اثربخشی قصه ‏درمانی بر روی مؤلفه‎های خودنظم‏ دهی تحصیلی دانش ‏آموزان دختر مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ‏ای

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

مقاله 8، دوره 8، شماره 30، شهریور 1398، صفحه 75-90   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرشته یدی¹؛ علیرضا کیامنش^{* 2}؛ هادی بهرامی³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد دانشگاه خوارزمی،تهران، ایران

³. استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی قصه‎درمانی بر مؤلفه‎های خودنظم‎دهی تحصیلی (راهبرد مطالعه، هدف‌گزینی، خودارزیابی، کمک‎خواهی، مسئولیت‌پذیری و سازمان‌دهی) در دانش‎آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‎ای بود.
روششناسی: روش پژوهش، از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‎آزمون – پس‏آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش دانش‎آموزان دختر مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای منطقۀ 5 تهران که در سال تحصیلی 1396-97در پایۀ هشتم  مشغول به تحصیل بودند. از بین 180 دانش‎آموز پایۀ هشتم تعداد 30 آزمودنی برای تقسیم به گروه‎های آزمایش (15نفر) و کنترل(15نفر) انتخاب و جایگزین شدند. سپس از هر دو گروه پیش‎آزمون مربوط به خودنظم‌دهی تحصیلی گرفته شد. پس از انجام مداخله برای گروه آزمایش (یعنی قصه‏درمانی به مدت 8 جلسۀ پیاپی، هفته‌ای یک جلسۀ 75 دقیقه‌ای)، هر دو گروه با استفاده از ابزار پژوهش مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند.   شرکت‎کنندگان در پیش‎آزمون و پس‎آزمون، با استفاده از پرسشنامۀ خودنظم‎دهی سواری- عرب‎زاده (1392) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به گروه آزمایشی در 8 جلسه راهبردهای قصه‎درمانی آموزش داده شد. در حالی‎که، در این مدت، گروه‏ کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس درسطح معناداری 05/0 با استفاده از نرم افزار spss21 انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که قصه‌درمانی بر روی خودنظم‎دهی تحصیلی مؤثر و از بین مؤلفه‌های خودنظم‌دهی تحصیلی، قصه‌درمانی تنها بر روی راهبرد حافظه و کمک‌طلبی اثر داشت(001/0>P).
نتیجه گیری: برای بهبود مهارت‌های شناختی افراد مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‎ای روش‌های قصه‎درمانی موثر و کارآمد می باشد.
 

کلیدواژه‌ها

قصه‏ درمانی؛ خودنظم‎دهی تحصیلی؛ اختلال نافرمانی مقابله‎ای

مراجع