مدل‌سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر شکوفایی شهری (موردمطالعه: نورآباد ممسنی)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 1، دوره 12، شماره 43، اردیبهشت 1399، صفحه 26-7   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

عامر نیک پور^{* 1}؛ الهه مرادی²؛ منصوره یاراحمدی³

¹دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، ایران

²کارشناس ارشد مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج

³کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

در طول تاریخ شکوفایی شهری همواره یکی مهم ترین تلاش های بشر برای توسعه انسانی و اجتماعی بوده و به عنوان معیاری برای سنجش میزان رضایت از زندگی مطرح شده است. مفهوم شکوفایی با توصیف موفقیت، سلامت، پیشرفت و خوب زیستن همراه بوده و به عنوان نوعی ساخت‌وساز اجتماعی شناخته می­شود که به فعالیت‌های انسانی کالبد می‌بخشد. با توجه به اهمیت شکوفایی شهری به عنوان یکی از مهم­ترین معیارهای رضایت از زندگی، در این تحقیق سعی بر آن شد تا عوامل موثر بر شکوفایی شهری در نورآباد ممسنی مورد بررسی قرار گیرد. بدین منظور در ابتدا با مطالعه مبانی نظری و تئوریک پژوهش عوامل تأثیرگذار بر توسعه و شکوفایی شهری نورآباد مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیک دلفی تعداد 13 شاخص موثر در شکوفایی شهری نورآباد ممسنی شناسایی شدند. در ادامه به منظور بررسی روابط بین هر یک از ابعاد و مولفه های پژوهش و میزان بررسی تاثیر گذاری و تاثیرپذیری هر یک از متغیرهای پژوهش از تحلیل میک مک استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد تأثیرگذارترین عوامل در شکوفایی شهری محدوده موردمطالعه، عوامل سطح 1 و 2 شامل زیرساخت‌های فرهنگی اجتماعی، کیفیت زندگی، آموزش اجتماعی، زیرساخت‌های حمل‌ونقل و سلامت و ... می‌باشند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل میک مک بر روی هر یک از شاخص‌های موردمطالعه نشان داد این شاخص‌ها شامل چهار سطح می­باشند. مؤلفه‌های موجود در سطح 1 شامل زیرساخت‌های حمل‌ونقل، برابری اجتماعی، کیفیت زندگی، آموزش اجتماعی، سلامت، توازن جنسیتی، فرم شهری و زیرساخت‌های مسکن ازجمله متغیرهای دووجهی بشمار می‌روند که متغیرهایی با تأثیرگذاری و تأثیرپذیری بالا می باشند. توجه ویژه به این متغیرها در زمینه برنامه ریزی شهری می­تواند باعث شکوفایی و رشد شهر نورآباد ممسنی شده و افزایش میزان رضایت از زندگی ر به همراه داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

شکوفایی شهری؛ مدل‌سازی ساختاری تفسیری؛ متغیر استراتژیک؛ تحلیل میک مک؛ نورآباد ممسنی