بررسی عوامل موثر بر موفقیت تعاونی‌های تولید روستایی (مطالعه موردی: شهرستان پارس‌آباد)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 10، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 14، اردیبهشت 1391، صفحه 151-165   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی کاربردی

نویسنده

وکیل حیدری ساربان^*

عضو هیات علمی گروه جغرافیا، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

چکیده
    با توجه به ناکارآمدی نظام خرده دهقانی در ایجاد تحرک و پویایی در بخش کشاورزی، تعاونی­های تولید از منظر باز توزیع منافع حاصله از رشد بخش کشاورزی، ایجاد اشتغال پویا و مولد، توسعه مشارکت مردمی در بخش کشاورزی، پایین آوردن ریسک سرمایه­گذاری در بخش کشاورزی، کاهش هزینه­های دولتی در تولید و...، ابزار مناسبی برای بهبود وضعیت کشاورزی به شمار می­آیند. هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر موفقیت تعاونی­های تولید روستایی در شهرستان پارس­آباد می­باشد. جامعه آماری این تحقیق 204 نفر می­باشد که در آن با استفاده از نمونه­گیری تصادفی از طریق فرمول کوکران،100 نفر از اعضای تعاونی­های تولید روستایی شهرستان پارس­آباد انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها و به عبارت دیگر سنجش میزان موفقیت تعاونی­های تولید روستایی، از مدل تحلیل عاملی استفاده شده است و نتایج این مدل نشان می­دهد که مهم­ترین عوامل تاثیر­گذار بر موفقیت تعاونی­های تولیدی در مناطق روستایی شامل چهار مولفه (بهبود مدیریت داخلی، توانمندی­های مشارکتی و انگیزشی، بهبود توانمندی­های اقتصادی و بهبود آموزش و نظارت) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این چهار عامل 53/60 می­باشد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: موفقیت تعاونی‌های تولیدی؛ توسعه روستایی؛ توسعه کشاورزی؛ شهرستان پارس‌آباد

مراجع

منابع

ابراهیمی، عبدالحمید و همکاران(1389). عوامل موثر بر ارتقاءی مشارکت اعضا دراتحادیه‌ها و تعاونی‌های مصرف، فصلنامه تعاون، شماره 2،ص130.

امینی، امیر مظفر، اسماعیلی فلاح، مریم (1387). موفقیت شرکت­های تعاونی استان اصفهان و ارزیابی سازه­های موثر بر آن، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 46، ص 275 .

امینی، امیرمظفر، رمضانی، مسعود (1385). بررسی عوامل موثر بر موفقیت شرکت­های تعاونی کشاورزی مرغداران گوشتی استان اصفهان، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، شماره اول، ص121.

حیدری ساربان، وکیل(1385). تشکیل تعاونی­های روستایی گامی اساسی در جهت نیل به توسعه پایدار محیطی، مجله جهاد، شماره 275، صص263-258 .

دیزاوندی، و همکاران (1389). بررسی میزان رضایت اعضاء از عملکرد اقتصادی و اجتماعی تعاونی­های روستایی، مورد؛ تعاونی­های روستایی شهرستان مشهد، فصلنامه تعاون، شماره 2، ص65.

سعدی، حشمت الله، اعظمی، موسی (1386).آسیب شناسی تعاونی‌های تولید کشاورزی، مورد؛ استان همدان، شهرستان کبودر آهنگ، ماهنامه علمی- ترویجی جهاد، وزارت جهاد کشاورزی، ص62.

شعبانعلی فمی، حسین و همکاران (1387). تحلیل عوامل اقتصادی موثر بر عملکرد تعاونی­های زنان در ایران، پژوهش­های جغرافیای انسانی، دانشگاه تهران، صص 119-118.

طاهرخانی، مهدی، حیدری ساربان، وکیل (1382). نقش تعاونی‌های تولیدی در توسعه مناطق روستایی؛ مطالعه موردی: شهرستان مشگین شهر، فصلنامه پژوهش­های جغرافیای دانشگاه تهران.

عنبری، موسی(1380). مدیریت در تعاونی­های کشاورزی. تهران: سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران.

کرمی، عزت الله و همکاران (1384) آثار تعاونی­های تولید کشاورزی در فرآیند تولید، ویژه نامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، 31، 45-1،ص2.

معاونت پژوهش­های اقتصادی و اجتماعی کمیته بررسی تشکل­های فنی اجتماعی(1378) تشکل­های صنفی اجتماعی در بخش کشاورزی، روندهای گذشته و چشم­اندازهای آینده، جلد اول و دوم، چاپ دوم، نشر موسسه پژوهش­های برنامه­ریزی و اقتصاد کشاورزی، بخش اطلاعات و انتشارات، تهران.

Abbot, M (2006). The economics of Non-formal education: Resources, Costs and Benefits,New York :Prger ,pp20.

Alexander, W.G. (2009). Cooperation in the European Market Economics. Bombay, Asia Publishing, pp .540-549.

Benturaki, J (2000). Cooperative and poverty alleviation, England, IDS TEMA, pp234-340.

Berry, R, Sabot (2001). Labor market performance in developing countries, Vol.75, pp.23.

Bibby, A and Shaw, L (2005). Making a Difference: co-operative solutions to global poverty, Manchester: Co-operative College, Vol, 23, pp.453-456.

Bijman, J. (2005). Cooperatives and heterogeneous membership: eight propositions for improving organizational efficiency, Paper presented at the EMNet-Conference Budapest, Hungary, September, p.

Birchall, T. (2003). Rediscovering the Co-operative Advantage: poverty reduction through self-help, International Labor Organization, Ch.3’Tenant takeovers of abandoned housing in New York’, Vol, 54, pp.324-330.

Briscoe, T. (2010). "Making Worker Cooperatives Effective in South Pacific" in the Journal of Pacific Countries, FAO Regional Office for Asia and the Pacific, Bangkok, pp. 243-248.

Delgado, C. (2007). “Agro industrialization Through Institutional Innovation: Transaction Costs, Co-operatives and Milk –Market Development in the EthiopianHighlands. International Food Policy Research, Washington DC, pp. 101-110.

Develtere, P, Pollet, I and Wanyama, F, (2008). Cooperating out of Poverty: the renaissance of the African co-operative movement, Geneva: ILO forthcoming Swedish University of Agricultural Sciences, pp.35-39.

Fairbairn,B., June, B., Murray, F., 2003). Co-operatives and Community Development: Economics in Social Perspective. Centre for the Study of Co-operatives. Saskatoon, Saskatchewan, pp. 254-255.

Food and Agricultural Organization (2002). Dairy Cooperatives- Successful Experiences ofSelected Asian, Enterprise  Development. Vol 3 No 1, p.14.

Harper, D. (2010). "The Critical Factors for the Success of Cooperatives and Other Groups." Washington DC, Vol, 52, pp.223-240.

John,L.et al(2008). Agricultural cooperative managers and bossiness environment, Journal of Agribusiness.Vol.19, No.1.

Krishnaraj, M (2005). Establishment of rural cooperatives:an essential steps towards rural developemtn, Unpublished paper, Institute of Business 34. dministration,University of Dhaka,pp.211-230.

Lawson, R. (2000). Cooperative and poor: A review from within thecooperative movement, International Labor Office, Geneva, Switzerland.

Malayim,G(2007). Cooperratives,ankara: yetkin  Yayinlari,p.14.

Nillson, J. (2001). Co-operative Organizational Models as Reflections of the Business Environments Studies. Suva, The University of the South Pacific, pp.145-160.