اثربخشی آموزش مهارت‎های اجتماعی - عاطفی بر روی اختلالات رفتاری و عملکرد تحصیلی دانش‎آموزان دختر

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

مقاله 4، دوره 8، شماره 31، آذر 1398، صفحه 36-52   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

اذر محمدی گرکانی¹؛ فریبرز درتاج^{* 2}؛ علیرضا کیامنش³

¹دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

³استاد گروه روانشناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت‏های اجتماعی- عاطفی به روش YCDI (You Can Do It ) بر اختلالات رفتاری و عملکرد تحصیلی دانش‎آموزان بود.
روش شناسی: روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‎آزمون – پس‏آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش را 40 نفر از دانش‎آموزان دختر منطقۀ 1 تهران که در سال تحصیلی 97-1396 در پایۀ هشتم تشکیل دادند. با استفاده از روش نمونه‎گیری در دسترس برای انجام تحقیق انتخاب شد. سپس، به روش تصادفی ساده دو مدرسه از بین مدارس این منطقه انتخاب و 40 نفر از دانش‎آموزان پایۀ هشتم که با استفاده از آزمون‌های غربالگری سیاهۀ مهارت اجتماعی ایندربیتزن و فوستر (‎1992)، فرم سیاهۀ رفتاری کودک (CBCL در آزمون آخنباخ و پرسشنامۀ عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) شناسایی شده بودند به تصادف در گروه‎های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به گروه آزمایشی در یازده جلسه مهارت‏های اجتماعی- عاطفی با روش YCDI آموزش داده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از  تحلیل کواریانس در سطح معناداری 05/0 و با استفاده از نرم افزار spss21 انجام شد.
یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که مداخلۀ آموزشی YCDI منجر به کاهش اختلالات رفتاری و افزایش عملکرد تحصیلی شد (001/0>P). همچنین از بین مؤلفه‎های عملکرد تحصیلی، آموزش مهارت‎های اجتماعی - عاطفی بر روی انگیزش بیشترین اثر و بر روی اثر هیجانی و فقدان کنترل پیامد کمترین اثر را داشت.   
نتیجه گیری : معلمان در کنار تدریس مهارت‎های شناختی به دانش‎آموزان به آموزش مهارت‎های عاطفی-اجتماعی نیز اقدام نمایند.

کلیدواژه‌ها

مهارت‎های اجتماعی-عاطفی؛ اختلالات رفتاری؛ عملکرد تحصیلی

مراجع