مقایسه آمیختگی فکر-عمل و کنترل توجه در بیماران مبتلا به اختلالات وسواسی-جبری و افسردگی

فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی

مقاله 2، دوره 10، شماره 39، اسفند 1398، صفحه 27-38   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه همایون¹؛ حسین بقولی^{* 2}

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی بالینی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

²استادیار گروه روانشناسی بالینی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

هدف: از پژوهش حاضر مقایسه آمیختگی فکر- عمل و کنترل توجه در افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری و افسردگی بود. روش: پژوهش از نوع پس رویدادی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه افراد مبتلا به اختلال وسواسی-جبری و افسردگی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌پزشکی و درمانگاه‌های تخصصی اعصاب و روان شهر شیراز بودند که از طرف متخصصین تشخیص اختلال وسواسی-جبری یا افسردگی اساسی دریافت کردند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی-جبری و 30 بیمار مبتلا به افسردگی اساسی بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. از ابزا‌رهای مقیاس تجدیدنظر شده آمیختگی فکر- عمل و مقیاس کنترل توجه برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. داده‌ها از طریق تجزیه و تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها: یافته‌ها‌ی پژوهش نشان داد که آمیختگی فکر-عمل اخلاقی در افراد مبتلا به افسردگی و آمیختگی فکر-عمل احتمال برای دیگران و خود در افراد مبتلا به اختلال وسواسی- جبری بیشتر بود. بعلاوه، بین گروه‌های وسواسی-جبری و افسردگی از لحاظ کنترل توجه و ابعاد آن تفاوت معنی‌داری وجود نداشت؛ از سوی دیگر با توجه به میانگین‌ها هر دو گروه کنترل توجه کمی داشتند. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش اهمیت نقش آمیختگی فکر- عمل و کنترل توجه در شکل‌گیری و گسترش اختلالات وسواسی- جبری و افسردگی را نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

آمیختگی فکر- عمل؛ کنترل توجه؛ اختلال وسواسی-جبری؛ افسردگی اساسی

مراجع

استادمحمدعلی، فرخ و پیرخائفی، علیرضا (1398). رابطه پرخاشگری و اختلال وسواس در دانشجویان؛ با تاکید بر نظریه فراخود فروید. فصلنامه روانشناسی تحلیلی شناختی. دوره 10 شماره 36. صص 23 تا 23.

انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (۱۳۹۳). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی DSM-5. (رضاعی، ف، فخرایی، ع، فرمند، آ و نیلوفری، ع، مترجمین). تهران: ارجمند.

پورفرج عمران، م. (۱۳۸۸). مقایسه همجوشی فکر -عمل در اختلالات وسواس فکری -عملی، افسردگی، همبودی این دو اختلال و گروه بهنجار. مطالعات روانشناختی. ۱۸(۵)، ۳۵–۵۰.

حجتی­فر، یاسمین؛ دشت­برزگی، زهرا؛ درتاج، فریبرز و عکاشه، گودرز (1395). اثربخشی درمان شناختی مبتنی برذهن آگاهی برکاهش خشم،اضطراب و افسردگی زنان زندانی. فصلنامه روانشناسی تحلیلی شناختی. دوره 7، شماره 26. صص 63 تا 73.

رجبی، ز، نجفی، م، و اکبری بلوطبنگان، ا. (۱۳۹۵). نقش کنترل افکار و درآمیختگی فکر و عمل با علایم وسواس در جمعیت غیر بالینی. مجله علوم پزشکی زانکو. ۱۷(۵۳)، ۳۹–۴۹.

سرمد، ز، بازرگان، ع، و حجازی، ا. (۱۳۹۰). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: آگه.

قدم پور، ع، رضایی، ف، رمقانی، ن، و مرادی، س. (۱۳۹۵). مقایسه نقایص کنترل توجه در سه گروه از دانشجویان بهنجار، مبتلایان به اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال همبود (اضطراب اجتماعی و افسردگی) دانشگاه لرستان. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد.

میکائیلی، نیلوفر؛ کیامرثی، آذر و تیموری، رقیه (1392). مقایسه آمیختگی فکر-عمل و سبک اسناد در بیماران مبتلا به اختلالات وسواس فکری-عملی و افسردگی.‎ نشریه یافته‌های نو در روان شناسی (روان شناسی اجتماعی)، دوره 8 شماره 27. صص 71-81.

Abasi, I., Mohammadkhani, P., Pourshahbaz, A. & Dolatshahi, B. (2017). The Psychometric Properties of Attentional Control Scale and Its Relationship with Symptoms of Anxiety and Depression: A Study on Iranian Population. Iranian Journal of Psychiatry, 12(2), 109–117.

Abramowitz, J. S., Whiteside, S., Lynam, D. & Kalsy, S. (2003). Is thought–action fusion specific to obsessive–compulsive disorder? A mediating role of negative affect. Behaviour Research and Therapy, 41(9), 1069–1079.

Ansari, T. & Derakshan, N. (2011). The neural correlates of cognitive effort in anxiety: Effects on processing efficiency. Biological Psychology, (86), 337–348.

Armstrong, T., Zald, D. H. & Olatunji, B. O. (2011). Attentional control in OCD and GAD: Specificity and associations with core cognitive symptoms. Behaviour Research and Therapy, 49(11), 756–762.

Bailey, B. E., Wu, K. D., Valentiner, D. P. & McGrath, P. B. (2014). Thought–action fusion: Structure and specificity to OCD. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 3(1), 39–45.

Berle, D. & Starcevic, V. (2005). Thought–action fusion: Review of the literature and future directions. Clinical Psychology Review, 25(3), 263–284.

Craig, J. C., & Lafreniere, K. D. (2016). Positive thought–action fusion as an independent construct. Personality and Individual Differences, 94, 228-236.

Derryberry, D. & Reed, M. (2002). Anxiety-related attentional biases and their regulation by attentional control. Journal of Abnormal Psychology, (111), 225–236.

Eysenck, M. W., Derakshan, N., Santos, R. & Calvo, M. G. (2007). Anxiety and cognitive performance: Attentional control theory. Emotion, 7(2), 336–353.

Gjelsvik, B., Kappelmann, N., von Soest, T., Hinze, V., Baer, R., Hawton, K., & Crane, C. (2018). Thought–Action Fusion in Individuals with a History of Recurrent Depression and Suicidal Depression: Findings from a Community Sample. Cognitive therapy and research, 42(6), 782-793.

 Hsu, K. J., Beard, C., Rifkin, L., Dillon, D. G., Pizzagalli, D. A. & Björgvinsson, T. (2015). Transdiagnostic mechanisms in depression and anxiety: The role of rumination and attentional control. Journal of Affective Disorders, 188, 22–27.

Kertz, S. J., Stevens, K. T. & Klein, K. P. (2017). The association between attention control, anxiety, and depression: the indirect effects of repetitive negative thinking and mood recovery. Anxiety, Stress, & Coping, 30(4), 456–468.

Mathers, C. D., Stein, C., Ma Fat, D., Rao, C., Inoue, M., Tomijima, N., Bernard, C., et al. (2002). Global Burden of Disease 2000: Version 2 methods and results. World Health Organization.

Moradi, M., Fata, L., Ahmadi Abhari, A. & Abbasi, I. (2014). Comparing attentional control and intrusive thoughts in obsessive-compulsive disorder, generalized anxiety disorder and non-clinical population. Iranian Journal of Psychiatry, 9(2), 69–75.

Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (1997). Cognitive assessment of obsessive-compulsive disorder. Behaviour Research and Therapy, 35(7), 667–681.

O’Leary, E. M., Rucklidge, D. J. J. & Blampied, N. (2009). Thought–action fusion and inflated responsibility beliefs in obsessive–compulsive disorder. Clinical Psychologist, 13(3), 94–101.

Piri, S. & Kabakçi, E. (2007). An evaluation of some of the relationships between thought-action fusion, attributional styles, and depressive and obsessive-compulsive symptoms. Turk Psikiyatri Dergisi = Turkish Journal of Psychiatry, 18(3), 197–206.

Rachman, S. (1993). Obsessions, responsibility and guilt. Behaviour Research and Therapy, 31(2), 149–154.

Shafran, R. & Rachman, S. (2004). Thought-action fusion: a review. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 35(2), 87–107.

Shafran, R., Thordarson, D. S. & Rachman, S. (1996). Thought-action fusion in obsessive compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders, 10(5), 379–391.