شناسایی زنبورهای پارازیتویید شفیره‌های زمستان‌گذران شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Lep., Tortricidae) تاکستان‌های ارومیه

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 2، دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 10، شهریور 1390، صفحه 95-102   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

غلامعلی اکبرزاده شوکت^*

مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، آذربایجان غربی، ارومیه

چکیده

در این بررسی پارازیتوییدهای شفیره شب‌پره خوشه‌خوار انگور Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) که   به­عنوان مهمترین آفت تاکستان‌های ارومیه شناخته می‌شود طی سال‌های 1383 تا 1385 جمع‌آوری و شناسایی شد و پتانسیل آن­ها در کنترل بیولوژیک در سال‌های 1384 و1385 ارزیابی گردید. جمع‌آوری شفیره‌های آفت از اواسط مهرماه شروع و تا اواخر فروردین­ ماه (خروج حشرات­کامل آفت)، در فواصل زمانی متناسب با فصل از باغات انگور فاقد برنامه کنترل شیمیایی در ایستگاه تحقیقات باغبانی کهریز، ادامه یافت. نمونه‌های هر نوبت تا خروج حشرات­ کامل آفت و پارازیتوییدها درون ظروف پرورش جداگانه در دمای 2±25 درجه سلیسیوس و رطوبت نسبی حدود 50 درصد در آزمایشگاه نگهداری شدند. زنبورهای پارازیتویید خارج شده از شفیره‌ها شناسایی و فراوانی نسبی آن­ها تعیین شد. میزان پارازیتیسم طبیعی بر اساس تعداد پارازیتویید و شب­پره‌های خارج شده محاسبه و روند خروج آن­ها طی دو سال متوالی مورد بررسی قرار گرفت. شش گونه زنبور پارازیتویید شامل: Itoplectis tunetana (Schmiedeknecht)، Pimpla sp.nr confinis Kasparyan، Pimpla arcadica Kasparyan، Dicaelotus inflexus Thomson متعلق به خانواده Ichneumonidae و گونه‌هایPteromalus puparum (L.)  و Homoporus sp. متعلق به خانواده Pteromalidae شناسایی شد. گونه‌های D. inflexus ، P. confinisو P. arcadica برای فون حشرات ایران جدید بوده و وقوع کلیه پارازیتوییدها از روی شفیره‌ شب‌پره خوشه‌خوار انگور برای اولین­بار گزارش می‌شود. میانگین میزان پارازیتیسم نسل زمستان­گذران دو سال80/2 ± 6/20 درصد بر آورد شد که در نوبت‌های نمونه‌برداری از حداقل 13 تا حداکثر 42 درصد متغیر بود.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی: خوشه‌خوار انگور؛ Ichneumonidae؛ Pteromalidae؛ پارازیتویید؛ ارومیه

مراجع