مطالعه و بررسی تاثیر حاشیه‌نشینی بر گسترش سوء مصرف مواد مخدر مورد مطالعه:(شهرک گلستان اسلام شهر در سال 1390)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 12، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15، شهریور 1391، صفحه 215-235   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

سروش فتحی^{* 1}؛ هاشم آرام²؛ عادله فخری اسفستانی^{* 3}

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گروه علوم اجتماعی،گرمسار،ایران

²دانشجوی دوره دکتری جامعه شناسی تخصصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران.

³دانش آموخته کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران.

چکیده

چکیده
      یکی از معضلات عمده جهانی درحال حاضر مسئله سوء مصرف مواد است. اعتیاد عامل بروز بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و نابسامانی‌های خانوادگی و فردی است. هدف مقاله حاضر ضمن مطالعه و بررسی وضعیت سوء مصرف مواد مخدر و عوامل موثر بر آن، براین است تا بر اساس الگوی نظری - تحلیلی، نقش حاشیه‌نشینی را به عنوان عامل اساسی در بوجود آوردن این مسئله مورد ارزیابی قرارد دهد. روش تحقیق پیمایش و اسنادی بوده و اطلاعات لازم با استفاده از تکنیک‌های فیش برداری و پرسشنامه روی نمونه مورد مطالعه208 نفر از افراد ساکن شهرک گلستان اسلام شهر که با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی دو مرحله‌ای انتخاب شده بودند، جمع‌آوری شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو بخش آمار توصیفی و اسنباطی با توجه به آماره‌های متناسب ناپارامتریک(اسپرمن و من وایت نی) صورت پذیرفته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که بین پایگاه افراد، میزان ارتباط افراد با کجروها و پذیرش قومی با میزان سوء مصرف مواد مخدر رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین تفاوت معنی‌داری در میزان آنومی، سوء مصرف مواد و میزان ارتباط با کجروها، بین دو گروه حاشیه‌نشینان و غیرحاشیه‌نشینان وجود دارد. نتایج مطالعه نشان می‌دهد افراد پس از مهاجرت به حاشیه‌کلان شهر تهران و سکونت در شهرکی مثل گلستان (اسلام شهر) اقوام خود را از زادگاه خود دعوت به مهاجرت می‌نمایند و با توجه به اینکه قوم گرایی در این مناطق با این روند افزایش می‌یابد، یکی از موثرترین عوامل بر گسترش گرایش افراد به سوء مصرف مواد مخدر شناخته می‌شود.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: حاشیه‌نشینی؛ سوء مصرف مواد مخدر؛ قوم گرایی

مراجع

منابع

احمدوند، محمد علی(1373). اعتیاد. تهران: پیام نور.

انتظاری, علی(1388). راه‌های پیشگیری از سوءمصرف مواد مخدر، کنفرانس ستاد مبارزه با مواد مخدر، بهمن 1388.

پیران، پرویز(1380). «اجتماعات الونکی پدیده‌ای فراتر از حاشیه‌نشینی». تهران: موسسه کیهان.

پیران،پرویز(بی تا). «شهر نشینی شتابان و ناهمگون»مجله سیاسی،اقتصادی،شماره سوم و پنجم و ششم

پیران،پرویز(بی تا). «مساکن نابهنجار »مجله سیاسی،اقتصادی،شماره هفتم

توسلی، غلام‌عباس(1374). جامعه شناسی شهری. تهران: دانشگاه پیام نور،

دهقان نیری،علیرضا(1369)«بررسی وضعیت اجتماعی،اقتصادی آلونک نشینان »پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس .

زاهد زاهدانی، سید سعید( 1369). حاشیه‌نشینی.شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز،

ستوده،هدایت الله(1386). آسیب شناسی اجتماعی در ایران. تهران: انتشارات آریانا.

خراطها،سعید(1383) حاشیه‌نشینی در محله‌های ناهنجار شهر تهران (مورد محله غربت)،مجموعه مقالات حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی،دانشکده علوم بهزیستی و توانبخشی.

صالحی جونقانی،فرحناز(1379). بررسی عوامل اقتصادی – اجتماعی موثر بر اعتیاد،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه شیراز.

عبدی،کافیه(1386). بررسی عوامل گسترش اعتیاد در بین حاشیه نشینان تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران .

کوهن،آلن(1373). فرهنگ مواد مخدر. ترجمه حسن حاج سید جوادی. تهران: نشر سعید محبی.

کوئن، بروس(1386). مبانی جامعه شناسی. ترجمه توسلی و فاضل. تهران: انتشارات سمت.

گیدنز،آنتونی (1373).جامعه شناسی. ترجمه منوچهر صبوری . تهران: نشر نی.

منصورفر،کریم(1382). روش‌های آماری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

نبوی،عبدالحسین(1374). «بررسی عوامل اجتماعی،اقتصادی موثر بر شیوع جرائم در جامعه شهری اهواز» پایان نامه دکتری، دانشگاه تهران.

روزنامه حیات نو،ش7،سال 1382،صفحه 3-4