مناسبات محمدرضا شاه درطی جنگ سرد

فصلنامه تاریخ

مقاله 5، دوره 14، شماره 55، اسفند 1398، صفحه 99-127   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

فرشید رهی¹؛ معصومه قره داغی^{* 2}؛ محمد یوسفی جویباری³؛ نازلی اسکندری نژاد²

¹'گروه تاریخ ، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر ، ایران

²گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاداسلامی، شبستر ، ایران

³گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل ، واحد تبریز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تبریز ،ایران

چکیده

ایران ازموقعیت فوق العاده استراتژیک در خاورمیانه برخوردار بوده و وسعت آن پس از عربستان بی همتا است و دارای مرزهای طولانی با مناطق محوری است. بریکی ازمهم ترین تنگه های جهان تسلط کامل دارد و جهت گیری ارتفاعات آن، موقعیت دفاعی مناسبی را پدید آورده است. الگوی سیاست خارجی ایران دردوران پس ازمشروطه، الگوی «بی طرفی» قرار گرفت. منظورازاین الگو بی طرفی الگوی تنش زدایی. دررقابت قدرت های بزرگ واستفاده ازرقابت آنها برای تأمین امنیت وتمامیت ارضی ایران بود. این الگو تا سال 1332 هـ .ش تداوم یافت.بعد از کودتای 28 مرداد1332 وتثبیت موقعیت شاه به عنوان تنها سکان دار سیاست خارجی ایران، الگوی بی طرفی جای خود را به الگوی انطباق رضایت آمیزداد. در این دوره که مقارن با شدت یافتن جنگ سرد میان دوابرقدرت بود، سیاست خارجی ایران ذیل اتحادوائتلاف باغرب شکل گرفت.سیاست خارجی محمدرضاشاه دراین دوره نزدیکی به امریکا بود.البته به دلیل همسایگی باشوروی ایران روابط سیاسی واقتصادی بااین کشور هم داشت.

کلیدواژه‌ها

ایران؛ جنگ سرد؛ سیاست خارجی؛ محمدرضاشاه

مراجع