ریزازدیادی سیکلامن ایرانی (Cyclamen persicum Mill.)

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقاله 4، دوره 15، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 32-41   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

امید کریمی¹؛ بهزاد کاویانی^{* 2}

¹کارشناسی‌ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

²دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

سیکلامن یا نگونسار (Cyclamen persicum Mill.) گیاه ژوخه‌ای چند‌ساله متعلق به خانواده‌ی Myrsinaceae (پامچال یا Primulaceae سابق) و دارای 22 گونه می‌باشد. گونه‌های سیکلامن، بومی نواحی مدیترانه‌ای و اروپای مرکزی می‌باشند و در سراسر نواحی معتدله کشت می‌شود. سیکلامن ایرانی یکی از مهم‌ترین محصولات زینتی است که به عنوان یک گل گلدانی گلدار برای تولید در زمستان در سراسر جهان به فروش می‌رسد. سیکلامن ایرانی با داشتن رنگ‌های متنوع، مهم‌ترین و ارزشمندترین گونه گلدانی سیکلامن‌ها محسوب می‌شود. برای افزایش سرعت تکثیر این گیاه، بذرها به عنوان ریزنمونه‌ها در محیط کشت موراشیک و اسکوگ (MS) به همراه ترکیبی از غلظت‌های صفر، 5/0، 1، 5/1‌ و 2 میلی‌گرم بر لیتر از هر دوی تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی نفتالین استیک اسید (NAA) و 6-بنزیل آدنین (BA) کشت شدند. نتایج نشان داد که ‌‌بیشترین تعداد برگ (20/6 در هر گیاه) و بالاترین درصد جوانه‌زنی (50/83 درصد) در ریزنمونه‌های کشت‌شده در محیط حاوی 1 میلی‌گرم در لیتر BA همراه با 1 میلی‌گرم در لیتر NAA به دست آمدند. بیشترین سطح برگ (با میانگین 70/16 میلی‌متر) و بیشترین تعداد ریشه (15/6 در هر گیاه) در تیمار 5/1 میلی‌گرم در لیتر BA همراه با 5/1 میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده گردیدند. صفات طول برگ و طول ریشه نیز اندازه‌گیری شدند. تجزیه‌ی همبستگی صفات مورد مطالعه با یکدیگر نشان داد که بیشترین همبستگی بین تعداد برگ و تعداد ریشه دیده شد.

کلیدواژه‌ها

تکثیر درون‌شیشه‌ای؛ کشت بافت گیاهی؛ تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی؛ گیاهان زینتی

مراجع

منابع

1)   Ahmadloo, F., M. Tabari Kouchaksaraei, P. Azadi, A. Hamidi and E. Beiramizadeh, 2015. The effect of plant growth regulators on shoot proliferation and rooting of Crataegus pseudohetrophylla Pojark. via In vitro culture. J. Crop Prod. Proc. 5 (17): 85–95.

2)   Bian, F., C. Zheng, F. Qu, X. Gong and C. You, 2010. Proteomic analysis of somatic embryogenesis in Cyclamen persicum Mill. Plant Mol. Biol. Rep. 28: 22–31.

3)   Dillen, W., I. Dijkstra and J. Oud, 1996. Shoot regeneration in long-term callus cultures derived from mature flowering plants of Cyclamen persicum Mill. Plant Cell Rep. 15: 545–548.

4)   Grey-Wilson, C., 2003. Cyclamen: A Guide for Gardeners, Horticulturists and Botanists, New edition. Batsford, London.

5)   Jalali, N., Naderi, R., Babalar, M., Mirmasoumi, M., 2010a. Somatic embryogenesisin Cyclamen with two explants and combinations of plant growth regulators.Hortic. Environ. Biotechnol. 51, 445–448.

6)   Jalali, N., Naderi, R., Teixeira da Silva, J.A., Babalar, M., Mirmasoumi, M., 2010b.Influence of salt concentration ofg media and plant growth regulator combi-nation on callus formation and somatic embryogenesis of Cyclamen persicum Mill. Floricult. Ornamental Biotechnol. 4 (special issue 1), 84–87.

7)   Jalali, N., R. Naderi, A. Shahi-Gharahlar and J.A. Teixeira da Silva, 2012. Tissue culture of Cyclamen spp. Sci. Hortic. 137 (1): 11–19.

8)   Karam, N.S. and M. Al-Majathoub, 2000a. Direct shoot regeneration and microtuberization in wild Cyclamen persicum Mill. using seedling tissue. Sci. Hortic. 86: 235–246.

9)   Karam, N.S. and M. Al-Majathoub, 2000b. In vitro shoot regeneration from mature tissue of wild Cyclamen persicum Mill. Sci. Hortic. 86: 323–333.

10)             Karam, N.S. and M. Al-Majathoub, 2010. In vitro shoot regeneration from mature tissue of wild Cyclamen persicum Mill. Sci. Hortic. 86: 323–333.

11)             Kaviani, B., 2015. Some useful information about micropropagation. J Ornamen Plants. 5 (1): 29–40.

12)             Kocak, M., T. Izgu, B. Sevindik, M. Tutuncu, P. Curuk, O. Simsek, Y.A. Kacar, J.A. Teixeira da Silva and Y.Y. Mendi, 2014. Somatic embryogenesis of Turkish Cyclamen persicum Mill. Sci. Hortic. 172: 26–33.

13)             Mohannad, A.M. and N.S. Karam, 2000. In vitro propagation of wild Cyclamen persicum Mill. from seedling tissue. Acta Hortic. 530: 243–252.

14)             Murashige, T. and F. Skoog, 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures. Physiol. Plant. 15: 473–479.

15)             Neil, A., 2002. International Floriculture Issue. Minnesota Commercial Flower Growers Bulletin. 51 (2): 1–9.

16)             Prange, A.N.S., M. Bartsch, M. Serek and T. Winkelmann, 2010. Regeneration of different Cyclamen species via somatic embryogenesis from callus, suspension cultures and protoplasts. Sci. Hortic. 125: 442–450.

17)         Rode, C., S. Gallien, D. Heintz, A. Van Dorsselaer, H.P. Braun and T. Winkelmann, 2011. Enolases: storage compounds in seeds? Evidence from a proteomic comparison of zygotic and somatic embryos of Cyclamen persicum Mill. Plant Mol. Biol. 75: 305–319.

18)         Ruffoni, B., L. Semeria, P. Profumo and A. Bisio, 2000. Cyclamen persicum Mill. somatic embryos developed in suspension cultures: histological analysis and conversion to plants. Acta Hortic. 520: 83–90.

19)         Seyring, M., Ewald, A., Muller, A., Haensch, K.T., 2009. Screening for propagation suitability in vitro of different Cyclamen species. Electron. J. Biotechnol. 12: 4–7.

20)         Takamura, T., 2006. Cyclamen. In: Anderson, N.O. (Ed.), Flower Breeding and Genetics. Springer, Berlin, pp. 459–478.

21)         Winkelmann, T., A. Ilczuk and S. Wartenberg, 2010. Micropropagation through somatic embryogenesis of Cyclamen persicum Mill. genotypes for cut flower production – feasibility study. Prop. Ornam. Plants, 10: 237–245.