تاثیر پرتو فرابنفش بر ساختار تشریحی گیاه شمعدانی عطریPelargonium graveolens L’Her

زیست شناسی تکوینی

مقاله 5، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 45، بهمن 1398، صفحه 53-62   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرجان آذرافشان¹؛ مریم پیوندی^{* 2}؛ حسین عباسپور³؛ زهرا نورمحمدی⁴؛ احمد مجد¹

¹گروه زیست شناسی ,دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی , واحد تهران شمال، تهران ، ایران

²عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

³دانشگاه آزاد اسلامی

⁴گروه ژنتیک، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی,واحد علوم تحقیقات، تهران ، ایران

چکیده

گیاه شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens L′Her) گیاهی دارویی و معطر است که در صنعت داروسازی, عطر سازی و صنایع غذایی کاربرد فراوان دارد. پرتو فرابنفش اثرات متعددی بر روی گیاهان دارد و می‌تواند تغییرات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی متعددی را درگیاهان ایجاد کند که در اغلب موارد باعث کاهش رشد می‌شود. به منظور بررسی تاثیر تابش اشعه فرابنفش بر روی ساختار تشریحی ‌اندام-های مختلف گیاه شمعدانی عطری، قلمه‌های گیاه در معرض شدت‌های متفاوت پرتو فرابنفشB- W/m2)38/0و 26/0, 12/0, 0) قرار گرفتند. بررسی ساختار تشریحی برگ, ساقه, دمبرگ و ریشه گیاهان با میکروسکوپ نوری انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تابش اشعه ضخامت برگ کاهش و ضخامت دمبرگ و ساقه افزایش معنی داری می یابد. بیشترین قطر آوند مرکزی دمبرگ و ساقه در گیاهان تیمار شده با بالاترین شدت اشعه مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد که در دمبرگ و ساقه گیاهان تحت تیمار، با افزایش شدت تابش، ضخامت پارانشیم کاهش و قطر استوانه مرکزی افزایش معنی داری را نشان می‌دهد. مقایسه میانگین قطر ریشه، ضخامت پارانشیم، قطردسته آوند مرکزی و قطراستوانه مرکزی ریشه نشان داد که تغییرات در ریشه گیاهان تیمار شده با شدت‌های مختلف تابش در مقایسه با گیاه شاهد ، معنی دار نیست. با توجه به نتایج فوق به نظر می رسد که پرتو فرابنفش خصوصا در شدت های بالا بر ساختار اندام های هوایی گیاه تاثیر گذاشته اما بر ساختار تشریحی ریشه موثر نبوده است.

کلیدواژه‌ها

"شمعدانی عطری"؛ "اشعه فرابنفش"؛ "ساختار تشریحی"

مراجع