اولویت سنجی مکانی توسعه فضاهای سبز و پارک های شهری با استفاده از روش AHP و مکانیابی آن در محیط GIS

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 6، دوره 12، شماره 43، اردیبهشت 1399، صفحه 150-117   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

روح الله اکبریان^{* 1}؛ نسرین یزدان پناه²

¹کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، فرهنگی شاغل در اموزش و پرورش

²فرهنگی شاغل در اموزش و پرورش

چکیده

     امروزه شهرها بدون وجود فضای سبز مؤثر نخواهند توانست شهر های سالم  زیبایی باشند. پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی­های معضلات زیست محیطی آنها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را اجتناب ناپذیر کرده است. در پژوهش حاضر وضعیت کاربری فضای سبز شهر گچساران مورد بررسی قرار گرفته است. اهمیت فضاهای سبز در محیط شهری تا آن حد است که به عنوان یکی از شاخص های توسعه بافتگی جوامع مطرح می‌باشد پارک‌های شهری دارای نقش اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی هستند این محیط ها در عین حال معیاری برای ارتقای کیفیت فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب می‌شوند. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی معیارهای مکان­یابی فضای سبز موجود و مکان­یابی مراکز مناسب برای احداث فضای سبز جدید شهر گچساران می­باشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است برای این منظور ابتدا فضای سبز  موجود را بر حسب میزان رعایت معیارهای مکان­یابی ارزیابی کرده­ایم سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی( GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای مکان­یابی فضا سبز جدید استفاده شده است. ابتدا با توجه به معیارهای لازم برای مدل­سازی مکان­های مناسب، نقشه­ها لازمه تهیه و طبقه بندی مجدد (Reclassification) روی آنها انجام گرفت و بعد از آن به روش وزن دهی مقایسه‌ زوجی‌‌، که  بخشی‌ از روش‌AHP است‌، وزنی داده شد و با استفاده از مدل فرآیند سلسله مراتبی(AHP)، مکان­های مناسب برای احداث فضای سبز پیشنهاد شده است. نتایج ارزیابی فضاهای بوشهر گچساران نشان می­دهد که از یک سو شهر با عدم تعادل فضایی مواجه است و از سوی دیگر کاربری­های فضای سبز از لحاظ دسترسی و نزدیکی به کاربری‌های سازگار(اماکن ورزشی و آموزشی و ...)با محدودیت­هایی مواجه می­باشند.

کلیدواژه‌ها

ارزیابی کمی؛ فضای سبز؛ فرایند تحلیلی سلسله مراتبی AHP؛ شهر گچساران