بررسی تأثیر تغییرات کاربری های اراضی بر جزایر حرارتی شهرمیناب با استفاده از رویکردهای طبقه بندی جنگل تصادفی و واکاوی خودهمبستگی فضایی

سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

مقاله 3، دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 37، دی 1398، صفحه 38-56   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد کاظمی^{* 1}؛ علیرضا نفرزادگان²؛ فریبرز محمدی³

¹استادیار مرکز مطالعات و تحقیقات (پژوهشکده) هرمز، دانشگاه هرمزگان، ایران

²استادیار مرکز مطالعات و تحقیقات (پژوهشکده) هرمز، دانشگاه هرمزگان ؛ استادیار گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، ایران

³استادیار مرکز مطالعات و تحقیقات (پژوهشکده) هرمز، دانشگاه هرمزگان ؛ استادیار گروه علوم و مهندسی آب، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی در شهر میناب بر تغییرات جزایر حرارتی شهری (UHI) با استفاده از روش طبقه ­بندی جنگل تصادفی و آمار فضایی بر روی تصاویر TM و OLI لندست طی سال­ های 1988، 1998، 2008 و 2018 بود. ابتدا با استفاده از الگوریتم­ های پنجره مجزا و تک‌ کاناله دمای سطح زمین محاسبه شد. نقشه کاربری ­های اراضی با استفاده از روش نظارت‌شده جنگل تصادفی تهیه و میزان کارایی آن با دو معیار صحت کلی و ضریب کاپا ارزیابی گردید. به‌ منظور بررسی خودهمبستگی فضایی و الگوی پراکنش لکه‌های داغ از دو آماره موران محلی و اَنسِلین و گتیس- اُرد جی استفاده شد. در سال 1988 کاربری ­های پوشش گیاهی، اراضی بایر و ساخت و سازهای شهری به ترتیب 30.1، 32.53، 37.37 درصد از مساحت شهر را به­ خود اختصاص داده ­اند. در سال 2018 مساحت این نواحی به ترتیب 16.36، 9.56 و 74.08  درصد شده­ اند. برای اراضی بایر و پوشش گیاهی به ترتیب کاهش سطح به میزان سه برابر و دو برابر مشاهده شد، درحالی‌که اراضی شهری بیشتر از دو برابر افزایش سطح داشته ­اند. مقادیر محاسباتی برای شاخص نسبت جزایر حرارتی شهری (URI) درسال­ های 1988، 1998، 2008 و 2018 به ترتیب 0.45، 0.34، 0.11 و 0.22 بود. نتایج دو آماره فضایی مورداستفاده نشان­ دهنده الگوی خوشه ­ای برای جزایر حرارتی شهر میناب بود. در ضمن تطابق بسیار خوبی بین نتایج آماره گتیس- اُرد جی (تحلیل فضایی لکه‌‌های داغ) و آماره موران محلی (خودهمبستگی فضایی) در مورد الگوی فضایی خوشه‌های گرم و سرد مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

تغییرات کاربری اراضی؛ جزایر حرارتی شهری؛ جنگل تصادفی؛ خودهمبستگی فضایی

مراجع