بررسی کارائی مدل ریزمقیاس نمائی آماری (SDSM) در پیش‌بینی پارامترهای دمائی در سه اقلیم متفاوت (مطالعه موردی: مشهد و شیراز و رامسر)

علوم جغرافیایی (جغرافیای کاربردی)

مقاله 10، دوره 14، شماره 29، بهمن 1397، صفحه 104-116   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (کاربردی)

شناسه دیجیتال (DOI): 1064

نویسندگان

مریم خسرویان^{* 1}؛ غلامعباس فلاح قالهری^{* 2}؛ علیرضا انتظاری^{* 3}؛ رسول سروستانی^{* 4}

¹دانشجوی دکتری آب و هواشناسی-تغییرات آب و هوائی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

²دانشیار گروه ژئوموفولوژی و اقلیم‌شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

³استادیار گروه ژئومورفولوژی و اقلیم شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری ،‌سبزوار ، ایران

⁴دانشجوی دکتری آب و هواشناسی-شهری، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

چکیده

روش های ریزمقیاس نمائی آماری، به منظور پیش بینی متغیرهای اقلیمی مانند دما، به دلیل اهمیت این فاکتورها، در برنامه ریزی و مدیریت محیطی کاربرد وسیعی دارند. در این پژوهش کارائی مدل ریزمقیاس نمائی آماری (SDSM) در پیش بینی پارامترهای دمائی مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده‌های دمای کمینه، بیشینه و میانگین ایستگاه های سینوپتیک مشهد، شیراز و رامسر، داده‌های NCEP و داده  های مدل HadCM3 (داده‌های نسل سوم مدل جهانی اقلیم تحت سناریو A2 و B2) برای دوره پایه (1990-1961 میلادی) می‌باشد. از 15 سال اول داده‌ها (1975-1961) برای واسنجی و از 15 سال دوم (1976-1990) برای ارزیابی نحوه عملکرد مدل استفاده شده است. به کمک داده‌های HadCM3(A2) و HadCM3(B2)، دما برای سه دوره (2039-2010)، (2069-2040) و (2099-2070) پیش بینی و با دوره پایه مقایسه شده است. معیارهای آماری ارزیابی کارائی مدل مانند میانگین خطای مطلق و مجذور میانگین مربعات خطا و تحلیل نتایج خروجی مدل HadCM3، نشان داد که این مدل در منطقه خشک بیابانی سرد نسبت به مناطق نیمه خشک و خیلی مرطوب از کارائی بالاتر و دقت قابل قبولی برای پیش بینی دما برخوردار است. همچنین پیش بینی ها نشان می دهد که دما در هر سه ایستگاه برای سال های مورد نظر افزایش می یابد.

کلیدواژه‌ها

دما؛ تغییر اقلیم؛ پیش بینی؛ ریزمقیاس نمایی؛ SDSM