روش‌های نوین تأمین مالی برای بهسازی بافت‌های فرسودۀ کلان شهرها

پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار

مقاله 2، دوره 9، شماره 20، مهر 1397، صفحه 13-24   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیدمحسن موسوی^{* 1}؛ سمانه طریقی²؛ عبدلله دریابر³

¹کارشناس ارشد دانشگاه شهید بهشتی

²دکترای اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات

³دانشجوی دکترا اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات

چکیده

نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده در کلانشهرها سیاستی است که به عنوان اولویت اصلی و یا یکی از مهمترین برنامه های شهرداری های کلانشهرها تبدیل شده است. انتشار اوراق مشارکت شهرداری ها به‌عنوان برای تأمین مالی پروژه‌های نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده، چند سالی است که از یک طرف، به‌دلیلاولا نکول برخی شهرداری ها در بازپرداخت بدهی در سررسید و دوما به دلیل ساختار اداری پیچیده و اطاله فرآیند انتشار این اوراق به دلیل تعیین ردیف بودجه دولت، فرآیند تصویب توسط شورای شهر، شهرداری، سازمان شهرداری‌ها، وزارت کشور، بانک مرکزی، شورای اقتصاد، مجلس و غیره، عملکرد کاملا موفقی نداشته است که در سال های اخیر به جز مواردی استثنایی از جمله تامین مالی خط مترو، رو به افول بوده است؛ از سوی دیگر، فقدان مکانیزمی مناسب برای طراحی ابزارهای نوین مالی که بتواند از یک طرف، موجب کاهش بوروکراسی‌های اداری پیچیدۀ انتشار آن شود و از سوی دیگر، منابع قابل اتکایی را برای تأمین مالی این پروژه‌ها به‌وجود آورد، ضرورتی است که در این مقاله به بررسی آن پرداخته می‌شود.
در مقالۀ حاضر، ضمن ارایه الگوهای کلی تأمین مالی نوسازی بافت‌های فرسودۀ شهری شرح مختصری از نظام سپرده‌گذاری و اعطای تسهیلات و سپس فرایند تشکیل صندوق سرمایه‌گذاری شهرداری و درنهایت، مدل اجرایی الگوی تبدیل دارایی‌ها به اوراق بهادار را به‌عنوان مکانیزم تأمین مالی نوین برای طراحی اوراق مشارکت بهسازی، باتوجه به محدودیت‌های فقهی و مالیاتی آن بیان می‌کنیم.

کلیدواژه‌ها

تأمین مالی؛ بافت‌های فرسوده؛ تبدیل دارایی‌ها به اوراق بهادار؛ اوراق مشارکت بهسازی

مراجع

بهمنی، محمود و غفاری، مهدی. 1385. اصول بانکداری. مؤسسۀ عالی بانکداری ایران.

پی‌نو، ریموند. 1376. مدیریت مالی. ترجمۀ علی جهانخانی و علی پارسائیان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت).

سروش، ابوذر. 1386. «اوراق مشارکت به‌سازی ابزاری نوین در تأمین مالی بانک‌ها»، فصلنامۀ علمی ـ پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال هشتم، ش 29.

 سعیدی، علی. 1388. «اوراق مشارکت رهنی، راهکار تأمین مالی بخش مسکن»، ماهنامۀ بورس 83، 23-19.

قانون اوراق مشارکت، مصوب 1377 و اصلاحات پس از آن.

قانون بازار اوراق بهادار، مصوب 1384.

قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1380.

کمیتۀ تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار. 1386. صورت‌جلسۀ بررسی انتشار اوراق مشارکت رهنی. تهران: مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار.

موسویان، سیدعباس. 1386. ابزارهای مالی اسلامی(صکوک). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.

هیبتی، فرشاد؛ نیکومرام، هاشم؛ رهنمای رودپشتی، فریدون. بهار 1387. بازارها و نهادهای مالی. چاپ اول. دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد علوم و تحقیقات.