تحلیل گفتمان توسعه‌ ی اقتصادی از دیدگاه خرده‌ گفتمان‌های جمهوری اسلامی ایران

تغییرات اجتماعی - فرهنگی

مقاله 8، دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 62، آذر 1398، صفحه 148-166   

نوع مقاله: مقاله مروری

نویسندگان

سید قائم موسوی¹؛ احمد آذین^{* 2}؛ مسعود جعفرنژاد³

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران

²استادیار گروه علوم سیاسی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی، خوراسگان، ایران.

³استادیار گروه علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران.

چکیده

­­در این تحقیق مفهوم توسعه­ ی اقتصادی از دیدگاه خرده­ گفتمان­ های جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. برای سهولت کار جمهوری اسلامی به پنج دوره تقسیم شده ­است. دوره­ ی گذار، استقرار و تثبیت از پیروزی انقلاب تا انحلال حزب جمهوری اسلامی می­ باشد، دوره رحلت امام (ره) تا پایان دولت هاشمی، دوره دولت خاتمی، دوره­ ی دولت احمدی نژاد و دوره­ ی دولت روحانی را در بر می­ گیرد. ضمن شناسایی خرده­ گفتمان ها، چگونگی فراز و فرود آن ها بررسی شده و تلقی­شان نسبت به توسعه ی اقتصادی تحلیل و نقد شده­­ است. چارچوب نظری پژوهش گفتمان با خوانش لاکلائو و موفه است. روش نیز تحقیق توصیفی - تحلیلی و با استفاده از فیش برداری کتابخانه­ ای است. یافته­ های پژوهش حاکی از این است که مفهوم توسعه در هر خرده­ گفتمان بر مبنای سکوهای نظری و بستر­های هویتی، یکی از ابعاد آن برجسته شده و مابقی ویژگی­ های آن به عمد یا سهو نادیده گرفته و به حاشیه می ­رفت. دال­ های به محاق رفته، توسط گفتمان بعدی برجسته می ­شد و با دال­ های گفتمانِ مستقر مقابله می­ کرد. بر این اساس در هر کدام از مقاطع رویکرد به توسعه نگرشی تک­ بعدی و فاقد دیدگاهی جامع و همه­ جانبه ­نگر بوده­ است.

کلیدواژه‌ها

گفتمان؛ خرده گفتمان؛ توسعه‌ی اقتصادی؛ جمهوری اسلامی ایران

مراجع