بررسی رژیم غذایی بچه ماهیان کلمه (Rutilus caspicus) در استخرهای خاکی مرکز تکثیر و پروروش ماهیان استخوانی سیجوال

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 1، دوره 12، شماره 3، خرداد 1399، صفحه 1-13   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

احمدرضا جبله^{* 1}؛ رسول قربانی²؛ غلام علی بندانی³؛ سجاد پورمظفر^{* 4}؛ امیر اقبال خواجه رحیمی⁵؛ سعید تمدنی جهرمی⁶؛ محسن گذری⁶

¹گروه تولید و بهره برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

²گروه تولید و بهره‌برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

³مرکز تحقیقات آب های داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران

⁴ایستگاه تحقیقات نرمتنان خلیج فارس، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. بندرلنگه، ایران

⁵گروه شیلات، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

⁶پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف تعیین رژیم غذایی بچه ماهیان کلمه ذخیره شده در استخرهای خاکی و بهبود شرایط حاکم بر استخر جهت افزایش نوع ارگانیسم غذایی غالب صورت گرفت. بدین منظور، چهار استخر با خصوصیات هیدروبیولوژیکی یکسان در مرکز تکثیر و پرورش ماهیان استخوانی سیجوال استفاده شد. نمونه‌برداری از ارگانیسم‌های موجود در استخر، اندازه‌گیری طول و وزن بچه ماهیان کلمه و بررسی محتویات روده و معده آن‌ها طی 4 ماه از اول فروردین تا اواسط تیرماه صورت گرفت. نتایج حاکی از آن بود که بیشترین و کمترین مقدار ضریب چاقی به ترتیب 196/1 و 633/0 بوده در حالی که بیشترین میزان شاخص غالبیت (Ip) 14/42 برای گاستروپودا و کمترین مقدار آن 4/2 برای حشرات آبزی محاسبه گردید. نتایج حاصل از آنالیز F_p نشان داد که گاستروپودا و خرچنگ در بیشتر مواقع به عنوان طعمه‌های اصلی و ارگانیسم‌هایی نظیر حشرات آبزی و دوکفه­ای­ها بو زئوپلانکتون به عنوان طعمه‌های فرعی برای بچه ماهیان کلمه در استخرهای خاکی مرکز سیجوال شناخته شدند. بررسی ارجحیت غذایی (F_P) و محتویات معده و روده بچه ماهیان کلمه در مراحل مختلف گویای آن است که در هنگام تغذیه وافر از گاستروپودا ارجحیت غذایی و شدت تغذیه عدد بالاتری را نسبت به سایر غذاها نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

رژیم غذایی؛ ماهی کلمه؛ گاستروپود؛ استخر خاکی؛ سیجوال

مراجع

1. Abdoli L., Abdoli A., Kamrani E., Kiaie B. 2012. Feeding habitat of Scartelaos tenuis in Hormozgan province. Journal of Biology, 1(4): 43-53
2. Aghaei Moghadam A., Aslan Parviz H. 2003. The study on the nutrition of the juvenile sturgeon (Acipenser Persicus) in fish ponds of Shahid Rajaie’s centre (1999). Pajouhesh and Sazandegi, 60: 77-83.
3. Ammundsen P.A., Gabler H.M., Staldvik F.J. 1996. A new approach to graphical analysis of feeding strategy from stomach content data–modification of the Costello (1990) method. Journal of Fish Biology, 48: 607-614.
4. Barenes D.R. 1987. Invertebrate Zoology. Dryden Press, Orlando, Florida, pp: 561-564.
5. Biswas S.P. 1993. Manual of methods in fish biology. South Asian Publishers Pvt Ltd., New Delhi, 157p.
6. Costello M.J., 1990. Predator feeding strategy and prey importance: a new graphical analysis. Journal of Fish Biology, 36: 261-263.
7. Edmondson W.T. 1985. Freshwater Biology, 2^nd Ed., Wiley, New York, pp: 586.
8. Enayat Gholampoor T., Sodagar M. 2014. A review on feed and feeding of goldfish (Carassius auratus) at different life stages. Journal of Conservation and Utilization of Natural Resources, 2 (1): 21-37.  
9. Horppila, J. 1998. Effects of mass removal and variable recruitment on nutrient excretion by a planktivorous roach stock. Journal of Fish Biology 52: 951-961.
10. IUCN. 1994. WRI, World Business Council for Sustainable Development, Earthwatch Inst. Business and Ecosystems: Ecosystem Challenges and Business Implications.
11. Jamet J.L., Desmolles F. 1994. Growth, reproduction and condition of roach (Rutilus rutilus L.), Perch (Perca fluviatilis L.) and ruffe (Gymnocephalus cernuus L.) in eutrophic lake Aydat (France). International Revue der gesamten Hydrobiologie, 79: 305-322.
12. Kiabi B.H., Abdoli A., Naderi M. 1999. Status of the fish fauna in the South Caspian basin of Iran. Zoology in the Middle East, 18: 57-65.
13. irjasnient M., Valtonen T. 1997. Size-dependent over-winter mortality of young-of-year roach, Rutilus rutilus.  Envrionmental Biology of Fishes, 50: 451-456.
14. Kottelat M., Freyohf J. 2007. Handbook of European freshwater fishes. Kottelat, M. Cornol, Witzerland and Freyhof, Journal of Berlin, pp: 646.
15. Marshall S., Elliott M., 1997. A comparison of univariate and multivariate numerical and graphical techniques for determining inter- and itraspecific feeding relationships in estuarine fish. Journal of Fish Biology, 51: 526-545.
16. Martin R., Perrow H., Grame Peirson P., Townsend C.R. 1990. The dynamics of a population of roach (Rutilus rutilus (L.)) in a shallow Lake: is there a 2- years cycle in recruitment? Hydrobiologia, 191: 67-73.
17. Naddafi R., Majazi A., Hassanzadeh Kiabi B., Abdoli A. 2002. A comparative study of morphometric and meristic characters of the Caspian roach (Rutilus rutilus caspicus) in Gorgan-Rud estuary and Anzali lagoon. Iranian Journal of Natural Research, 54(4): 383-399.
18.   Winfield DK., Winfield I.J. 1992. Possible competitive interactions between overwintering tufted duck (Aythya fuligula (L.)) and fish populations in Lough Neagh. Hydrobiologia, 279/280: 377-392.

Wooton R.J. 1990. Ecology of Teleost fishes. Chapman and Hall Ltd. London. pp: 415.