تأثیر سطوح مختلف کود اوره و چند کشتی همزمان برخی از لگومها بر خصوصیات زراعی و بیوماس کل ذرت

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 1، دوره 12، شماره 41، تیر 1399، صفحه 1-17   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد میرزاخانی^{* 1}؛ اسماعیل علی بخشی²

¹استادیار گروه زراعت، واحد فراهان، دانشگاه آزاد اسلامی، فراهان، ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، واحد نراق، دانشگاه آزاد اسلامی، نراق، ایران

چکیده

جهت بررسی تأثیر سطوح کود اوره و چند کشتی همزمان لگومها بر خصوصیات زراعی و بیوماس کل ذرت، این آزمایش در سال 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار مصرف سطوح مختلف کود اوره در چهار سطح شامل: عدم مصرف کود اوره (شاهد)، مصرف 75 ، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار کود اوره و تیمار چند کشتی همزمان در چهار سطح شامل: کشت ذرت خالص (شاهد)، کشت ذرت + نخود، کشت ذرت + لوبیا چشم بلبلی و کشت ذرت + ماش سبز بود. نتایج نشان داد که اثر تیمار کود اوره بر صفات وزن تر ساقه و برگ های ذرت، پهنای برگ بلال، وزن خشک بلال + پوشش بلال، کارایی زراعی نیتروژن در ذرت، تعداد دانه لگومها در متر مربع، بیوماس کل ذرت + لگومها و مقدار نیتروژن جذب شده معنی دار بود. همچنین اثر تیمار چند کشتی همزمان لگومها با ذرت نیز بر صفات وزن تر ساقه و برگ های ذرت، کارایی زراعی نیتروژن در ذرت، تعداد دانه لگومها در متر مربع، بیوماس کل ذرت + لگومها و وزن هزار دانه ذرت + لگومها معنی دار بود. در بین اثرات متقابل بیشترین و کمترین مقدار بیوماس کل ذرت + لگومها با میانگین 42/36 و 47/21 تن در هکتار به ترتیب متعلق به تیمار (مصرف 225 کیلوگرم در هکتار کود اوره + کشت همزمان ذرت و نخود) و تیمار (عدم مصرف کود اوره + کشت همزمان ذرت و ماش سبز) بود.

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ شاخص برداشت؛ کشت مخلوط؛ ماش سبز؛ نیتروژن

مراجع

افشارمنش غ ر. 1391. تأثیر کشت مخلوط ذرت و سیب زمینی بر عملکرد و اجزای عملکرد در کشت زودهنگام بهاره در منطقه جیرفت. مجله علوم زراعی ایران. جلد 14، شماره 4: 335 - 345. 

باقری، ر.، غ. اکبری، م. ه. کیانمهر و ز. ع. طهماسبی سروستانی. 1390. تأثیر آزادسازی تدریجی نیتروژن از کود پلیت شده نیتروژن بر عملکرد و برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی ذرت. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. جلد 4، شماره 1: 113 - 97.

باقری، ر.، غ. اکبری، م. ه. کیانمهر و ز. ع. طهماسبی سروستانی. 1391. تأثیر کود نیتروژن پلیت شده بر عملکرد و اجزای عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در ذرت 704. مجله علوم زراعی ایران. جلد 8، شماره 5: 38 - 27.

بیگلوئی، م. ح.، غ. ر. محسن آبادی، س. قادری و ب. ربیعی. 1391. تأثیر کم آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی  ذرت علوفه ای رقم 704  در منطقه رشت. نشریه تحقیقات غلات. جلد 2، شماره 1: 81-71. 

دانایی، ا.، ع. کاشانی، ق. نورمحمدی، د. نباتی احمدی و ع. سیادت. 1380. تأثیر تراکم گیاهی و تاریخ کاشت بر عملکرد علوفه و کیفیت آن در شرایط آب و هوایی اهواز. مجله پژوهش و سازندگی. شماره 51: 57-50. 

دهمرده، م.، ا. قنبری، ب. ا. سیاهسر و م. رمرودی. 1390. ارزیابی عملکرد علوفه و محتوی پروتئین ذرت و  لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط. مجله علوم زراعی ایران. جلد 13، شماره 4: 670–658.   

دهمرده، م. و خ. ریگی. 1392. ارزیابی عملکرد علوفه و کیفیت ذرت و لوبیا چشم بلبلی در کشت مخلوط. مجله علوم گیاهان زراعی ایران. جلد 44، شماره 1: 168-159. 

جوانمرد، ا.، ع. دباغ محمدی نسب، ع. جوانشیر، م. مقدم و ح. جانمحمدی. 1391. تأثیر کشت مخلوط ذرت با لگوم ها بر عملکرد و کیفیت علوفه. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار. جلد 22، شماره 3: 149-137. 

حمزه­یی، ج. و ح. سرمدی نایبی. 1389. تأثیر کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد، کارآیی زراعی و جذب نیتروژن در ذرت. مجله فن آوری تولیدات گیاهی. جلد 10، شماره 2: 63-53. 

حمیدی، آ. و ع. دباغ محمدی نسب. 1385. تأثیر تراکم گیاهی بر کارایی مصرف نیتروزن ذرت هیبرید. مجله علوم کشاورزی. شماره 10: 57-43.

خاوری خراسانی، س.، م. گلباشی، ف. عزیزی، م. آشفته بیرگی و ر. فاطمی. 1389. ارزیابی رشد و عملکرد هیبریدهای جدید سینگل کراس ذرت علوفه ای. نشریه بوم شناسی کشاورزی. جلد 2، شماره 2: 342-335. 

سرلک، ش. و م. آقاعلیخانی. 1388. اثر تراکم بوته و نسبت اختلاط بر عملکرد کشت مخلوط ذرت شیرین و ماش سبز. مجله علوم زراعی ایران. جلد 11، شماره 4: 380-367. 

فلاح، س. و ا. تدین. 1388. تأثیر تراکم گیاهی و مقادیر نیتروژن بر عملکرد، نیترات و پروتئین علوفه ذرت. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. جلد 2، شماره 1: 121-105. 

کوچکی، ع. ر.، ز. برومند رضازاده، م. نصیری محلاتی و س. خرمدل. 1391. ارزیابی کارایی جذب و مصرف نیتروژن در کشت مخلوط تأخیری گندم زمستانه و ذرت. نشریه پژوهش های زراعی ایران. جلد 10، شماره 2: 334-327.

مجاب قصرالدشتی، ع.، ح. ر. بلوچی و ع. ر. یدوی. 1390. تأثیر کمپوست زباله شهری و نیتروژن بر عملکرد دانه، تولید علوفه و برخی صفات مورفولوژیک ذرت شیرین.(Zea mayz L. sacchrata)  مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. جلد 4، شماره 1: 130-115. 

نصرالله زاده اصل، ا.، ا. چاوش گلی، ا. ولی زادگان، ر. ولی لو و و. نصرالله زاده اصل. 1391. ارزیابی آفتابگردان و لوبیا در کشت مخلوط بر اساس روش افزایشی. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار. جلد 22، شماره 2: 90-79. 

Abbasi, M. K., A. Khaliq, M. Shafiq, M. Kazmi, and A. Imran. 2010. Comparatative effectiveness of urea N, poultry manure and their combination in changing soil properties and maize productivity under rainfed conditions in northeast Pakistan. Exp Agr. 46: 211-230.

Contreras-Govea, F. E., K. A. Albrecht, and R. E. Muck. 2006. Spring yield and silage characteristics of kura clover, winter wheat, and mixtures. Agron J. 98: 781-787.

Dahmardeh, M., A. Ghanbari, B. Syasar, and M. Ramroudi. 2009. Effect of intercropping maize with cowpea on green forage yield and quality evaluation. Asian J. Plant Sci. 8(3): 235-239.

Dordas, A. C. and C. Sioulas. 2008. Safflower yield, chlorophyll content, photosynthesis and water use efficiney response to nitrogen fertilation under rainfed conditions. Ind Crop Prod. 27: 75-85.

Elijah, M. and W. Akunda. 2001. Improving food production by understanding the effect of intercropping and plant population on soybean nitrogen fixing attributes. J. Food Technol Afric. 6: 110-115.

Geren, H., R. Avcioglu, H. Soya, and B. Kir. 2008. Intercropping of corn with cowpea and bean Biomass yield and silage quality. Biotechnol. 7(22): 4100-4104.

Ghanbari-Bonjar, H. 2000. Intercropped wheat (Triticum aestivum) and bean as a low-input forage. Ph.D thesis. Wye College. University of London.

Haugaard-Nielsen, H. and E. S. Jeanson. 2001. Evaluating pea and barley cultivars for complementarity in intercropping at different levels of N availability. Field Crop Res. 72: 185-196.00

Njoku, S. C., C. O. Muoneke, D. A. Okpara, and F. M. O. Agbo. 2007. Effect of intercropping varieties of sweet potato and okra in an ultisol of southeastern Nigeria. Afr J. Biotechnol. 6: 1650-1654.

Thobatsi, T. 2009. Growth and yield responses of maize (Zea mays L.) and cowpea (Vigna unguiculata) in a intercropping system. M.Sc Thesis. University of Pretoria. 149 p.

Vennila, C. and C. Jayanthi. 2006. Effect of integrated nitrogen management on nitrogen use efficiency in wet seeded rice + daincha dual cropping system. Madras Agri J. 93 (7-12): 274-277.