جو عاطفی خانواده و بی صداقتی تحصیلی: نقش واسطه ای خودپنداشت تحصیلی

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 8، دوره 16، شماره 61، مهر 1398، صفحه 97-108   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

حمید بارانی^{* 1}؛ معراج درخشان²؛ عباس اناری نژاد³

¹دانشجوی دکترای روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز

²دانشجوی دکترایی روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز

³استادیار برنامه ریزی درسی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای خودپنداشت تحصیلی در ارتباط بین جو عاطفی خانواده و بی‎صداقتی تحصیلی بود. شرکت‌کنندگان پژوهش 209 (96 دختر و 113 پسر) دانش‎آموز دوره ابتدایی شهر فسا بودند که به شیوه نمونه‌برداری تصادفی خوشه‎ای انتخاب شدند و به مقیاس جو عاطفی خانواده هیل برن (1964)، سیاهه خودپنداشت تحصیلی چن و تامپسون (2004) و مقیاس بی‎صداقتی تحصیلی مک‎کیب و تروینییو(1996) پاسخ دادند. به منظور بررسی فرضیه‌های پژوهش از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که جو عاطفی خانواده از طریق خودپنداشت تحصیلی، پیش‌بینی‌کننده بی‎صداقتی تحصیلی است. یافته‌های این پژوهش نشان‌دهنده اهمیت توجه به نقش جو عاطفی خانواده و خودپنداشت تحصیلی در بی‎صداقتی تحصیلی دانش‎آموزان است.
 

کلیدواژه‌ها

جو عاطفی خانواده؛ خودپنداشت؛ بی‎صداقتی تحصیلی

مراجع

اتکینسون، ر.، اتکینسون، ر.، هوکسما، س.، اسمیت، ا. و بم، د. (1387). زمینه روان‎شناسی هیلگارد. ترجمه م.ارجمند، ح.رفیعی، م.سمیعی و ن.حجازی. تهران: انتشارات ارجمند (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2001).

افشاری‎زاده، س.، کارشکی، ح. و ناصریان، ح. (1392). بررسی ویژگی‎های روان‎سنجی پرسشنامه خودپنداره تحصیلی دانش‎آموزان دبستانی شهر تهران. روش‎ها و مدل‎های روان‎شناختی، 3(11)، 66 -53.

بارانی، ح. (1397). پیش‎بینی بی‎صداقتی تحصیلی بر اساس هیجان تحصیلی امید: مطالعه نقش واسطه‎گری کمک‎طلبی تحصیلی. پایان‎نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز. دانشکده علوم تربیتی و روان‎شناسی، گروه روان‎شناسی تربیتی.

جوکار، ب. و حق‎نگهدار، م. (1395). رابطه هویت اخلاقی با بی‌صداقتی تحصیلی: بررسی نقش تعدیلی جنسیت. مطالعات آموزش و یادگیری، 8(2)، 162 -143.

حسن‌زاده، ر.، حسینی، ح. و مرادی، ذ. (1384).بررسی رابطه بین خودپنداشت کلی دانش‏آموزان و عملکرد تحصیلی آنها. فصلنامه دانش و پژوهش در روان‌شناسی، 7(24)، 18 -1.

حقیقی، ج.، شکرکن، ح. و موسوی‌شوشتری، م. (1381). بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با سازگاری دانش‎آموزان دختر پایه سوم مدارس راهنمایی اهواز. مجله علوم تربیتی و روان‎شناسی، 9(3)، 108 -79.

خجسته مهر، ر.، عباس‎پور، ذ.، کرایی، ا. و کوچکی، ر. (1391). تأثیر برنامه موفقیت تحصیلی بر عملکرد و خودپنداره تحصیلی، بازخورد نسبت به مدرسه، یادگیری شیوه موفقیت در مدرسه و سازگاری اجتماعی دانش‎آموزان. مجله روان‎شناسی مدرسه، 1(1)، 45 -27.

غلامی، ی.، خداپناهی، م. ک.، رحیمی‎نژاد، ع. و حیدری، م. (1385). رابطه انگیزش پیشرفت و خودپنداشت با پیشرفت تحصیلی دانش‎آموزان پایه هشتم در درس علوم بر اساس تحلیل نتایج تیمز‌ـ‌آر. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 2(7)، 219 -207.

کشکولی، ف. (1396). مدل علی رفتارهای آسیب‎زای تحصیلی. رساله منتشرنشده دکتری دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. 

گل‎پرور، م. (1394). نقش اخلاق تحصیلی در رابطه عدالت و بی‎عدالتی آموزشی با فریب‎کاری تحصیلی: مدل معادله ساختاری. فصلنامه روان‎شناسی تربیتی، 11(37)، 65 -51.

لطفی‌عظیمی، ا. و ابراهیمی‌قوام، ص. (1394). سبک‌های انگیزش و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطه‎ای خودپنداشت تحصیلی. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 11(43)، 258 -247.

ولی‎زاده، ش. (1390). سبک‎های والدگری و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطه‎گر خودپنداشت یا حرمت خود؟. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 8(30)، 155 -143.

 

Azulay-Chertok, I. R., Barnes, E. R., & Gilleland, D. (2014). Academic integrity in the online learning environment for health sciences students.Journal of Nurse Education Today, 34(10), 1324-1329.

Babu, T. A., Joseph, N. M., & Sharmila, V. (2011). Academic dishonestyamong undergraduates from private medical schools in India. Are we on the right track?. Journal of Med Teach, 33(9), 759-761.

Bazoukis, G., & Dimoliatis, I. (2011). Cheating in medical schools in Greece: Quantitative evaluation and recommendations for resolving the problem. Arch Hell Med,28(3), 390-399.

Brimble, M., & Stevenson-Clarke, P. (2005). Perceptions of the prevalence and seriousness of academic dishonesty in Australian universities. The Australian Educational Researcher, 32,19-44.

Bunn, D. N., Caudill, S. B., & Gropper, D. M. (1992). Crime in the classroom: An economic analysis of undergraduatestudent cheating behavior. The Journal of Economic Education, 23, 197-207.

Chen, Y. H., & Thompson, M. S. (2004). Confirmatory Factor Analysis of a School Self-Concept Inventory. Paper presented at theAnnual Conference of Arizona Educational Research Organization. Retrieved June 5, 2019 from http://www. eric.ed.gov/?id=ED490658.

Chudzicka-Czupała, A., Lupina-Wegener, A., Borter, S., & Hapon, N. (2013). Students’ attitude toward cheating in Switzerland, Ukraine and Poland. The New Educational Review, 32(2), 66-76.‏

Confer, J. C., Easton, J. A., Fleischman, D. S., Goetz, C. D., Lewis, D. M., Perilloux, C., & Buss, D. M. (2010). Evolutionary psychology: Controversies, questions, prospects, andlimitations. American Psychologist, 65(2), 110-126.

Conger, R. D., & Conger, K. J. (2002). Resilience in Midwestern families: Selected findings from the first decade of a prospective, longitudinal study. Journal of Marriage and Family, 64(2), 361-373.

Diekhoff, G. M., LaBeff, E. E., Clark, R. E., Williams, L. E., Francis, B., & Haines, V. J. (1996). College cheating: Tenyears later. Research in Higher Education, 37, 487-502.

Fontana, J. S. (2009). Nursing faculty experiences of students’ academic dishonesty. Journal of Nursing Education, 48(4), 181-185.‏

Garavalia, L., Olson, E., Russell, E., & Christensen, L. (2007). How do students cheat? In E. Andeman, & T. M (Eds.), Psychology of academic cheating (pp. 33-58). San Diego, CA: Elsevier.

Gerardi, S. (2005). Self-concept of ability as a predictor of academic success among urban technical college students. The Social Science Journal, 42(2), 295-300.‏

Haines, V. J., Diekhoff, G. M., LaBeff, E. E., & Clark, R. E. (1986). College cheating: Immaturity, lack of commitment,and the neutralizing attitude. Research in Higher Education, 25, 342-354.

Henning, M. A., Ram, S., Malpas, P., Shulruf, B., Kelly, K., & Hawken, S. J. (2013). Academic dishonesty and ethical reasoning: Pharmacy and medical school students in New Zealand. Journalof Medical Teacher,35(6), 1211-1217.

Heydarei, A., & Daneshi, R. (2015). An Investigation on the Relationship of Family Emotional Climate, Personal-Social Adjustment and Achievement Motivation with Academic Achievement and Motivation among Third Grade High School Male Students of Ahvaz. Journal of Applied Linguistics and Language Learning, 1(1), 6-13.‏

Hunter, M. (2015). Rampant academic dishonesty is alive and well inMalaysia. Retrieveal 5 May, 2015 from: http://malaysiaflipflop.blogspot.my/2015/11/there-are-more-bogus-scientists-in.html.

Kline, R. B. (2005). Methodology in the social sciences. Principles and practice of structural equation modeling(2nd ed.). New York, NY, US: Guilford Press.

Kohlberg, L., & Power, C. (1981). Moral development, religious thinking, and the question of a seventh stage. Zygon®, 16(3), 203-259.‏

Lewis, C., & Lamb, M. E. (2003). Fathers’ influences on children’s development: The evidence from two-parent families. European Journal of Psychology of Education, 18(2), 211-228.

Lin, C. H. S., & Wen, L.-Y. M. (2007). Academic dishonesty in higher education: A nationwide study in Taiwan. HigherEducation, 54,85-97.

Marashian, F., & Khorami, N. S. (2012). The effect of early morning physical exercises on Academic self-concept and Loneliness foster home children in Ahvaz City. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 316-319.‏

Marsden, H., Carroll, M., & Neill, J. T. (2005). Who cheats at university? A self-report study of dishonest academic behavior’s in a sample of Australian university students. Australian Journal of Psychology, 57, 1-10.

McCabe, D. L. (2009). Academic dishonesty in nursing schools: An empirical investigation. Journal of Nursing Education, 48(11), 614-623.‏

McCabe, D. L., & Trevino, L. K. (1996). What we know about cheating in college longitudinal trends and recent developments. Change: The Magazine of Higher Learning, 28(1), 28-33.

McCabe, D. L., & Treviño, L. K. (1997). Individual and contextual influences on academic dishonesty: A multi campus investigation. Research in Higher Education, 38,379-396.

McCabe, D. L., Treviño, L. K., & Butterfield, K. D. (2001). Cheating in academic institutions: A decade of research.Ethics and Behavior, 11, 219-232.

Moeck, P. G. (2002). Academic dishonesty: Cheating among community college students. Community College Journal of Research & Practice, 26(6), 479-491.

Munoz-Garcia, A., & Aviles-Herrera, M. J. (2014). Effects of academic dishonesty on dimensions of spiritual well-being and satisfaction: a comparative study of secondary school and university students. Assessment &Evaluation in Higher Education, 39(3),349-363.

Murphy, E., Wickramaratne, P., & Weissman, M. (2010). The stability of parental bonding reports: a 20-year follow-up. Journal of Affective Disorders, 125(1), 307-315.

Olafson, L., Schraw, G., Nedelson, L., Nedelson, S., & Kehrwald, N. (2013). Exploring thejudgment-action gap: College students and academic dishonesty. Ethics & Behavior, 23(2), 148-162.

Oran, N. T., Can, H. O., Şenol, S., & Hadımlı, A. P. (2016). Academic dishonesty among health science school students. Nursing Ethics,23(8), 919-931.‏

Robinson, V. M. J., & Kuin, L. M. (1999). The explanation of practice: Why Chinese students copy assignments.Qualitative Studies in Education, 12, 193-210.

Smith, C. (2012). Ethical behavior in the e-classroom: What the online student needs to know. Oxford: Chandos.

Strom, P. S., & Strom, R. D. (2007). Cheating in middle school and high school. The Educational Forum,71(2), 104-116.

Taradi, S. K., Taradi, M., & Đogas, Z. (2012). Croatian medical students see academic dishonesty as an acceptable behavior: A cross-sectional multi campus study. Journal of Medical Ethics, 38(6), 376-379.

Taylor, L., Pogrebin, M., & Dodge, M. (2002). Advanced placement-advanced pressures: Academic dishon­esty among elite high school students. Educational Studies: Journal of the American Educational Stud­ies Association, 33(4), 403-421.

Williams, M. W., & Williams, M. N. (2012). Academic dishonesty, self-control, and general criminality: A prospective and retrospective study of academic dishonesty in a New Zealand University. Journal of Ethics & Behavior, 22(2), 89-112.

Winrow, A. R., Reitmaier-Koehler, A., & Winrow, B. P. (2015). Social desirability bias in relation to academic cheating behaviors of nursing students. Journal of Nursing Education and Practice, 5(8), 121-134.

Yukhymenko-Lescroart, M. (2014). Ethical beliefs to­ward academic dishonesty: A cross-culturalcom­parison of undergraduate students in Ukraine and the United States. Journal of AcademicEthics, 12(1), 29-41.