بررسی تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد تاجیار با استفاده از نرم‌افزار Erdas

فصلنامه زمین شناسی محیط زیست

مقاله 5، دوره 13، شماره 47، شهریور 1398، صفحه 47-56   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

میرمهرداد میرسنجری¹؛ نفیسه رضاپور^{* 2}

¹استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران.

²دانشجوی دکتری، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران

چکیده

آشکار ساختنتغییراتیکیازنیازهایاساسیدرمدیریتوارزیابیمنابعطبیعیاست؛بنابرایننقشه تغییراتکاربریراکهنتیجهفرایندآشکارسازیتغییراتمی‌باشد،می‌توانبر اساستصاویرچند زمانهسنجش‌ازدورتهیهکرد. هدف این پژوهش طبقه‌بندی تصاویر سد تاجیار در سه سال مختلف برای پی بردن به میزان تغییر اراضی بایر و اراضی دارای پوشش گیاهی است.فن‌هایسنجش‌ازدوربهترین وسیلهبرایاستخراجنقشهکاربریاراضیمی‌باشد. در این پژوهش تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد با استفاده از طبقه‌بندی نظارت‌شده در نرم‌افزار Erdas موردبررسی قرارگرفته است. حوضه آبخیز سد تاجیار با مساحت 10898 هکتار در استان آذربایجان‌شرقی و شهرستان سراب قرارگرفته است. در منطقه موردمطالعه سه تصویر از ماهواره لند ست که مربوط به سال‌های 1996 و 2006 و 2015 هست مورد طبقه‌بندی قرار گرفت. نتایج نشان‌دهنده این است 2007 هکتار از اراضی دارای پوشش گیاهی کاسته شده و به بایر اضافه‌شده است. اینتغییر کاربریبهعلتفعالیت‌هایکشاورزیشدید،شخموشیارغیراصولیصورتگرفتهاست. تأثیرجریان‌هایهواییسردشمالغربکشور موجبگشتهتااینمنطقهدارایاقلیمنیمه‌خشکسردباشد. با توجه به محدودیت فوق‌الذکر و حالت خودمصرفی محصولات کشاورزی و عدم توجه به قابلیت زمین‌های زراعی، انجام کشاورزی در مناطقی که قابلیت بالقوه برای انجام این فعالیت را ندارند سبب کاسته شدن از پوشش گیاهی مرغوب گردیده است. طبقه‌بندی نظارت‌شده در این روش با دقت کلی 87% انجام گرفت که در سطح قابل‌قبول هست.

کلیدواژه‌ها

تغییرات کاربری اراضی؛ نرم‌افزار ارداس؛ سد تاجیار؛ سنجش‌ازدور؛ منابع طبیعی

مراجع