تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,800,508 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,313 |
بازتاب تمایزات رویکرد عقلگرا و نقلگرا در تحلیل انگارۀ بداء: بازخوانی دو شرح کافی کلینی در عصر صفوی | ||
مطالعات تاریخی قرآن و حدیث | ||
مقاله 13، دوره 25، شماره 66، بهمن 1398، صفحه 241-264 اصل مقاله (332.91 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمدمهدی فرهی* 1؛ روح الله شهیدی* 2؛ محمد کاظم رحمان ستایش3 | ||
1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران. | ||
3دانشیار گروه علوم قرآن وحدیث، دانشگاه قم، قم،ایران. | ||
چکیده | ||
اندیشمندان با رویکردهای متفاوتی با روایات و گزارههای دینی مواجه شدهاند. از آنجا که هر رویکردی آثار و تبعات متفاوتی از خود بر جای میگذارد لازم است برای شناخت رویکردهای گوناگون آنها را بررسی کنیم. دو رویکرد عمده در رویارویی با روایات و گزارههای دینی رویکرد عقلگرایی فلسفی و رویکرد نقلگرایی است. در این مطالعه میخواهیم با روش مقایسهای به بررسی و تطبیق رویکرد ملاصدرا همچون نمایندۀ مکتب عقلگرایی فلسفی و رویکرد مجلسی همچون نمایندۀ مکتب نقلگرایی در باب بداء در بخش اصول از کتاب کافی بپردازیم. میخواهیم از این رهگذر به فهم و درک بهتر هر یک از این دو رویکرد دست یابیم و تفاوتها و تمایزات آنها را بازنماییم. این دو اندیشمند در عصر صفویه میزیستهاند و سوگیریهای نظری آنها حاکی از تقابل فکری دو جریان عقلگرایی و نقلگرایی در آن دوره است. فرضیۀ مطالعه آن است که این دو رویکرد در شاخصههایی چون نحوۀ تبیین آموزههای دینی، نوع بسط مسئله، گرایش به قطعیت در بیان یا احتیاطگرایی، و چگونگی برخورد با روایات غامض اختلاف دارند. بااینحال، میتوان اشتراکاتی را نیز در شیوۀ صاحبان دو رویکرد در رویارویی با روایات مشاهده کرد؛ اشتراکاتی همچون پرهیز از رد و انکار روایات، تمسک به تأویل، و رویارویی با روایات با تکیه بر پیشفرضها. | ||
کلیدواژهها | ||
عقلگرایی فلسفی؛ نقلگرایی؛ بداء؛ ملاصدرا؛ محمدتقی مجلسی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 309 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 174 |