اثرات ضد ‌قارچی عصاره‌های گیاهی بابونه و بومادران در کنترل آلودگی تخم ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان با قارچ ساپرولگنیا پارازیتیکا

نشریه علمی میکروبیولوژی دامپزشکی

مقاله 9، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 38، شهریور 1398، صفحه 97-107   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (اصیل)

نویسندگان

حسین امیری¹؛ سعید مشکینی^{* 2}

¹گروه شیلات و آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

²گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده‌ دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

یکی از عوامل مهم ایجاد تلفات تخم های ماهیان در تفریخگاه ها آلودگی با قارچ ساپرولگنیا پارازیتیکا است. مالاشیت سبز پرکاربرد ترین دارو در مبارزه با این قارچ بوده که امروزه سرطانزا بودن آن تایید شده است. هدف از این پژوهش بررسی اثرات ضد ‌قارچی عصاره‌های بابونه و بومادران در مقایسه با مالاشیت‌سبز در کنترل آلودگی تخم‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان با قارچ ساپرولگنیا است. در این مطالعه با استفاده از روش‌های Micro Broth Dilution Test و کشت قارچ در محیط کشت جامد، حداقل غلظت مهار کننده رشد (MIC) و حداقل غلظت کُشنده (MFC) در برابر قارچ ساپرولگنیا پارازیتیکا برای عصاره بابونه به ترتیب 100 میلی‌گرم در میلی‌لیتر و 150 میلی‌گرم در میلی‌لیتر و برای عصاره بومادران بترتیب 150 میلی‌گرم در میلی‌لیتر و 200 میلی‌گرم در میلی‌لیتر تعیین شد. سپس تخم‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان در چهار تیمار (شاهد، دو تیمار عصاره گیاهی و یک تیمار مالاشیت‌سبز) تقسیم شدند و ‌در دوره انکوباسیون روزانه یک ساعت تحت تاثیر غلظت‌های MFC هر عصاره‌ و 1 میلی‌گرم در لیتر مالاشیت‌سبز قرار گرفتند. تلفات تخم‌ها در مراحل لقاح تا چشم‌زدگی، چشم‌زدگی تا تفریخ و کل دوره انکوباسیون مقایسه شدند. نتایج نشان داد تلفات تخم‌ها در هر مرحله در تیمار مالاشیت‌سبز بطور معنی‌داری کمتر از شاهد و بومادران بود (05/0p˃) اما با تیمار بابونه تفاوت معنی‌داری نداشت (05/0p˃). معنی‌دار نبودن تلفات و درصد تفریخ تخم‌ها در تیمار بابونه (%26/0±90/75) نسبت به مالاشیت‌سبز (%32/2±97/77)، نشان داد که عصاره بابونه با اثرات ضد ‌قارچی، داروی طبیعی مناسبی برای جایگزینی مالاشیت‌سبز در تفریخگاه‌های تخم ماهیان است.

کلیدواژه‌ها

قزل آلای رنگین کمان؛ عصاره گیاهی؛ بابونه؛ بومادران؛ ساپرولگنیا

مراجع

                                                  

1. احمدی، ز.، ستاری، م.، تبرایی، ب.، بیگدلی، م. (1390). شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس گیاه بومادران و ارزیابی اثرات ضد میکروبی عصاره و اسانس. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، دوره 14، صفحات 10-1.
2. شریفی، ا.، گرجی پور، ر.، گرجی پور، ع.، سردسیری، م.، محمدی، ر.، جبارنژاد، ع. (1391). اثر ضد قارچی عصاره هیدروالکلی جفت گیاه بلوط بر روی قارچ ساپرولگنیا. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، دوره ۱۷، صفحات 84-78.
3. کیخا، س.، قرایی، ا.، میردارهریجانی، ج.، غفاری، م.، راهداری، ع. 1394. بررسی اثر ضد قارچی عصاره متانولی میوه سماق طی دوره انکوباسیون تخم ماهی سفیدک سیستان (Schizothorax zarudnyi). مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره 70، صفحات 137-131.
4. متفقی، ف.، جوادی، ا.، علامه، س. (1397). بررسی وجود مالاشیت گرین در گوشت ماهیان پرورشی، قزل آلای رنگین کمان و ماهی کپور در مناطق شمال، جنوب، هراز و شهرکرد. مجله علمی شیلات ایران، دوره 27، صفحات 138-131.
5. محمدی سیچانی، م.، امجد، ل.، محمدی کمال آبادی، م. (1390). اثر ضدباکتریایی عصاره متانولی و اسانس گل‌های بومادران بر باکتری‌های بیماریزا. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، دوره 13، صفحات 14-9.
6. موقری پور، ع.، شیخ فتح الهی، م.، پورخسروانی، م. (1395). مقایسه آزمایشگاهی اثر ضدقارچی عصاره گیاه بومادران با میکونازول 2 درصد بر کاندیدا آلبیکنس. مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد، دوره 40، صفحات 158-149.

 7. Abdollahzadeh, Sh., Mashouf, R. Y., Mortazavi, H., Moghaddam, M. H., Roozbahani, N., Vahedi, M. (2011). Antibacterial and Antifungal Activities of Punica Granatum Peel Extracts Against Oral Pathogens. Journal of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences 8: 1-6.

8.Afzali, S. F., Shariatmadari, H., Hajabbasi, M. A., Moatar, F. (2007). Salinity and drought stress effects on flower yield and Flavonol-O- glycosides in Chamomile (Matricaria chamomilla L.). Medicinal and Aromatic Plants 23: 382 - 90..

9.Alam, M. H., Murat, E., Siegfrie, N., Hubert, K. (2007). Chemical composition and content of essential oil from the bud cultivated Turkish clove (Syzygiumaromaticum L.). Bioresource Technology 2: 265 -269.

10.Baser, K. H. C., Demirci, B., Demirci, F., Kocak, S., Akinci, C., Malyer, H., Guleryuz, G. (2002). Composition and antimicrobial activity of the essential oil of Achillea multifida. Planta Medica 68: 941-3.

11.Caruana, S., Yoon, G. H., Freeman, M. A., Mackie, J. A., Shinn, A. P. (2012). The efficacy of selected plant extracts and bioflavonoids in controlling infections of Saprolegnia australis (Saprolegniales; Oomycetes). Aquaculture 358-359: 146–154.

12.Effiong, B. N., Sanni, A. (2010). Antifungal properties and phytochemical screening of crude extract of Lemna pauciscostata (Helgelm) against fish feed spoilage fungi. Life Science Journal 7:1-4.

13.Fernandez-Torres, B., Carrillo A. J., Martin, E., Del Palacio, A., Moore, M. K., Valverde, A. (2001). In vitro activities of 10 antifungal drugs against 508 dermatophyte strains. Antimicrobial Agents and Chemotherapy 45: 2524-2528.

14.Hashemi Karouei, S. M., Sadeghpour Haji, M., Gholampour Azizi, I. (2012). Isolation of Saprolegnia and the Influence of Root Ethanolic Extract of Ruta graveolens on Saprolegnia. Spp Growth. International Journal of Bioscience, Biochemistry and Bioinformatics 2: 64-67.

15.Khakzadihe, M., Eslami, H., Vazifehdust, S., Behboudi, M. R., Shahab-Zadeh, S. H. (2015). Investigating the antibacterial effects of Aqueous and alcoholic extracts of Thyme on Bacillus subtilis bacterias. International Journal of Biology, Pharmacy and Allied Scienses 4: 5531-5538.

16.Kumagai, A, Nawata, A. (2010). Prevention of Flavobacterium psychrophilum. Vertical transmission by iodophor treatment of unfertilized eggs in salmonids. Fish Pathology 45: 164–168.

17.Madhuri, Sh, Mandloi, A. K., Govind, P., Sahni, Y. P. (2012). Antimicrobial activity of some medicinal plants against fish pathogens. International Research Journal of Pharmacy 3: 28-30.

18.Magiatis, P., Skaltsounis A. L., Chinou, I., Haroutounian S. A. (2002). Chemical composition and in-vitro antimicrobial activity of the essential oils of three Greek Achillea species. Zeitschrift für Naturforschung C 57: 287-90.

19.Muyima, N. Y. O., Nziweni, S., Mabinya L. V. (2004). Antimicrobial and antioxidant activities of Tagetes mimuta, Lippia javanica and Foeniculum vulgaressential oils from eastern cape province of south Africa. Journal of Essential Oil Bearing Plants 7: 68 - 78.

20.Syahidah, A., Saad, C. R., Daud, H. M., Abdelhadi, Y. M. (2015). Status and potential of herbal applications in aquaculture: A review. Iranian Journal of Fisheries Sciences 14: 27-44.

21.Pitaroki, D., Tzakou, O., Loukis, A., Harvala, C. (2003). Volatile metabolites from Salvia fruticosa as antifungal agents in soil-borne pathgens. Journal of Agricultural and Food Chemistry 51: 3249 - 3301.

22.Rather, M. A., Dar, B. A., Sofi, S. N., Bhat, B. A., Qurishi, M. A. (2012). Foeniculum vulgare: A comprehensive review of its traditional use, phytochemistry, pharmacology, and safety. Arabian Journal of Chemistry 9: 1574-1583.

23.Saeidnia, S., Gohari, A. R., Mokhber-Dezfuli, N., Kiuchi, F. (2011). A review on phytochemistry and medicinal properties of the genus Achillea. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences 19: 173-186.

24.Shahbazian, N., Ebrahimzadeh Mousavi, H. A., Soltani, M., Khosravi, A. R., Mirzargar, S., Sharifpour, I. (2010). Fungal contamination in rainbow trout eggs in Kermanshah province propagations with emphasis on Saprolegniaceae. Iranian Journal of Fisheries Sciences 9: 151-160.

25.Shin, S., Kulatunga, D. C. M., Dananjaya, S. H. S., Nikapitiya, C., Lee, J., Zoysa, M. D. (2017). Saprolegnia parasitica Isolated from Rainbow Trout in Korea: Characterization, Anti-Saprolegnia Activity and Host Pathogen Interaction in Zebrafish Disease Model. Mycobiology 45: 297–311.

26.Singh, O., Khanam, Z., Misra, N., Srivastava, M. K. (2011). Chamomile (Matricaria chamomilla L.): An overview. Pharmacognosy Reviw 5: 82–95.

27.Sokmen, A., Sokmen, M., Daferera, D., Polissiou, M., Candan, F., Unlü, M., Akpulat, H. A. (2004). The in vitro antioxidant and antimicrobial activities of the essential oil and methanol extracts of Achillea biebersteini Afan. (Asteraceae). Phytotherapy Research 18: 451-456.

28.Sudova, E., Machova, J., Svobodova, Z., Vesely, T. (2007). Negative effects of malachite green and possibilities of its replacement in the treatment of fish eggs and fish: a review. Veterinarni Medicina 52: 527–539.

29.Tafi, A. A., Meshkini, S., Tukmechi, A., Alishahi, M., Noori, F. (2018). Immunological Antistreptococcal Effects of Salvia officinalis and Aloe vera Extracts Supplemented Feed in Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss). Kafkas Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi Journal 24: 365-370.

30.Taheri, A., Kalbassi, M. R., Abedian, A. M. (2012). Effect of short term transportation of chilled rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) gametes in moisture oxygen bags on fertilization rate. Journal of Marine Science and Technology 11: 16-24.

31.Taskova, R., Mitova, M., Najdenski, H.,Tzvetkova, I., Duddeck, H. (2002). Antimicrobial activity and cytotoxicity of Carthamus lanatus. Fitoterapia 6: 540 – 544.

32.Touhali, I.S. (2018). Isolation and Identification of Saprolegnia Parasitica and Other Fungi from Farms Fishes in the Province of Wasit / Iraq. Journal of Global Pharma Technology 10:135-142.

33.Yoshinari, T., Yaguchi, A., Takahashi-Ando, N., Kimura, M., Takahashi, H., Nakajima, T., Sugita-Konishi, Y., Nagasawa, H., Sakuda, S. (2008). Spiroethers of German chamomile inhibit production of aflatoxin G and trichothecene mycotoxin by inhibiting cytochrome P450 monooxygenases involved in their biosynthesis. FEMS Microbiology Letters 284: 184-190.

34.Zawada. A, Polechonski. R, Bronowska. A. (2014). Iodine disinfection of sea trout, Salmo trutta (L.), eggs and the affect on egg surfaces. Archives of Polish Fisheries 22: 121-126.

35.Zomorodian, Z ., Ghadiri, P., Saharkhiz, M. J., Moein, M. R., Mehriar, P., Bahrani, F., Golzar, T., Pakshir, K., Fani, M. M. (2015). Antimicrobial Activity of Seven Essential Oils From Iranian Aromatic Plants Against Common Causes of Oral Infections. Jundishapur Journal of Microbiology 8: 1-6.