. China Journal of Accounting Research, 5(2), 145-161.

Wahba, H., & Elsayed, K. (2015). The mediating effect of financial performance on the relationship between social responsibility and ownership structure. Future Bu