بررسی نقش پایگاه اقتصادی – اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد

پژوهش های جامعه شناسی

مقاله 3، دوره 11، شماره 3.4 - شماره پیاپی 43، اسفند 1396، صفحه 49-75   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسام نصیری¹؛ شهلا کاظمی‌پور^{* 2}؛ مجید کفاشی³

¹1- ‌دانشجوی دکتری‌ جامعه‌شناسی ‌سیاسی،‌ واحد‌ علوم ‌و‌ تحقیقات،‌ تهران، ‌ایران ([e-mail]_sama)

²2- دانشیار جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران(نویسنده مسئول) (Dr. Shahla Kazemipour)

³3- دانشیار جامعه‌شناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (Dr. Majid kafashi)

چکیده

چکیده
هدف اصلی این پژوهش، «تعیین نقش پایگاه اقتصادی–اجتماعی در تبیین میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر مهاباد» می­باشد. در پژوهش حاضر از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، شهروندان 18 سال به بالای شاغل در شهر مهاباد در سال 1397 می­باشد. حجم نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد گردید. نمونه­گیری از بین واحدها به صورت خوشه­ای چندمرحله­ای و نمونه­گیری از داخل خوشه­ها به صورت تصادفی ­سیستماتیک صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق­ساخته مشارکت سیاسی است که ضریب پایایی آن به­ کمک آلفای کرونباخ 96/0 به­ دست آمد و جهت سنجش مفاهیم آن از طیف لیکرت استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون، تی­مستقل و تحلیل واریانس یک­راهه استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان شهر مهاباد تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که در جامعه مهاباد، افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی پایین و متوسط در شهر مهاباد به منظور تغییر وضعیت موجود خود و دستیابی به وضعیت مطلوب، ضرورت، انگیزه، میل و رغبت بیشتری برای مشارکت و مداخله در امور سیاسی دارد اما افراد دارای پایگاه اقتصادی-اجتماعی بالا دخالت و مشارکت کمتری در امورات سیاسی این شهر دارند.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: مشارکت سیاسی؛ پایگاه اقتصادی-اجتماعی؛ درآمد؛ شغل؛ تحصیلات

مراجع

منابع

-  اسماعیل­زاده، حسن؛ هواسی، علی و توانا، مهدی. (1392). بررسی عوامل اجتماعی-سیاسی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت سیاسی. فصلنامه علمی-تخصصی دانش انتظامی لرستان، دوره 3، شماره 2، 93-78.

-  آبرامسون، پل. (1383). مشارکت سیاسی، ترجمه: نسرین طباطبایی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.

-  آلموند، گابریل و بینگام جی، پاول. (1380). مشارکت و حضور شهروندان، ترجمه: علیرضا طیب، مجله اطلاعات سیاسی–اقتصادی، سال 11، شماره 164-163، 147-136.

-  بشیریه، حسین. (138۰). جامعه‌شناسی سیاسی، تهران: نشر نی.

-  پالیزبان، محسن. (1390). بررسی میزان تمایل به مشارکت سیاسی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن. فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41، شماره2، 49-33.

-  جعفری­نیا، غلامرضا. (1391). بررسی عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی شهروندان شهر خورموج، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم، شماره دوم، بهار 1391، 122-87

-  ربیعی، علی. (1380). جامعه­شناسی تحولات ارزشی: نگاهی به رفتارشناسی رأی­دهندگان در دوم خرداد 1376، تهران: نشر فرهنگ و اندیشه.

-  روستا، کامران. (1385). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز-مجتمع ولیعصر. پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی.

-  زارع، بیژن و روهنده، مجید. (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- سیاسی مطالعه­ای در باب شهروندان بالای 18 سال شهر کرج. مجله مطالعات اجتماعی ایران، دوره نهم، شماره ۲، 64-87

-  شکربیگی، عالیه، حسین­پناهی، بهروز. (1391). عوامل اجتماعی مؤثر در مشارکت سیاسی اجتماعی زنان شهر گنبد کاووس در استان گلستان. مطالعات جامعه­شناسی ایران، دوره 2، شماره 5، 151-135.

-  عظیمی­هاشمی، مژگان؛ قاضی­طباطبایی، محمود و هدایتی، علی­اصغر. (1394). مشارکت سیاسی زنان در ایران و عوامل مؤثر بر آن. جامعه­شناسی زنان، فصلنامه زن و جامعه، دوره 6، شماره 24، 124–105.

-  قبادی، مجید. (1391). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت اجتماعی–سیاسی شهروندان بالای 18 سال شهر کرج. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، تهران: دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

-  مصطفایی­دولت­آباد،  حلیمه،  خارستانی، مرضیه. (1393). بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر میزان تمایل به مشارکت سیاسی جوانان شهر خرامه، منتشر شده در دومین کنفرانس ملی جامعه­شناسی و علوم اجتماعی در سال 1393.

-  نگین­تاجی، ریحانه، کشاورز، حمید. (1394). بررسی عوامل اجتماعی، فردی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان شهرستان نورآباد ممسنی، منتشر شده در کنفرانس بین­المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی در سال 1394.

-  نیک­پورقنواتی، لیلا، معینی، مهدی، احمدی، حبیب. (1391). بررسی عوامل اجتماعی-اقتصادی  مرتبط با مشارکت سیاسی، فصلنامه علمی- پژوهشی جامعه­شناسی زنان، سال سوم، شماره اول، 61-39

-  هانتینگتون، ساموئل. (1379). موج سوم دموکراسی در پایان سده بیستم. ترجمه: احمد شهسا، تهران: نشر روزنه.

Allister, Mc, Ian and Toni Makkai.(June 1992).“Resource and Social Learning Theories of Political Participation: Ethnic Patterns in Australia.” Canadian Journal of Political Science. Vol. 25, No. 2: 269-293.

Almond, G. A and S. Verba(1963). The Civic Culture, political Attitudes and Democracy in five Nations, Princeton: Princeton University Press

Barkan, S. E (1999), »Race, Issue Engagement and Political Participation« Race and Society, 1 (1): 63-76.

Finkel, Steven (1987), "The Effects of Participation on Political Efficacy and Political Support: Evidence from a West German Panel", Journal of Politics. Vol. 40, No. 2: 441-464

Lipest, S. M. (1963). Politicalman: the social Basses of politics. Newyork:university

Marx, karl.(1971). A.contribution to the critique of political economy، London.

Persson M .(2015).Education and Political Participation British Journal of Political Science. British Journal of Political Science / Volume 45 / Issue