بررسی وام‌واژگان فرانسوی و روسی در دیوان ایرج میرزا

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 1، دوره 12، شماره 42، خرداد 1399، صفحه 1-29   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسندگان

وحید سجادی فر¹؛ طاهره ایشانی²؛ مسعود باوان پوری^{* 3}

¹دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی

²استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

³دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

زبان موجودی پویا و زنده است که همواره در حال دگرگونی، رشد و گسترش است. یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های پویایی زبان پذیرفتن وام واژه‌هایی است که تحت تأثیر روابط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و . . . از زبان‌های دیگر به آن زبان وارد می‌گردد. زبان فارسی نیز با وجود توان بالقوه در داشتن واژگان، از این امر مستثنی نبوده و شاهد حضور وام واژگان عربی، انگلیسی، فرانسوی، ترکی و روسی و . . . در آن هستیم. ایرج میرزا، شاعر دوره قاجار، یکی از شاعرانی است که در شعر خویش از وام واژگان فراوانی بهره برده است. وی بیشتر از زبان و فرهنگ عربی تأثیر پذیرفته است . با مطالعه شعر وی می‌توان به وضوح وام واژگان فرانسوی و روسی را در شعر وی مشاهده نمود. وی از واژگان فرانسوی مانند آژان، ژاندارمری، تلفن، پودر و . . . و نیز وام واژگان روسی مانند: اسکناس، چمدان و اتو و . . .استفاده نموده است. پژوهش حاضر برآنست با روش توصیفی- اسنادی و با بهره‌گیری از فرهنگ لغت‌های مختلف و ریشه‌یابی کلمات، وام واژگان فرانسوی و روسی در شعر وی را برای خوانندگان تبیین و بررسی نمایند.

کلیدواژه‌ها

زبان؛ ایرج میرزا؛ وام واژه؛ فرانسوی؛ روسی

مراجع