ژئوپلیتیک شیعه با تاکید بر نقش زائران حرم رضوی(مشهد مقدس)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 10، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 13، اسفند 1390، صفحه 145-157   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی کاربردی

نویسندگان

محمدحسن نامی¹؛ علی محمدپور^{* 2}؛ مجید ولی‌ شریعت‌پناهی³؛ اسفندیار حیدری‌پور⁴

¹دکترای جغرافیای سیاسی و مدرس دانشگاه

²دانشجوی دوره دکتری رشته جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

³دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد شهرری

⁴دانشجوی کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم

چکیده

چکیده
   در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از سوی منابع مختلف ارایه شده، شیعیان بیش از20درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از200میلیون نفر را تشکیل می‌دهند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آن‌ها از انقلاب اسلامی‌ایران و علاقه آن‌ها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، توان‌مندی خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی این کشور فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپلیتیک شیعه، با تأکید بر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود، امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبش‌های اسلامی منطقه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: انقلاب اسلامی‌ایران؛ ایدئولوژی تشیع؛ ژئوپلیتیک شیعه؛ بیداری اسلامی

مراجع

منابع

احمدی، عباس و موسوی، الهام سادات(1389). جغرافیای شیعه و فرصت‌های ایران در قلمروهای شیعی جهان اسلام، زاهدان: مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافی‌دانان جهان اسلام، فروردین1389.

بختیاری، محمد عزیز(1385). شیعیان افغانستان، قم: مؤسسه شیعه‌شناسی.

پاشاپور، محمد(1382). نهضت­های اسلامی، بازیگران جدید نظام بین­الملل، تهران: اندیشه­سازان نور.

توال، فرانسوا(1379). ژئوپلیتیک شیعه؛ ترجمه علیرضا قاسم آقا؛ تهران: نشر آمن.

ــــــــــــ (1382). ژئوپلیتیک شیعه، ترجمه کتایون باصر، تهران: انتشارات ویستار.

توسلی، غلامعباس(1384). شیعه و جهانی شدن؛ مجله خردنامه شماره۶۵؛۱۶شهریور۱۳۸۴/.Sep7,2005

خالدی، شهریار(1384). جغرافیای انسانی؛ چشم‌انداز فرهنگی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی

دورانت، ویل(1365). "تاریخ تمدن"، ترجمه احمد آرام، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.

شفایی، حامد(2007). نگاهی به اخراج مهاجرین افغانی از ایران، سایت آرمان:(http://www.armans.info)

صحفی، محمد(1380). ژئوپلیتیک فرهنگی و مسئله امنیت ملی، تهران: شمسا.

عزتی، عزت‌اله(1380). ژئوپلیتیک در قرن21؛ تهران: انتشارات سمت.

کریستین سن، آرتور(1369). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمى، تهران: امیرکبیر.

کوهن، سائول برنارد(1387). ژئوپلیتیک نظام جهانی، ترجمه عباس کاردان، تهران: ابرار معاصر تهران.

متقی زاده، زینب(1384). جغرافیای سیاسی شیعیان منطقه خلیج فارس؛ قم: موسسه شیعه شناسی.

مومنی، مصطفی(1386). توسعه شهرنشینی و صنعت، بحثی در شهرنشینی و جغرافیای اوقات فراغت و گردشگری، گردشگری در ایران(از مفهوم تا راهکار)، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.

مومنی، مصطفی، صرافی، مظفر، قاسمی‌خوارزمی، محمد(1387). «ساختار و کارکرد گردشگری مذهبی- فرهنگی و ضرورت مدیریت یکپارچه در کلان شهر مشهد»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره11، دوره بهار و تابستان.

والرشتاین، ایمانوئل(1377). سیاست و فرهنگ در نظام متحول جهانی. ترجمه پیروز ایزدی، تهران: نشر نی.

یعقوبی احمد ابن ابی یعقوب(1343). البلدان، ترجمه محمد ابراهیم آیتی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

Ajit, 2004,http://aftab.ir & http://kheimehnews.com

Ajit, Kiran, Shinde(2004),Quest for Good Governance, Contribution Find Potential of Religious Institutions as Stakeholdersh.

Fuller E. Graham(2003);Islamist Politics in Iraq after Saddam Hussein; United States of Aerica; Washington, DC: Institute of Peace(www.usip. Org/2005)

Gerecht, Reuel Marc(2005);The Islamic Paradox, Shiite Clerics, Sunni Fundamentalists, and the Coming of Arab Democracy; United States of America; Washington, D.C: The AEI Press.

Hammond, p(2003),Review article: Making War and Peace, Contemporary Politics, 20 March 2003.

ICEP(1977),Turismo Religioso, Turismo-Mercados Emissores, n12

Nolan(1989)Santos,2004:christian pilgage in modern western euroupe, chaple hill, the university of north Carolina press.

http://ikna.ir/samen-1389

http://www.armans.info

http://ikna.ir/samen/news_detail.php?ProdID=612096

www.cia-factbook.com/2005

www.worldatlas.com/2004

www.globalconnection-religion/pbs.htm

www.shianews.com/2005

www.al-shia.com

http://www.pbs.org