طرق فوق العاده اعتراض به آراء کیفری در حقوق ایران و مقایسه آن با حقوق کامن‌لا

تحقیقات حقوقی بین المللی

مقاله 9، دوره 12، شماره 46، دی 1398، صفحه 183-212   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لطف اله میرهاشمی¹؛ مسعود حیدری^{* 2}؛ محمدرضا شادمان فر³؛ علی یوسف زاده³

¹دانشجوی دکتری تخصصی، گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

²استادیار و عضو هیات علمی گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران نویسنده مسئول

³استادیار و عضو هیات علمی گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

امروزه اگرچه همه دقت که در رسیدگی و صدور رأی محاکم انجام می گیرد، اما باز احتمال اشتباه در آراء صادر شده ممکن است. بر این اساس در همه نظام‌های حقوقی باز بینی در این شرایط از طرف مراجع بالاتر پیش بینی شده است. در این خصوص طرق فوق العاده اعتراض به آراء کیفری پیش کشیده می‌شود. اعاده دادرسی از آن جهت طریقی فوق العاده است که تنها نسبت به حکم قطعی دادگاه و با توجه به جهات منحصر و استثنایی و پس از تجویز و قرار قبولی آن حسب مورد در خصوص احکام کیفری و مدنی، قابلیت اعمال و اجرا پیدا می‌کند. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی و مطالعه تطبیقی طرق اعتراض به آراء کیفری در حقوق ایران و کامن لا و درصدد پاسخ به این سؤال است که چه نقاط اشتراک و افتراقی در خصوص طرق فوق‌العاده اعتراض به آراء کیفری وجود دارد. یافته‌های این تحقیق نشان از آن دارد که میان اعاده دادرسی و نهاد هیبیس کوپس در حقوق کامن لا، اختلاف و اشتراکات متعددی وجود دارد. بدین توضیح که اعاده دادرسی در حقوق ایران یکی از طرق فوق العاده شکایت از آراء کیفری است و نهاد هیبیس کوپس نیز در حقوق کامن لا در زمینه اعتراض به آراء کیفری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

طرق فوق العاده؛ حکم قطعی؛ جهات اعاده دادرسی؛ آراء کیفری؛ حقوق کامن‌لا