بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری مطالعه موردی: شهر گرگان

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 2، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 16، آبان 1391، صفحه 17-31   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

جعفر میرکتولی¹؛ مسعود مدانلوجویباری^{* 2}؛ رضا صمدی رضا صمدی³

¹استادیار جغرافیا وبرنامه‌ریزی شهری دانشگاه گلستان

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گلستان

³کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه گلستان

چکیده

چکیده
پیچیدگی فرایند توسعه زمین شهری و شرایط ویژه اقتصادی-اجتماعی حاکم بر شهرها مانع از آن می‌گردد که بتوان با انتخاب یک نظریه، همه‌ی عوامل موثر در توسعه زمین شهری را تحلیل نمود. بنگاه‌های معاملات ملکی، یکی از عنصر پنهان و نامحسوس بازار زمین و مسکن در توسعه زمین شهری می‌باشد. مقاله حاضر با هدف بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری برای شهر گرگان تدوین یافته است. در این راستا ابتدا عملکرد بازار با استفاده از آمار پروانه‌های ساختمانی و قیمت زمین و مسکن در سال1390 و سپس نحوه فعالیت بنگاه‌ها را در سطح شهر و متغیرهای تأثیرگذار در تعیین قیمت و تأثیر مسکن مهر در کاهش قیمت زمین و مسکن مورد بررسی قرار گرفته است. نوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای و روش مطالعه اسنادی و پیمایشی (میدانی) است. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار  SPSS استفاده شده است. جامعه آماری، مدیران و صاحبان بنگاه‌های معاملات ملکی شهر گرگان می‌باشد، که با استفاده از فرمول کوکران136 نفر برآورد گردیده و نهایتاً با اسفاده از روش نمونه‌گیری سیتماتیک در منطقه یک و دو شهر تهیه و تکمیل شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، بین عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی و تعیین قیمت و نوع کاربری زمین شهری با ضریب کای اسکوئر531/72 و000/0 =Sig رابطه معنی‌داری وجود دارد؛ بدین‌معنی بنگاه‌ها با تعیین قیمت زمین و افزایش آن، نوع کاربری را به سمت کاربری مسکونی و تجاری که سودآورتر می‌باشد هدایت می‌کنند. هم‌چنین مقایسه سطح معاملات در منطقه یک و دو شهر گرگان تفاوت معنی‌داری را نشان می‌دهد. برای مواجهه با مشکلات موجود و بهبود عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه شهری پیشنهاد می‌گردد، برای شفاف سازی، کنترل و نظارت بر قیمت‌ها در هرناحیه و منطقه شهری کمیسیون متشکل از نمایندگان بنگاه‌ها و شهرداری و نماینده دادگستری تشکیل گردد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: اقتصاد شهری؛ بنگاه معاملات ملکی؛ قیمت زمین و مسکن؛ بازار زمین و مسکن؛ شهر گرگان

مراجع

منابع و مآخذ

- احمدی، سید وحید(1387). آسیب شناسی بازار مسکن در ایران، انتشارات چوک آشتیان

- اردشیری، مهیار(1380). زمین و قیمت آن، مجله شهر، شماره33

- اسولیون، آرتور(1386). مباحثی در اقتصاد شهری؛ ترجمه‌ی جعفر قادری و علی قادری، انتشارات نور علم، همدان

- اکالاگان، جی آر(1386). کاربری زمین اثر متقابل اقتصاد اکولوژی و هیدرولوژی، ترجمه دکتر منوچهر طبیبیان، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران

- پورمحمدی، محمدرضا(1385). برنامه‌ریزی مسکن، تهران، انتشارات سمت، چاپ چهارم،

- حسینی، سیدعلی(1385). مبانی فنی واجرایی حقوق شهری در ایران، انتشارات حق‌شناس، چاپ دوم، رشت

- دانکرلی، هرولدوب(1376). سیاست زمین شهری، ترجمه عبدالله کوثری، سازمان ملی زمین و مسکن، تهران

- رئیس دانا، فریبرز(1388). قیمت‌گذاری زمین‌های نوآباد شهری، همایش زمین و توسعه شهری، تهران

- زنگنه، یعقوب(1388). درآمدی براقتصاد شهری. انتشارات دانشگاه تربیت معلم سبزوار، چاپ اول، سبزوار

- زنوز، هادی(1358). بازار اراضی و مستغلات شهری(نحوه استفاده، قیمت) انتشارات موسسه تحقیقات اقتصادی، تهران

- عابدین در کوش، سعید(1383). درآمدی بر اقتصاد شهری، مرکز نشر دانشگاهی تهران، چاپ ششم

- ماجدی، حمید(1378). زمین مساله‌ی اصلی توسعه شهری؛ مجله آبادی، مرکز مطالعات شهرسازی، شماره‌ی 33

- مرکز آمار ایران، سال(1385). نتایج سرشماری نفوس و مسکن، معاونت برنامه‌ریزی استانداری استان گلستان

- معاونت پژوهشی مجلس شورای اسلامی(1388). سیاست‌های زمین شهری، گروه مسکن وشهرسازی، خرداد ماه

- معاونت شهرسازی شهرداری گرگان(1390). آمار پروانه‌های صادره شده در سال1390، شهرداری گرگان

- معتمدی، مسعود(1381)، زمین و جایگاه آن در توسعه شهری، ماه‌نامه شهرداریها، شماره37، سازمان شهرداریهای کشور.

- میرکتولی، جعفر و رضا، منافی آذر(1388). درآمدی بر اقتصاد فضا، انتشارات دانشگاه گلستان، چاپ اول، گرگان

- میرکتولی،جعفر(1389). مقدمه‌ایبربرنامه‌ریزی عرضهزمینشهری،انتشارات دانشگاه منابع طبیعی گرگان

- هاروی، دیوید(1376). عدالت اجتماعی و شهر، مترجمان: فرخ حسامیان ودیگران، شرکت پردازش و برنامه‌ریزی، تهران

- یزدانی ، فردین(1382). بازار سرمایه مسکن، زمینه‌ها و چارچوب‌ها. فصل‌نامه اقتصاد مسکن، شماره34

-  Goodall,Brian(1972).The Economics of urban Areas;Pergaamon press,New York

-  Herington,john(1984).The outer city, Harper and Row publishers,London

-  Bredan, O (2005).city economics,Cambridge:Harvard university press.this introductory book discuss a wide range of urban Economc Issues and public polies.

 

 

Study of estate transactions institutions role in urban land expansion