بهینه‌سازی استخراج ترکیبات زیست فعال از سیر (Allium sativum L.) به کمک امواج فراصوت و بررسی فعالیت ضد اکسایشی آن

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقاله 12، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 44، تیر 1399، صفحه 159-145   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfst.2020.674072

نویسندگان

ماندانا بی مکر؛ علی گنجلو

دانشیار، گروه علوم و مهندسی صنایع غذایى، دانشکده کشاورزى، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیده

در این پژوهش با توجه به لزوم استفاده از تکنیک‌های نوین در فرایند استخراج ترکیبات زیست فعال از منابع گیاهی تاثیر شدت امواج فراصوت (25-75 درصد)، مدت زمان اعمال فراصوت (50-100 دقیقه) و غلظت اتانول (30-70 درصد) در دمای محیط بر میزان استخراج عصاره خام، محتوای کل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی سیر با استفاده از روش سطح پاسخ مورد مطالعه قرار گرفت و بهینه‌سازی گردید. نتیجه بهینه‌سازی عددی حاکی از آن بود که بیشترین میزان استخراج عصاره خام، مقادیر کل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی به ترتیب برابر 43/27 درصد، 59/27 میلی‌گرم معادل اسید گالیک در گرم عصاره و 09/5 میلی‌گرم معادل کاتکین در گرم عصاره با اعمال امواج فراصوت با شدت 57 درصد، مدت زمان اعمال امواج فراصوت100 دقیقه و غلظت حلال اتانول 70 درصد قابل دستیابی است. فعالیت به‌دام اندازی رادیکال‌های آزاد 2،2 دی فنیل- 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) و قدرت کاهندگی آهن (FRAP) برای عصاره به‌دست آمده تحت شرایط بهینه به ترتیب برابر 57/77 درصد و 21/3 میلی‌مول سولفات آهن بر لیتر بود. ویژگی‌های کمی و کیفی عصاره به‌دست آمده تحت شرایط بهینه استخراج به کمک امواج فراصوت در مقایسه با نمونه شاهد (عدم اعمال فراصوت) به صورت معنی‌داری (05/0p <) بالاتر بود که این امر حاکی از کارآیی مطلوب تکنیک فراصوت به منظور استخراج ترکیبات زیست فعال می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

استخراج؛ فراصوت؛ سیر؛ فعالیت ضد اکسایشی؛ عصاره