ویژگی‌های زمین‌شیمیایی مهارکننده‌ی غلظت فلوئور در آب‌های زیرزمینی (مطالعه موردی: منطقه‌ی قلندراز توابع شهرستان اهر)

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 4، دوره 13، شماره 47، شهریور 1398، صفحه 39-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

رامین سلماسی^*

استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات اذربایجان شرقی

چکیده

غلظت فلورید در آّب­های زیرزمینی منطقه­ی قلندر در اطراف شهرستان اهر در دامنه­ی  3/0  تا   5/5  میلی­گرم بر لیتر قرار دارد که برای در حدود 78 درصد نمونه­ها بالاتر از دامنه­ی استاندارد 5/1 میلی­گرم بر لیتر می­باشد. در این مطالعه، برخی ویژگی­های زمین­شیمیایی که غلظت فلورید را در آب زیزمینی منطقه کنترل می­کند بررسی می­شود. به­این منظور بعد از برداشت بیست نمونه آب زیرزمینی از چاه­های حفاری شده در روستاهای واقع در اطراف شهرستان اهر، مقادیر یون­های سدیم، پتاسیم، کربنات، بیکربنات، کلر و فلور؛  pH؛ نسبت جذب سدیم (SAR) و کل جامدات محلول نمونه­های آب در آزمایشگاه اندازه­گیری گردید. یافته­ها نشان دادند آب زیرزمینی این منطقه قلیایی (4/8- 1/7= pH) و شورمزه (3500-449 میلی‌گرم بر لیتر = کل جامدات محلول) می­باشد. این ویژگی شیمیایی، بازتاب­کننده­ی سرعت تبخیر بالا است. همچنین آب زیرزمینی در رابطه با کلسیت فوق اشباع است که به­خروج کلسیم و بی­کربنات از محلول کمک می­کند. غلظت­های فلورید بالا در منطقه با pH زیاد، جامدات محلول کل و نسبت جذب سدیم  بالا همبستگی نشان داد. این موضوع نشان می­دهد سطوح بالای فلورید در نتیجه­ی حلالیت زیاد کانی­های فلوردار منطقه به­دلیل تخلیه­ی کلسیم و قدرت یونی بالا و رهاسازی فلورید از سطوح کلوییدی تحت شرایط pH بالا می­باشد که نتیجه­ی عکس این یافته­ها در دیگر بررسی­ها نشان داده شده است.

کلیدواژه‌ها

فلوئور؛ آب زیرزمینی؛ ویژگی‌های زمین‌شیمیایی

مراجع