توزیع مکانی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی با استفاده از تلفیق تکنیک های زمین آماری و سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت برم، استان فارس)

سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

مقاله 6، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 38، فروردین 1399، صفحه 104-120   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/girs.2020.672379

نویسندگان

راضیه باقری¹؛ یوسف عرفانی فرد^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایران

²دانشیار گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

جنگل ­های زاگرس از جمله مناطق مهم و با ارزش منابع طبیعی ایران هستند که با توجه به خشکیدگی ­های درختان در سال­ های اخیر بررسی، مدیریت و احیای این درختان دارای اهمیت است. هدف از تحقیق، تهیه نقشه پراکنش مکانی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl)، تجزیه­وتحلیل، تشریح پراکنش مکانی با استفاده از تلفیق تکنیک زمین ­آمار و سنجش­ از دور در دشت‌برم استان فارس است. ابتدا تصویر ماهواره­ای RapidEye با طبقه ­بندی نظارن­شده به روش حداکثر احتمال به دوطبقه درختان سالم و خشکیده طبقه ­بندی شد. صحت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 80 و 73 درصد به دست آمد. درصد خشکیدگی در قطعه­ نمونه ­هایی دایره­ای شکل به مساحت 2000 مترمربع (با شعاع 25.24 متر) بر اساس شبکه ­ای به ابعاد 300 × 300 متر با روش منظم –تصادفی جمع ­آوری شد. پس از تهیه نقشه نقطه ­ای درصد خشکیدگی تصویر طبقه‌بندی‌شده از روش ­های درون­یابی کریجینگ ساده، معمولی، و عام تعیین شد که با استفاده از سه مدل نمائی، کروی و گوسی ارزیابی شدند. پس از ارزیابی داده ها با استفاده از نتایج ارزیابی متقابل، دقیق‌ترین برازش را روش کریجینگ ساده با مدل نمایی نشان داد (میانگین خطای برآورد 0.023). نقشه خشکیدگی در طبقه­ های صفر تا 10، 10-20،  20-30، 30-40 و > 40، درصد ترسیم شد. بیشترین سطح خشکیدگی به طبقه 20% تا 30% با 493.9 هکتار، (36.37%) و کمترین به طبقه صفرتا 10% با 70.46 هکتار (5.20%) تعلق داشت. نتایج نشان داد با استفاده از زمین ­آمار و سنجش ­از دور می ­توان پراکنش مکانی خشکیدگی بلوط ایرانی در منطقه موردمطالعه را در قالب نقشه ارائه داد و کانون خشکیدگی را شناسایی کرد.

کلیدواژه‌ها

بلوط ایرانی؛ تغییرات مکانی؛ تصویر ماهواره‌ای RapidEye؛ زمین آمار؛ نقشه خشکیدگی

مراجع