تحلیلی بر عدالت اجتماعی در ساختار فضایی و مناطق شهری (مطالعه‌ی موردی؛ مناطق 7گانه شهر اهواز)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 1، دوره 11، شماره 42، بهمن 1398، صفحه 7-24   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید امانپور^{* 1}؛ مریم آزادبخت²

¹دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز،اهواز،ایران

چکیده

شهرها پدیده های اجتماعی و فیزیکی پیچیده ایی هستند که زیر فشار توسعه دائمی قرار دارند و تغییرات کمی و کیفی زیادی در آن ها به وقوع می پیوندند از مهمترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعه کالبدی شهرهای کشور در دهه های اخیر ازهم پاشیدگی نظام توزیع مراکز خدماتی شهر بوده که زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان دربرخورداری از این خدمات شده است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل عدالت اجتماعی در ساختار فضایی و مناطق شهری با تأکید بر خدمات آموزشی، فرهنگی در مناطق 7گانه انجام گردیده است. برای ارزیابی میزان برخورداری مناطق هفت گانه اهواز از خدمات آموزشی ، فرهنگی و سنجش میزان عدالت اجتماعی در پراکنش این خدمات، از10 گویه مربوطه استفاده شده است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، نظری-کاربردی و ازلحاظ روش مطالعه،توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش ابتدا  با استفاده از مدل تاپسیس به رتبه بندی مناطق پرداخته شده است سپس بر اساس رتبه بندی انجام شده نقشه مناطق شهر اهواز از لحاظ میزان برخورداری از عدالت فضایی در محیط GIS طراحی گردیده است . بخشی از اطلاعات مورد نیاز پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، یافتن الگوی واحد توزیع خدمات آموزشی و فرهنگی در مناطق شهر اهواز میسر نیست، اما شهروندان مناطق 2، 1 و3 رضایت مندی خود را از کیفیت خدمات آموزشی، فرهنگی بیان نموده اند همچنین شهروندان مناطق 7 و6 و8 کمترین میزان رضایت مندی را از این خدمات داشته اند لذا در بین مناطق هفت گانه شهر اهواز مناطق 7 ،6 و8 در اولویت بیشتری برای واگذاری خدمات آموزشی، فرهنگی و تلاش برای بسترسازی عدالت فضایی قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عدالت اجتماعی؛ نابرابری؛ ساختار فضایی؛ خدمات آموزشی و فرهنگی؛ مناطق هفت‌گانه