تمثیل با رویکرد فابل در اشعار پروین اعتصامی و ایلیا ابوماضی

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 5، دوره 11، شماره 42، اسفند 1398، صفحه 93-112   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نفیسه حاجی رجبی^{* 1}؛ عباس عرب²

¹دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تمثیل حاوی آگاهی خردمندانه و تجربۀ عقلانی است که شاعران و نویسندگان برای بیان اندیشه­ها و افکار خود غالباً قالب حکایات تمثیلی را برگزیده و دست به خلاقیت زده­اند. عصر رواج تمثیل، در تاریخ ادبیات ایران، عصر غلبۀ عقلانیت وآگاهی عقلی است. شاعران و نویسندگان تمثیل را بهترین ظرف برای بیان افکار و اندیشه­های فلسفی، عرفانی ودینی واخلاقی خود یافته­اند چرا که در بسیاری از مقوله­ها بیان مطلب جز از طریق مثال وتمثیل میسر نیست.
در این مقاله توصیفی به بررسی تطبیقی یکی از صورت­های تمثیلی به نام "فابل" در اشعار دو شاعر معاصر فارسی و عربی، پروین اعتصامی وایلیا ابوماضی و مضامین مشترکی که این دو شاعر بدان پرداخته‌اند می­پردازیم.

کلیدواژه‌ها

ادبیات تطبیقی؛ پروین اعتصامی؛ ایلیا ابوماضی؛ فابل؛ تمثیل

مراجع

1. ابو ماضی، ایلیا، دیوان أبی ماضی، 1982 م، بیروت: دارالعودة.
2. اعتصامی، پروین، دیوان پروین اعتصامی، 1387 ش، تهران: موسسه انتشارات نگاه.
3. ترابی، علی اکبر، جامعه شناسی ادبیات فارسی، 1385 ش، چ پنجم، تهران: فروزش.
4. تقوی، محمد، حکایت‌های حیوانات در ادب فارسی، 1376 ش، تهران: انشارات روزنه.
5. پورنامداریان، تقی، رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی، 1368، چ سوم، تهران: علمی و فرهنگی.
6. دهباشی، علی، یادنامۀ پروین اعتصامی، 1370 ش، تهران: دنیای مادر.
7. جرجانی، عبد القاهر، اسرار البلاغة، 1374 ش، ترجمه جلیل تجلیل، تهران: انتشارات دانشگاه.
8. الحاوی، ایلیا، ایلیا ابو ماضی شاعر التساؤل و التفاؤل،1972، بیروت: دار الکتب اللبنانی.
9. الخفاجی، محمدعبدالمنعم، دراسات فی الادب العربی الحدیث ومدارسه، 1992 م، الجزء الاول، بیروت: دار الجیل.
10. شرارة، عبداللطیف، ایلیا أبوماضی، 1982 م، بیروت.
11. فتحی، کاظم، گلچینی از گلشن رضوان، 1383 ش، چ دوم، تهران: آسیم.
12. فتوحی، محمود، بلاغت تصویر،1385 ش، تهران: سخن
13. المعوش، سالم، ایلیا ابو ماضی بین الشرق والغرب،1417 م، الطبعة الاولی، بیروت-لبنان: مؤسسه بحسون.
14. الناعوری، عیسی، ایلیا ابو ماضی رسول الشعر العربی الحدیث، (بلاتاریخ)، بیروت – لبنان.
15. نراقی، احمد، معراج السعادة،1387 ش، قم: آیین دانش.
16. الهلال، محمد غنیمی، الادب المقارن، 1962 م، قاهرة: مکتبة الانجلو المصریة.
17. یوسفی، غلامحسین، چشمه­های روشن، 1369 ش، تهران: علمی.