پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 9,997 |
| تعداد مقالات | 83,560 |
| تعداد مشاهده مقاله | 77,801,230 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,890 |
ارزیابی سیستمهای تغذیهای شیمیایی و آلی بر عملکرد و بهرهوری مصرف آب ارقام برنج (Oryza sativa L.) تحت شرایط تنش کمآبیاری | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| دوفصلنامه ی علوم به زراعی گیاهی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 6، دوره 9، شماره 2، آذر 1398، صفحه 161-174 اصل مقاله (642.32 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جابر مهدی نیا افرا1؛ یوسف نیک نژاد2*2؛ هرمز فلاح آملی2؛ داوود براری تاری2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 11- دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه ازاد اسلامی واحد آیت الله املی، آمل، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 22- استادیارگروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت الله آملی، آمل، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| به‌منظور بررسی اثرات سیستمهای تغذیهای شیمیایی و آلی بر عملکرد، بهرهوری آب مصرفی ارقام برنج تحت تنش کمآبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در در مزرعه شرکت زراعی دشت ناز واقع در شهرستان ساری در سال 1395 اجرا شد. تیمارهای تنش کمآبیاری در سه سطح: تنش در زمان آغاز پنجهدهی ( 15روز بعد از نشاکاری)، مرحله رشدی انتقال مجدد (پایان گلدهی و شروع پر شدن دانهها) و عدم تنش (شاهد) به عنوان عامل اصلی به صورت قطع آبیاری و آبیاری مجدد پس از ظهور ترک مویی انجام شد. نوع سیستم تغذیهای در چهار سطح ورمیکمپوست و کمپوست آزولا به ترتیب به مقادیر 6 و 8 تن در هکتار، اسید هیومیک (5/4 در هزار)، کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و رقم در دو سطح (شیرودی و طارم محلی) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تفاوت معنیداری بین ارقام شیرودی و طارم از نظر عملکرد شلتوک در سطوح مختلف تنش کمآبیاری و سیستمهای تغذیهای وجود داشت. در شرایط آبیاری متداول، بیشترین عملکرد شلتوک، در رقم شیرودی و طارم محلی به ترتیب 9/6577 و 4/3776 کیلوگرم در هکتارحاصل گردید. تنش کمآبیاری در مرحله رشدی آغاز پنجهدهی سبب کاهش عملکرد به میزان 87/6 و 67/1 درصد و در مرحله انتقال مجدد سبب کاهش عملکرد به میزان 65/17 و 97/2 درصد به‌ترتیب برای ارقام شیرودی و طارم در مقایسه با شرایط عدم تنش گردید. با کاربرد اسید هیومیک، کمپوست آزولا و ورمیکمپوست، عملکرد شلتوک به‌ترتیب به مقدار 12/16، 02/9 و 62/3 درصد در مقایسه با مصرف کود رایج شیمیایی در رقم شیرودی و همچنین به میزان 85/7، 47/3 و 21/2 درصد نسبت به کود شیمیایی در رقم طارم محلی افزایش یافت. بیشترین میزان بهره وری آب مصرفی در ارقام شیرودی و طارم به‌ترتیب با میانگین‌های 1050/0 و 8016/0 کیلوگرم بر مترمکعب (بدون احتساب بارندگی، رواناب خروجی و آب خاک ورزی)تحت شرایط عدم اعمال تنش مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد بیشترین عملکرد شلتوک برای هر دو رقم شیرودی و طارم تحت شرایط عدم تنش در سیستم تغذیهای اسید هیومیک حاصل گردید. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| واژه‌های کلیدی: آزولا؛ اسید هیومیک؛ رقم شیرودی؛ ورمیکمپوست | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
مقدمه خشکی یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکنندۀ رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی است که تقریباً تولید 25 درصد اراضی جهان را محدود ساخته است (3). برنج از حساسترین گیاهان در برابر کمبود آب است و بیشترین نیاز آبی را در بین غلات دارد (41، 47). تنش خشکی در 50 درصد از اراضی تولید برنج جهان رخ می‌دهد (28).خشکی از عمده خطرات جدی برای تولید موفق محصولات زراعی به خصوص برنج در جهان است که می‌تواند در هر زمان طی فصل رشد رخ دهد. از این رو یکی از چالش‌های اصلی در کشاورزی تولید غذای بیشتر با آب کمتر میباشد (38، 44). نتایج تحقیقات در نقاط مختلف دنیا و ایران مناسب بودن تأثیر مدیریت آبیاری غیرغرقاب بر مقدار عملکرد دانه و افزایش بهره وری آب برنج را ثابت نموده است (15، 36، 43). ارقام برنج آبی با زیست توده بیشتر نسبت به ارقام با زیست توده کمتر به خشکی متحملتر هستند و از طرفی دارای فنولوژی مناسب نسبت به تنش خشکی دیرهنگام انتهای فصل میباشند (24). به عقیده لافیت و همکاران (2003) ارقام زودرس به خاطر توسعه سریع اندام‌های رویشی و وارد شدن به مرحله زایشی می‌توانند از تنش خشکی در مرحله حساس رشد رهایی یابند هر چند که نیاز به تولید ارقام پر محصول وجود دارد (25) ولی باید ظرفیت تحمل به تنش در رقم‌های محلی به همین دلیل مورد توجه قرار گیرد (45). تنش خشکی موجب کاهش محتـوای آب در بافت‌های گیاهـان میشود که باعث محدود شدن رشد و برخی تغییرات فیزیولـوژیکی و متابولیکی در آنها میگردد (21). ورمیکمپوست، به‌عنوان اصلاح‌کننده آلی خاک جهت افزایش رشد بوته و عملکرد دانه شناخته شده است (32). ورمیکمپوست به‌علت داشتن تخلخل زیاد، تهویه و زهکشی مناسب، دارای قدرت بالای جذب و نگهداری آب و عناصر غذایی میباشد و استفاده از آن در کشاورزی پایدار، علاوه بر افزایش جمعیت و فعالیت میکروارگانیسمهای مفید خاک، در جهت فراهمی عناصر غذایی مورد نیاز گیاه مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم محلول عمل نموده و موجب بهبود رشد و عملکرد گیاهان زراعی میشود (12، 30). آزولا یک سرخس آبزی آزاد بوده که معمولاً در آب شالیزارها، نهرهای آب و استخرها یافت میشود (35). کمپوست مخلوطی از مواد آلی پوسیده شده بوسیله میکروارگانیزم‌ها است که در یک محیط گرم، مرطوب و تحت شرایط هوازی، مواد و عناصر غذایی موجود در خود را بهصورت قابل استفاده در اختیار گیاه قرار می‌دهد (34). کاربرد کمپوست آزولا با دارا بودن مواد مفید شالیزار در بسیاری از کشورها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و اثرات مثبتی در صفات عملکردی و افزایش زیست توده کل برنج داشت (5). محققان در گزارشی بیان کردند کاربرد کمپوست آزولا سبب میشود مواد غذایی به آسانی در دسترس گیاه قرار گیرد که در نهایت باعث افزایش عملکرد برنج میشود (23). محلول پاشی روشی مؤثر برای جبران کمبود عناصر معدنی در گیاهان زراعی میباشد. محلول پاشی هیومیک اسید سبب کاهش خشک شدن سریع قطره‌های محلول غذایی در سطح برگ میشود به دلیل اینکه مولکولهای اسید هیومیک با پیوند به مولکولهای آب تا حدود زیادی مانع از تبخیر آب می‌گردند که در نهایت می‌تواند در جذب سریع مواد غذایی تاثیر گذارد باشد همچنین مولکولهای آن به درون بافت‌های گیاهی نفوذ می‌کند و با پیوستن به مولکولهای آب و تعرق گیاه را کاهش داده به حفظ آب درون گیاه کمک می‌کند (14، 29). همچنین اسید هیومیک با افزایش فعالیت آنزیم روبیسکو، سبب افزایش فعالیت فتوسنتزی گیاه میشود (20). محققان در پژوهشی بیان کردند که اسید هیومیک از عوامل محرک رشد رویشی، بهبود رشد زایشی و افزایش عملکرد کمی و کیفی در گیاه میباشد، اسید هیومیک با بهبود اجزای عملکرد سبب افزایش عملکرد دانه میشود (1). نیتروژن، فسفر و پتاسیم از عناصر اصلی برای گیاهان زراعی است که معمولاٌ کمبود آنها به‌عنوان یک عامل محدودکننده عملکرد در سیستمهای کشاورزی مطرح است. امروزه استفاده از کودهای آلی همراه با کودهای شیمیایی به‌عنوان یک ضرورت در ایجاد کشاورزی پایدار شناخته‌شده است (11). علیرغم تحقیقات متعدد در ارتباط با تشخیص ارقام مقاوم و حساس به تنش خشکی، هنوز خصوصیات عملکردی و بهرهوری آب، محتوای نسبی آب برگ در ارقام شیرودی و طارم به همراه سیستمهای تغذیهای ورمیکمپوست، کمپوست آزولا، اسید هیومیک و کود رایج نیتروژن، فسفر، پتاسیم با اعمال تنش خشکی مورد بررسی قرار نگرفته است، از طرفی استفاده از نهاده‌هایی که سبب افزایش مقاومت گیاه به شرایط تنش خشکی می‌شوند، ضروری میباشد. لذا این تحقیق جهت بررسی تأثیر سیستم تغذیهای (شیمیایی و آلی) ترکیبات ورمیکمپوست و کمپوست آزولا به همراه اسید هیومیک و مصرف کود رایج نیتروژن، فسفر، پتاسیم بر عملکرد دانه و بهرهوری مصرف آب در ارقام برنج تحت تنش کم آبیاری انجام شد.
مواد و روش‌ها به‌منظور بررسی واکنش ارقام شیرودی و طارم محلی بر عملکرد و میزان بهرهوری آب مصرفی تحت سیستمهای مختلف تغذیهای (شیمیایی، آلی) در شرایط تنش کمآبیاری آزمایشی در سال 1395 در مزرعه شرکت زراعی دشت ناز واقع در شهرستان ساری با عرض جغرافیایی 36 درجه و 46 دقیقه و طول جغرافیایی 53 درجه و 10 دقیقه با ارتفاع 11 متر از سطح دریا اجرا شد. در این مطالعه جهت تعیین خصوصیات خاک مزرعه، از عمق 0 تا 30 سانتی‌متر نمونه‌گیری شد که نتایج آن در جدول 1 ارائه شده است. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش تنش کمآبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح (تنش کمآبیاری در 15روز بعد از نشاءکاری در زمان آغاز پنجهدهی با قطع آبیاری شروع و آبیاری مجدد پس از ظهور ترک مویی رطوبت کمی پایین‌تر از رطوبت اشباع انجام شد تنش کمآبیاری پس از پایان گلدهی و شروع پر شدن دانهها در مرحله رشدی انتقال مجدد با قطع آبیاری شروع و آبیاری مجدد پس از ظهور ترک مویی انجام شد (10) عدم تنش (شاهد) که آبیاری با عمق غرقاب 5-4 سانتی متر به صورت تناوبی انجام گردید. نوع سیستم تغذیهای در چهار سطح (ورمیکمپوست و کمپوست آزولا به ترتیب میزان 6 و 8 تن در هکتار قبل از کاشت بهصورت مصرف خاکی در کرت‌های آزمایشی اعمال گردید اسید هیومیک هیومابن که از شرکت کشت بن آسیا تهیه شد به مقدار 5/4 لیتر در هزار لیتر آب درآغاز پنجه زنی و شروع پر شدن دانه محلول پاشی آن صورت گرفت همچنین کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و رقم در دو سطح (شیرودی و طارم محلی) به صورت فاکتوریل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شده‌اند. نیتروژن، فسفر و پتاسیم به ترتیب از منبع اوره، سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم بود. نیاز کودی نیتروژن، فسفر و پتاسیم برای رقم شیرودی 150، 75، 90 کیلوگرم در هکتار و رقم طارم محلی 50، 100، 50 کیلوگرم در هکتار بر اساس دستورالعمل مؤسسه تحقیقات برنج و با توجه به نتایج آنالیز خاک مصرف شد (10، 22). 50 درصد نیتروژن قبل از کاشت و مابقی در زمان پنجهدهی مصرف گردید. کود فسفر و پتاسیم قبل از کاشت به همراه کود نیتروژن به زمین داده شد. ارقام مورد استفاده طارم محلی که از بهترین و مرغوب‌ترین ارقام کیفی برنج است با دانه بلند، قلمی و دارای عطر و طعم و پخت عالی و به رنگ سفید متمایل به کرم است (2) و رقم شیرودی که یک رقم اصلاح شده پاکوتاه و متوسط رس با رنگ‌دانه خام کرم کدرگچی از ارقام پر محصول منطقه شمال کشور است که دارای عطر و طعم و پخت متوسط است (6). در جدول 2 برخی از خصوصیات زراعی ارقام ذکر شده است. وجین بهصورت دستی در دو مرحله (20 و 38 روز پس از نشاءکاری) انجام و مبارزه با آفات برنج بر اساس دستورالعمل فنی مؤسسه تحقیقات برنج کشور انجام شد در طول مراحل رشد برنج برای مبارزه آفت کرم ساقه خوار و بلاست برنج صورت گرفت و بعد از آن مبارزه با بلاست خوشه همزمان با ظهور 30-25 درصد خوشه‌ها سمپاشی صورت گرفت و 12-10 روز بعد از سمپاشی تکرار شد که با توجه به اینکه گسترش آفات و بیماری بیشتر از آستانه خسارت نبود و به موقع کنترل شد در نتیجه تأثیر معنی داری برروی عملکرد و صفت اندازگیری شده نداشت. جدول 1- نتایج تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک محل آزمایش (30-0 سانتی‌متری)
جدول 2- برخی خصوصیات ارقام برنج مورد آزمایش
جدول 3- برخی خصوصیات شیمیایی کود آلی مورد آزمایش
جدول 4- برخی خصوصیات شیمیایی کود آلی مورد آزمایش
جدول 5- برخی خصوصیات شیمیایی کود ارگانیک هیومابن (اسید هیومیک) مورد آزمایش
قبل از کاشت عناصر موجود در نمونه‌های کود ورمیکمپوست و کمپوست آزولا و اسید هیومیک مورد تجزیه قرارگرفته و نتایج آن در جدول3، 4 و 5 آمده است. کودهای آلی کمپوست آزولا و ورمیکمپوست بر اساس تعریف تیمار موردنظر قبل از آخرین مرحله آماده‌سازی در هر کرت مصرف و با خاک مخلوط گردید و استفاده از تیمار اسید هیومیک در مرحله رشدی آغاز پنجهدهی و انتقال مجدد بهصورت محلول‌پاشی اعمال گردید. نشاءکاری برای ارقام شیرودی و طارم محلی به ترتیب بافاصله 25× 25 و 20×20 سانتی‌متر انجام شد. با توجه به میانگین بارندگی در این فصل و آمار هواشناسی که از سال قبل گرفته شده بود برای احتمال بارندگی سایه‌بان در نظر گرفته شد که در مجموع ماه‌های فصل زراعی 2/74 میلی‌متر بارندگی صورت گرفت و اعمال تنش کم آبی بر اساس تیمارهای تعریف‌شده در پلات‌های اصلی بر علائم ظاهری تغییرات رطوبت ترک مویی خاک در نظر گرفته شد (16) و میزان آب مصرفی توسط کنتور اندازه‌گیری و ثبت گردید. جهت تعیین عملکرد شلتوک در دو متر مربع به ترتیب برای رقم شیرودی و طارم محلی (32 و 50 بوته) از داخل هر کرت بعد از حذف حاشیه برداشت و عملکرد آن بر اساس رطوبت 14 درصد محاسبه گردید. عملکرد پروتئین دانه از حاصلضرب عملکرد دانه در درصد پروتئین به دست آمد بهرهوری آب آبیاری نیز در فواصل زمانی معین با استفاده از روابط (عملکرد شلتوک / مصرف آب) برحسب کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار تعیین شد (42). محتوای نسبی برگ‌ها (Leaf elative water content) RWC در دو مرحله رشدی گیاه شامل آغاز پنجهدهی و انتقال مجدد بر حسب در صد از طریق معادله 1محاسبه گردید (39). دراین معادله، (Fresh weight) FWوزنتازه، (Turgor Weight) TW وزن آماس و) (Dry weight DWوزن خشک دیسک‌های برگ بر حسب گرم است. معادله (1) RWC= (FW-Dw) / (TW-Dw) ×100 چولگی و کشیدگی داده‌ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 آزمون گردید و داده‌ها نرمال بوده و نیاز به آزمون توزیع نرمال نمی باشد.برای تجزیه و تحلیل داده‌‌های آزمایش از نرم‌افزار SAS نسخه 9.1 و جهت انجام مقایسه میانگین داده‌ها از نرم‌افزار آماری MSTATC استفاده شد. مقایسه میانگین داده‌ها به روشآزمون LSD در سطح پنج درصد، صورت گرفت.
نتایج و بحث عملکرد شلتوک نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تنش کم آبیاری در رقم و همچنین سیستم تغذیهای در رقم برای عملکرد شلتوک در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود (جدول6). نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل تنش با توجه به نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل رقم و سیستم تغذیهای، بیشترین میزان عملکرد دانه در رقم شیرودی با مصرف اسید هیومیک با میانگین 1/6563 کیلوگرم در هکتار حاصل شد و با مصرف کمپوست آزولا، ورمیکمپوست و کود رایج به ترتیب 11/6، 76/10 و 12/16 درصد از میزان عملکرد نسبت به سیستم تغذیهای اسید هیومیک کاهش داشت. حداکثر عملکرد شلتوک در رقم طارم محلی نیز با مصرف اسید هیومیک (7/3878 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد و با مصرف کمپوست آزولا، ورمیکمپوست و کود رایج، عملکرد شلتوک به ترتیب به میزان 06/4، 52/5 و 28/7 درصد در مقایسه با کاربرد اسید هیومیک کاهش یافت (جدول 8). با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می‌رسد کودهای آلی باعث افزایش عملکرد دانه میشود اسید هیومیک به دلیل وجود ترکیبات اسیدهای آلی و هورمون‌ها موجب بالا رفتن جذب عناصر غذایی و منجر به افزایش عملکرد و اجزای عملکرد برنج میگردد (18). بهرهوری آب مصرفی نتایج جدول تجزیه واریانس حاصل از داده‌ها نشان داد که اثرات متقابل تنش کم آبی در رقم، سیستم تغذیه‌ای‌در رقم درسطح آماری یک درصد بر میزان آب مصرفی معنیدار شد ( جدول 6). مقایسات میانگین ارقام و تنش کم آبیاری نشان می‌دهد مقدار عددی بدست آمده برای حداکثر بهرهوری آب مصرفی در شرایط عدم تنش در رقم شیرودی برابر با 1050/0کیلوگرم برمترمکعب در هکتار است که این میزان در شرایط تنش کمآبیاری صورت گرفته در مرحله رشدی آغاز پنجهدهی و تنش کم آبیاری اواخر گلدهی مرحله پر شدن دانه انتقال مجدد نسبت به شرایط عدم تنش 85/5 و63/15 درصد موجب کاهش شد. اما در رقم طارم محلی هم بیشترین بهره وری آب مصرفی در شرایط عدم تنش به میزان 8016/0 کیلوگرم بر مترمکعب در هکتار حاصل شد ولی در شرایط تنش کم آبیاری صورت گرفته در مرحله آغاز پنجهدهی و مرحله رشدی انتقال مجدد به ترتیب نسبت شرایط عدم تنش کم آبیاری 69/1 و 26/4 درصد موجب کاهش بهرهوری آب مصرفی شد (جدول7). بر اساس مقایسات میانگین ارقام و سیستمهای تغذیهای، حداکثر میزان بهرهوری آب مصرفی با مصرف اسید هیومیک در رقم شیرودی 1644/1 کیلوگرم بر مترکعب در هکتار به دست آمد. اما در دیگر سیستمهای تغذیهای به کار گرفته شده در این مطالعه در مقایسه با سیستم تغذیهای اسید هیومیک، درصد کاهش بهره وری آب مصرفی مقادیر متفاوتی را نشان داد که به ترتیب در سیستم کمپوست آزولا 91/5 درصد کاهش، ورمیکمپوست 22/22 درصد کاهش و کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم 25/32 درصد کاهش مشاهده گردید. همچنین در رقم طارم محلی هم بیشترین بهره وری‌آب مصرفی با مصرف اسید هیومیک به میزان 8444/0 کیلو گرم بر متر مکعب بدست آمد که در سیستمهای تغذیهای کمپوست آزولا، ورمیکمپوست و کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم به ترتیب: نسبت به مصرف اسید هیومیک 66/5، 89/7، 89/12درصد کاهش داشت (جدول 8). نتایج مشابه بررسی‌ها روی ارقام برنج نشان داد بیشترین بهرهوری مصرف آب در شرایط عدم تنش خشکی در رقم شیرودی با مصرف اسید هیومیک به دست آمد اما کمترین آن در شرایط تنش خشکی صورت گرفته در مرحله انتقال مجدد با مصرف کود رایج نیتروژن و فسفر و پتاسیم دررقم طارم محلی حاصل شد (8). نتایج در روند مصرف و بهرهوری آب آبیاری برنج نشان داد که مدیریت‌های مختلف آبیاری نقش بسیار مهمی در صرفه‌جویی مصرف آب و همچنین بهرهوری آب آبیاری دارد. می‌توان گفت اسید هیومیک با اصلاح فیزیکی و بهبود دانه‌بندی خاک فضای بیشتری بـرای نفـوذ آب ایجاد می‌کند. به علاوه مولکولهای اسید بـا مولکـولهـای آب پیوندی تشکیل می‌دهند که تا حدود زیادی مـانع از تبخیـر آب میگردد (19). عناصر راندمان مصرف آب را افزایش می‌دهد. بررسی‌های صورت گرفته توسط صداقت و همکاران روی ارقام برنج نشان داد که ارقام مورد استفاده و همچنین روش‌های مختلف آبیاری از نظر مصرف آب تفاوت کاملاً معنیداری داشتند (3). جدول 6- تجزیه واریانس اثر تنش کم آبیاری، منابع کودی و رقم بر صفات مختلف ارقام برنج
*، ** و ns به ترتیب بیانگر تفاوت معنیدار در سطح پنج درصد، یک درصد و عدم تفاوت معنیدار میباشند.
جدول 7- مقایسه میانگین اثرمتقابل تنش کم آبیاری و ارقام بر صفات عملکردی و بهره وری آب مصرفی،
حروف مشابه در هر ستون بیانگر عدم وجود اختلاف معنی دار بر اساس آزمون LSD در سطح 5 درصد میباشد. جدول 8- مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارهای ارقام و سیستمهای تغذیهای بر صفات عملکردی و
حروف مشابه در هر ستون بیانگر عدم وجود اختلاف معنی دار بر اساس آزمون LSD در سطح 5 درصد می باشد
محتوای نسبی آب برگ نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تنش کم آبیاری در رقم و نیز اثر متقابل رقم در سیستمهای تغذیهای برای صفت محتوای نسبی آب برگ در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود (جدول6). طبق اثرات متقابل تنش کم آبیاری و رقم، حداکثر محتوای نسبی آب برگ در شرایط عدم تنش در رقم طارم محلی به میزان 90/88 درصد به دست آمد که در شرایط تنش کم آبیاری در مرحلههای رشدی آغاز پنجهدهی و انتقال مجدد نسبت به عدم تنش کم آبیاری 30/7 و 81/11 درصد کاهش داشت. اما در رقم شیرودی هم حداکثر محتوای نسبی آب برگ در شرایط عدم تنش کم آبیاری به میزان 30/60 درصد شد که در شرایط تنش کم آبیاری در مرحله آغاز پنجهدهی و انتقال مجدد نسبت به شرایط عدم تنش 77/5 و79/11 درصد کاهش داشت (جدول 7). نتایج مقایسات میانگین اثر متقابل ارقام و سیستم‌های‌تغذیه‌ای نشان داد که حداکثر محتوای نسبی آب برگ با مصرف اسید هیومیک در رقم طارم محلی 62/92 درصد است اما در سیستمهای تغذیهای کمپوست آزولا، ورمیکمپوست و کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم نسبت به مصرف اسید هیومیک 91/3، 36/10 و 41/14 درصد کاهش داشت. همچنین در رقم شیرودی بیشترین میزان محتوای نسبی آب برگ با مصرف اسید هیومیک به میزان 07/63 درصد شد که با مصرف کمپوست آزولا و ورمیکمپوست به همراه کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم به ترتیب نسبت به مصرف اسید هیومیک 65/8، 78/9 و90/13 درصد کاهش مشاهده شد (جدول 8). تنش خشکی سبب کاهش آب برگ، آب واکوئل و اندازه سلول میشود علت کاهش آب برگ باز شدن روزنه‌ها و خروج آب بهصورت تعرق از گیاه است در شرایط خشکی رشد ریشه‌های گیاه برای جذب آب افزایش می‌یابد ولی چون رطوبت خاک کم است این امر نمی‌تواند آب خارج‌شده از گیاه را تأمین نماید و درنتیجه آب برگ کاهش می‌یابد. کاهش آب برگ تحت شرایط تنش خشکی و افزایش آن بعد از آبیاری و رفع تنش خشکی در گیاهان مختلف، توسط محققین در برنج در ارقام مقاوم و حساس گندم، یونجه آفتابگردان، پنبه گزارش شده است (13، 17). بررسی‌های صورت گرفته نشان داد میزان محتوای نسبی آب برگ در گیاه برنج در مواجه با تنش خشکی به‌طور مستقیم با آماس یاخته و پتانسیل آبی گیاه ارتباط دارد (46). از طرف دیگر تورم، در ارتباط با توسعه و تقسیم سلولی است و بدین ترتیب ارتباط نزدیکی بین میزان محتوای نسبی آب برگ و عملکرد بیولوژیک وجود دارد. از آنجا که اسیدهیومیک در گسترش ریشه و در نتیجه قابلیت جذب آب و عناصر غذایی کارا است، می‌توان تأثیر مثبت آن را انتظار داشت. بنابراین به نظر می‌رسد که افزایش محتوای آب نسبی برگ در شرایط تنش خشکی به دلیل بهبود حاصله در خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک درنتیجه کاربرد کودهای آلی باشد (31). عملکرد پروتئین بر اساس نتایج جدول تجریه واریانس، اثر متقابل تنش کمآبیاری در رقم و همچنین اثر متقابل ارقام و سیستمهای تغذیهای بر عملکرد پروتئین در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود (جدول 6). اثر متقابل تنش کم آبیاری و ارقام نشان می‌دهد بیشترین عملکرد پروتئین در شرایط عدم تنش کم آبیاری در رقم شیرودی به میزان 364/62 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که در شرایط تنش کم آبیاری مرحله رشدی آغاز پنجهدهی و انتقال مجدد نسبت به شرایط عدم تنش 35/9، 34/13 درصد کاهش نشان داد. اما در رقم طارم محلی هم بیشترین عملکرد پروتئین در شرایط عدم تنش 645/51 کیلوگرم در هکتار شد که در شرایط تنش خشکی صورت گرفته در مرحله رشدی آغاز پنجهدهی، مرحله رشدی انتقال مجدد نسبت به عدم تنش به ترتیب 44/0و 88/0 درصد کاهش داشت (جدول 7). نتیجه مقایسات میانگین اثرات متقابل ارقام و سیستم‌های‌تغذیه‌ای نشان داد که بیشترین میزان عملکرد پروتئینی با مصرف اسید هیومیک در رقم شیرودی 403/71 کیلوگرم در هکتار است و در سیستمهای تغذیهای کمپوست آزولا، ورمیکمپوست و کود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم به ترتیب نسبت به مصرف اسید هیومیک 60/10، 84/16 و81/18 درصد کاهش داشت. همچنین در رقم طارم محلی در سیستم‌تغذیه‌ای اسید هیومیک بیشترین عملکرد پروتئین به میزان 147/57 کیلو گرم در هکتار به دست آمد که با مصرف کمپوست آزولا ورمیکمپوست وکود رایج شیمیایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم نسبت به اسید هیومیک به ترتیب 20/3، 06/6 و 09/8 درصد کاهش مشاهده شد (جدول 8). به نظر می‌رسد که کاهش عملکرد پروتئین تحت تنش خشکی در نتیجه واکنش پروتئین با رادیکال‌های آزاد و در نتیجه تغییر اسیدآمینه با افزایش فعالیت آنزیم‌های تجزیه کننده پروتئین، کاهش سنتز پروتئین و نیز تجمع اسیدهای آمینه آزاد از جمله پرولین و همچنین کاهش عملکرد دانه مرتبط است (33). گزارش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد محلول پاشی اسید هیومیک خصوصیات کیفی دانه گندم را نیز بهبود بخشید و عملکرد پروتئینی در اثر محلول پاشی اسید هیومیک افزایش معنی داری نشان داد (7). تحقیقات صورت گرفته مصرف اسید هیومیک در گیاه ذرت نشان داد احتمالاً بیشتر بودن عملکرد پروتئین در تیمار محلول پاشی با اسید هیومیک، افزایش دسترسی به عناصر معدنی تحت تأثیر کاربرد کود آلی هیومیک منجر شده است. همچنین طبق بررسی‌ها مشابه نشان داده شده است که با جایگزینی منابع آلی تغذیهای به جای منابع شیمیایی می‌توان محتوای پروتئین دانه و عملکرد پروتئین گندم را افزایش داد (26، 37، 40). طبق بررسی‌ها تاثیراسید هیومیک بر میزان عملکرد پروتئین نخود نشان داد که این ماده بر عملکرد دانه و پروتئین اثر معنیداری دارد (27).
نتیجه‌گیری کلی نتایج نشان داد در بین سیستمهای تغذیهای مصرف اسید هیومیک منجر به افزایش عملکرد شلتوک، عملکرد پروتئین شد و در هر دو رقم مصرف اسید هیومیک موجب شدکه محتوای نسبی آب برگ را در سطح بالاتری جبران نماید و می‌توان عنوان کرد که رقم شیرودی به دلیل پر محصول بودن در شرایط عدم تنش کم آبیاری با مصرف اسیدهیومیک در مقایسه با رقم طارم محلی بیشترین میزان بهرهوری آب مصرفی را دارا میباشد. به همین منظور استفاده از سیستم تغذیهای هیومیک موجب پایداری عملکرد در شرایط تنش و افرایش آن در شرایط عدم تنش در ارقام میگردد.
منابع 1ز. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
رر
- حیدری، م. و خلیلی، س. 1391. تأثیر اسید هیومیک و کود فسفر بر عملکرد دانه و گل، رنگدانه‌های فتوسنتزی و مقادیر(Hisbiscus sabdariffa L.) عناصر معدنی در گیاه چای ترش. نشریه علوم گیاهان زراعی ایران، 45: 191-199. 2- خسروزاده، م. 1391. شناخت انواع برنج ایرانی، مجله به نژادی نهال و بذر. 34 صفحه. 3- صداقت، ن.، پیردشتی، ه.، اسدی، ر. و موسوی طغانی، ی. 1393. اثر روش آبیاری بر بهره وری آب در برنج. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، 28: 1-9. 4- غیاثی اسکویی، م.، فرحبخش، ح.، صبوری، ح. و محمدینژاد، ق. 1389. ارزیابی ژنوتیپ‌های برنج در شرایط خشکی و عدم تنش خشکی براساس شاخص‌های تحمل و حساسیت. نشریه تولید گیاهان زراعی گرگان، 6: 55-75. 5- فرحدهر، ف.، دانشیان، ج. و امیری، ا. 1388. اثر مدیریت آبیاری و کمپوست آزولا بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه برنج. مجله پژوهش‌های به زراعی، 3: 154-165. 6- محدثی، ع.، اشراقی، ا.، نصیری، م.، بهرامی، م.، الهقلیپور، م. و کیانوش، م.1388. شیرودی، رقم جدید برنج پرمحصول و دارای کیفیت مطلوب. مجله به‌نژادی نهال و بذر، 25: 655-658. 7- محمودی، ر.، نصری، م. و اویسی، م. 1390. اثر محلول پاشی اسید هیومیک بر عملکرد کمی و کیفی گندم نان در شرایط تنش خشکی. مجله اکوفیزلوژی گیاهان زراعی دانشگاه ازاد اسلامی واحد شهر قدس، 8: 10 -26. 8- مهدینیا افرا، ج.، نیکنژاد، ی.، فلاحآملی، ه. و برابریتاری، د. 1396. بررسی اثر منابع مختلف تغذیهای (شیمیایی، آلی) در شرایط تنش خشکی بر میزان بهرهوری آب مصرفی و صفات عملکردی ارقام مختلف برنج. سومین همایش ملی مدیریت آب در مزرعه موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، کرج، ایران. 9- نیکنژاد، ی.، دانشیان، ج.، شیرانیراد، ا، م.، پیردشتی، ه. و ارزانش، م، ح. 1391. ارزیابی کارایی باکتری‌های افزاینده رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در شرایط کم آبی و مقادیر کاهش یافته نیتروژن. نشریه زراعت پژوهش سازندگی، 112: 9-19. 10- هادیان، ح. و قربان نژاد، ح. 1389. مدیریت مصرف آب در مزرعه برنج، مدیریت هماهنگی کشاورزی مازندران، چاپ اول، انتشارات ترویجی. 24 صفحه. 11- Alam, S.M. 2004. Azolla a green compost for rice. The DAWN Group of Newspapers, USA.
12- Arancon, N. Q., Edwards, C. A., Bierman, P., Welch, C. and Metzeger, J. D. 2004. Influences of vermicomposts on field strawberries: Effects on growth and yields. Bio resource Technology, 93: 145-153.
13- Aranjuelo, I., Irigoyen, J.J. and Dıaz, MS. 2007. Effect of elevated temperature and water availability on co2 exchange and nitrogen fixation of alfalfa plants. Environmental and Experimental Botany, 59: 99–108.
14- Bronick, E. J. and Lai, R. 2005. Soil structure and management. A review. Geoderma, University of Sydney, Australia.
15- Bouman, B.A.M., Hengsdijk, H., Hardy, B., Bindraban, P.S., Tuong, TP. and Ladha, J.K. 2002. Water-wise rice production. Proceedings of the International Workshop on Water-wise Rice Production. Los Banos, Philippines.
16- Cabulsay, G.S., Ito, O. and Alejar, A.A. 2002. Physiological evaluation of response of rice (Oryza sativa L.) to water deficit. Journal of Plant Science, 163: 815-827.
17- Chopra, R.K. and Selote, D.S. 2008. Acclimation to drought stress generates oxidative stress tolerance in drought resistant than susceptible wheat cultivar under field conditions. Environmental and Experimental Botany, 60:276 –283.
18- Cong, P.T., Dung, N.T., Hien, A.T., Choudhury, A., Rose, M.T., Kecsskes, M.L., Deaker, Choudhury, A., Rose, M. T., Kecsskes., M.L. Deaker., R. and Ennedyi, I. 2011. Effects of a multistrain biofertilizer and phosphorus rates on nutrition and grain yield of paddy rice on sandy soil in southern. Journal of Plant Nutrient, 34:1058-1069.
19- Daee, M. A. 2008.What’s humic acid technical bulletin No 3. Golssang Kavir Yazd Agricultural Company, Golsang Company Issue, Yazd, Iran.
20- Delfine, S., Tognetti, R., Desiderio, E. and Alvino, A. 2005. Effect of foliar application of Nytrogen and humic acids on growth and yield of durum wheat. Agronomy for Sustainable Development, 25:183-191.
21- Farooq, M.A., Wahid, S.M., Basra, A. and Din, I. D. 2009. Improving water relations and gas exchange with brassinosteroids in rice under drought stress. Journal of Agronomy Crop Science, 195: 262–269.
22- IRRI. 1996. Standard evaluation system for rice, Manila, Philippines.
23- Kavitha, R. and Subramanian, P. 2007. Effect of enriched municipal solid waste compost application on growth, plant nutrient uptake and yield of rice. Journal of Agronomy, 6:586-592.
24- Kumar, R. and Kumar, R. 2002. Effect of drought on growth, leaf rolling, plant water status and yield of rice (Oryza sativa L.). Indian Journal of Agronomy, 47: 61-66.
25- Lafitte, H.R., Blum, A. and Atlin, G. 2003. Using secondary traits to help identify drought tolerant genotypes. IRRI Publications, International Rice Research Institute. Manila, Philippines.
26- Majdam, M., Dashti, M. and Drogar, N. 2015. Effect of Application of Humic Acid and Nitrogen on Quantitative and Qualitative Characteristics and the efficiency of spring nitrogen consumption. Journal of Agricultural Research, 8:45-50.
27- Nakhzari Moghadam, A., Parsa, N., Sabori, H. and Bakhtiyari, S. 2013. Effect of humic acid, density and supplemental irrigation on chickpea quality and quantitative traits Cicer arietinum L. Journal of Environmental Tensions in Crop Science, 10:183-192.
28- Ndjiondjop, M. N., Cisse, F., Futakuchi, K., Lorieux, M., Manneh, B., Bocco, R. and Fatondji, B. 2010. Effect of drought on rice (Oryza spp.) genotypes according to their drought tolerance level. Innovation and Partnerships to Realize Africa’s Rice Potential, Second Africa Rice Congress. Bamako, Mali.
29- Neri D., Lodolini E.M., Luciano M., Sabbatini, P. and Savini, G . 2002. The persistence of humic acid droplets on leaf surface. Acta Horticulture, 594: 303-314.
30- Padmavathiamma, P.K., Li, L.Y. and Kumari, U.R. 2008. An experimental study of vermi-biowaste composting for agricultural soil improvement. Bioresource Technology, 99: 1672-1681.
31- Rahbarian, P., Afsharmanesh, G. and Shirzadic, M. 2010. Effects of drought stress and manure on relative water content and cell membrane stability in dragonhead (Dracocephalum moldavica L.). Plant ecophysiol, 2:13-19.
32- Raja Sekar, K. and Karmegam, N. 2010. Earthworm casts as an alternate carrier material for biofertilizers: Assessment of endurance and viability of Azotobacter chroococcum, Bacillus megaterium and Rhizobium leguminosarum. Scientia Horticulturae, 124: 286–289.
33- Ranjan, R., Bohra, S.P. and Jeet, A.M. 2001. Plant Senescence. Jodhpur, agrobios, India.
34- Razavipour, T. 2004. Beneficial use of azolla as fertilizer (unpublished report). Rice Research Institute of Iran, Iran.
35- Rehana, B., Mian, M. H., Tahirruddin, M. and Hasan, M. A. 2003. Effect of Azolla-Urea application on yield and NPK uptakeby BRRI Dhan 29 in Boro season. Pakistan Journal of Biological Sciences, 11: 968-971.
36- Rezaei, M. and Nahvi, M. 2004. Effects interval irrigation on rice. Proceedings of the 11th seminar of Iranian National Committee on Irrigation and Drainage. Tehran, Iran.
37- Shahbazi, Sh., Fateh, A. and Ayenehband, A. 2015.Study of Humic Acid and Vermicomass Effects on Yield and Yield Components of Three Wheat Cultivars in Tropical Regions. Journal of Agricultural Production of Agricultural Sciences in Shahid Chamran University of Ahvaz, 38:100-108.
38- Singh, K. A. 2003. Enhancing rice productivity in water stressed environments. IRRI Publications, Japan.
39- Smart, R.E. and Bingham, G.E. 1974. Rapid estimates of relative water content. Plant Physiology, 53: 258-260.
40- Sarwar, G., Schmeisky, H., Hussain, N., Muhammad, S., Tahir, M. A. and Saleem, U. 2009. Variations in nutrient concentrations of wheat and paddy as affected by different levels of compost and chemical fertilizer in normal soil. International Journal on Plant- Soil, 5:2403-2410.
41- Tao, H., Brueck, H., Dittert, K., Kreye, C., Lin, S. and Sattelmacher, B. 2006. Growth and yield formation for rice (Oryza sativa L.) in the water-saving ground cover rice production system (GCRPS). Field Crops Research, 95: 1–12.
42- Tuong, T.P. and Bouman, B.A.M. 2003. Rice Production in water scarce environments. International Water Management Institute, Chinese.
43- Tuong, T.P., Bouman, B.A.M. and Mortimer, M. 2005. More rice, less water integrated approaches for increasing water productivity in irrigated rice-based systems in Asia. Plant Production Science, 8: 229-239.
44- Tuyen, D. D. and Prasad, D.T. 2008. Evaluating difference of yield trait among rice genotypes (Oryza sativa L.) under low moisture condition using candidate gene markers. Journal of Omonrice, 16: 24-33.
45- Wu, Q. and Xia, R. 2011. Arbuscular mycorrhizal fungi influence growth, osmotic adjustment and water stress conditions. Journal of Plant Physiology, 163: 417-425.
46- Yadav, R. S. and Bhushan, C. 2001. Effect of moisture stress on growth and yield in rice genotypes. Indian Journal of Agricultural Research, 2:104-107.
47- Yang, J. C., Liu, K., Zhang, S. F., Wang, X. M., Wang, Z. Q. and Liu, L.J. 2008. Hormones inrice spikelets in responses to water stress during meiosis. Acta Agronomica Sinica, 34: 111–118 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,307 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 390 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||