مطالعه تطبیقی منظر شهری خرمشهر و برلین در حفظ خاطرات جمعی

فصلنامه علمی مطالعات میان فرهنگی

مقاله 2، دوره 14، شماره 39، شهریور 1398، صفحه 45-68   

نوع مقاله: علمی_ پژوهشی

نویسندگان

آیدا باقری بهشتی¹؛ فرح حبیب^{* 2}؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی³

¹دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³دانشیار شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

منظر شهر به عنوان سطح تماس انسان و محیط، بر عینیت مکان و در ارتباط با ذهنیت ناظر، قابل تشخیص است و دارای ویژگی‌های ارزشمندی است که سبب شکل­گیری خاطرات می گردد. گرچه مجموعه­ای از خاطرات ذهنیات فردی است اما می توان با تاکید بر وقایع مشترک سبب گسترش و توسعه خاطرات جمعی شد .در این مقاله هدف مقایسه تطبیقی منظرشهر برلین وخرمشهر است بر اساس معیارهای بدست آمده از نظریات متخصصین و دستیابی به میزان همبستگی معیارها نسبت به یکدیگر مورد تحلیل قرارگرفته است. این تحقیق در زمره تحقیقات کاربردی است همچنین در فرایند این پژوهش از روش­های مختلف تحقیق تاریخی، مقایسه، تحلیل محتوایی، مطالعات متون تخصصی و آزمون همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSSاستفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است پنج معیار موثر منظر بر ارتقا خاطرات جمعی شامل نامهای تاریخی، عملکردهای گذشته، نشانه ها ( طبیعی و مصنوعی) ، باورهای جمعی و مراسم بوده و با مطالعه در دو شهر برلین و خرمشهرو  بررسی توسط متخصصین  نشانه ها و عملکردها دارای بالاترین میزان تاثیر می باشد و با توجه به آزمون پیرسون میزان همبستگی این دومعیار بیشترین مقدار را  نسبت به سایر معیارها دارا می باشد و نهایتا بر همین مبنا راهکارهایی جهت ارتقا هویت منظر خرمشهر با تاکید بر خاطره جمعی، ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

منظر؛ خاطره جمعی؛ برلین؛ خرمشهر

مراجع

اسپیرن، آن ویستون (1387) .زبان منظر، ترجمه حسین بحرینی ، بهناز امین زاده، انشارات دانشگاه تهران،تهران.

امین زاده، بهناز (1394) .ارزش در طراحی منظر شهری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.

آقا حسینی (1378) .بررسی وجوه و افتراق در آثار نقاشی دفاع مقدس و جنگ جهانی دوم در روسیه، استاد راهنما: مهدی محمدیان، مشاور: مرتضی افشاری، کارشناسی ارشد رشته نقاشی، دانشگاه شاهد.

پورجعفر، محمدرضا و منتظرالحجه، مهدی (1389) .نشانه های شهری، تعاریف، گونه شناسی، مکانیابی، برنامهریزی و طراحی، انشارات طحان، تهران.

جزینی، محمد جواد (1387) .کتابشناسی خرمشهر، چاپ اول، انشارات شاهد، تهران.

حبیبی، محسن (1393) .خاطره و نوستالژی شهر، نخستین همایش ملی جامعه معماری و شهر، پژوهشکده معماری و شهرسازی شبستان، تهران.

حسینی کومه، مصطفی (1388).مدیریت خاطره جمعی به کمک طرای شهری نمونه موردی لاهیجان، کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی.

کالن، گوردن (1387) .گزیده منظر شهری، مترجم: منوچهر طبیبیان، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.

گروتر،یورگ کورت (1383). زیباشناسی در معماری، مترجم: جانشاه پاکزاد، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

نوبخت، محمد باقر (1394) .روش تحقیق پیشرفته، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.

Alexander Davis, Kevin (2014). Form Collective memory to nationalism: Historical remembrance in ADEN, Thesis Advisor: Rochelle Davis, Master of Arts in Arab Studies, Washington, DC

 Abd Elrahman, Ahmed & Mahmoud, Randa (2015). The postrevolutionary effect on the urban harmony of Cairo’s built environment in relation to the collective memory of the population: Urban context of the  ‘‘after revolution” between contravention and elaboration, Ain Shams Engineering Journal.

 Arandjelovica, Biljana & Bogunovich, Dushko (2014). City profile: Berlin, Cities,Volume 37, Pages 1-26 

Boyer, Christin (1994). The city of collective memory: Its Historical Imagery and Architectural Entertainments, The MIT press, Cambridge .

Cowan, Robert (2005). the dictionary of urbanism, streetwise press, first published, british library

 Dellenbaugh, Mary (2013). (Re)Presentation of “the” past in Berlin-Mitte after German Reunification, and its Implications for Cultural Production through Appropriation of Space, Politics of Memory, Volume 2 , 1-18

 Felasari, Sushard janti (2013). Enhancing Virtual City with Collective Memory to Support Urban Design Learning, University of Sheffield, degree of Doctor of Philosophy

 Grau, Brenda (2014). Beyond Performance: Rhetoric, Collective Memory, and the Motive of Imprinting Identity, University of South Florida, Major Professor: Marc. C. Santos, Ph.D, Joseph Moxley, Ph.D. Meredith W. Zoetewey, Ph.D, degree of Master of Arts

Hasemana David. Nazaretha, Derek & Paul, Souren (2005). Implementation of a group decision support system utilizing collective memory, Information & Management, No 42, 591–605

 Roediger, Henry, Abel , Magdalena, (2015). Collective memory: a new arena of cognitive study , Trends in Cognitive Sciences , Vol. 19, No. 7 ,359-361

Rachel, M & Rachel E. S (2013). Stumbling upon history: collective memory and the urban landscape, Springer Science Business Media B.V. GeoJournal 78:pp.791-801

Winter, Caroline (2009). Tourism, Social memory and the great war, Annals of Tourism Research, Vol. 36, No. 4, 607–626

 Zhou,Wei (2016). Construction of traditional cultural tour landscape field based on city memory-Taking Nanjing Fuzimiao (Confucius Temple) Qinhuai Scenic Area as an example