بررسی اثربخشی آموزش زندگی در لحظه بر عملکرد شغلی معلمان و خود کارآمدی دانش آموزان

پژوهش های جامعه شناسی

مقاله 6، دوره 12، شماره 3.4 - شماره پیاپی 45، اسفند 1397، صفحه 111-137   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرشته عالی پور¹؛ ویدا اندیشمند^{* 2}

¹فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

²عضو هیأت علمی گروه علوم تربیتی و روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران ( نویسنده مسئول): [e-mail]

چکیده

چکیده
 پژوهش حاضر به منظور، مقایسۀ اثربخشی آموزش تکنیکهای زندگی در لحظه بر عملکرد شغلی معلمان و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان و همچنین میزان تاثیر گذاری آموزش تکنیکهای زندگی در لحظه بر مولفه های عملکرد شغلی معلمان است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی (نیمه تجربی) با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. تعداد نمونه 40 معلم از کلیه پایه‌ها و ت 40 دانش‌آموز از دوره دوم ابتدایی بود به صورت تصادفی انتخاب شدند و افراد نمونۀ هر دو گروه به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده پرسش‌نامۀ عملکرد شغلی معلمان دارنده (1389)و پرسش‌نامۀ عملکرد تحصیلی دانش آموزان فام و تایلر (1999) بود. نتایج تحقیق بهبود معنی‌داری در نمرات عملکرد شغلی معلمان و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان مورد مطالعه نشان داد. بر اساس نتایج تحقیق آموزش تکنیکهای زندگی در لحظه می‌تواند به بهبود عملکرد شغلی و تحصیلی گروه‌های معلمان و دانش‌آموزان کمک کند. آموزش تکنیکهای زندگی در لحظه در عملکرد شغلی؛ بر مولفه عملکرد وظیفه ای بی تاثیر بوده است و بیشترین تاثیر را بر مولفه عملکرد زمینه ای داشته است. نتایج تحلیل‌های کوواریانس نشان داد که آموزش تکنیکهای زندگی در لحظه بر عملکرد شغلی معلمان در مقایسه با عملکرد تحصیلی دانش آموزان، اثربخش‌تر بوده است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: تکنیکهای زندگی در لحظه؛ خودکارآمدی؛ عملکرد شغلی

مراجع

منابع

احمدوند، محمد علی و براتی، ناهید (1395). اثربخشی آموزش زندگی در لحظه بر افزایش عملکرد تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان. هفتمین کنفرانس بین المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران.

افشاری، علی و فتحی، پریسا (1397). بررسی رابطۀ بین حس انسجام و زندگی در لحظه با رضایت شغلی: نقش میانجی هوش هیجانی. فصل‌نامۀ مشاورۀ شغلی و سازمانی، دورۀ دهم، شمارۀ 36، صص 154-139.

اکبری امرغان، حسین و آموزگار، زهرا (1393). اثربخشی آموزش زندگی در لحظه بر سازگاری شغلی معلمین زن مقطع ابتدایی. پژوهش‌نامۀ تربیتی، سال نهم، شمارۀ 39، صص 130-117.

اکبری، مریم، ارجمندنیا، علی اکبر، افروز، غلامعلی و کامکار، کامبیز (1396). اثربخشی آموزش زندگی در لحظه بر خودنظم‌بخشی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با اختلال در یادگیری حساب. مجلۀ تحقیقات علوم رفتاری، دورۀ پانزدهم، شمارۀ 4، صص 525-518.

ایزدی، راضیه، عسکری، کریم، نشاط دوست، طاهر و عابدی، محمدرضا (1393). گزارش موردی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر فراوانی و شدت نشانه‌های اختلال وسواس جبری. مجله‌ی تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، دوره‌ی اول، شماره‌ی 33، صص 26-20.

پوریاریزی، معصومه، توحیدی، افسانه و خضری مقدم، نوشیروان (1397). تأثیر زندگی در لحظه بر پیشرفت تحصیلی و سازگاری تحصیلی: نقش واسطه‌ای خودپندارۀ تحصیلی. پژوهش‌نامۀ روان‌شنالسی مثبت، دورۀ چهارم، شمارۀ 3، صص 44-29.

جناآبادی، حسین، پیله‌چی، لیلا، سلم آبادی، مجتبی و طیرانی‌راد، علی (1395). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی در لحظه بر استرس شغلی و بهزیستی روان‌شناختی معلمان زن. دو ماه‌نامۀ سلامت کاربران، دورۀ سیزدهم، شمارۀ 6، صص 69-58.

خرسندی‌فرد، مجید، فهیم دوین، حسن و انجم شعاع، محمدرضا (1395). تأثیر برنامه‌ریزی عصبی کلامی بر انگیزش شغلی و عملکرد شغلی دبیران تربیت بدنی شهر مشهد. مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، دورۀ سوم، شمارۀ 9، صص 38-31.

راستگو، ناهید، حرفه‌دوست، منصور و خیرجو، اسماعیل (1395). اثربخشی آموزش گروهی زندگی در لحظه بر فرسودگی شغلی، رضایت شغلی و برخی نشانگان آسیب‌شناسی روانی معلمان. دو فصل‌نامۀ راهبردهای شناختی در یادگیری، سال چهارم، شمارۀ 7، صص 198-179.

زارعی، سلمان و ارشد حسینی، اعظم‌السادات (1397). اثربخشی درمانگری مبتنی بر زندگی در لحظه بر استرس شغلی و خودکارآمدی شغلی مربیان تربیت بدنی. مطالعات روان‌شناسی ورزشی، دورۀ هفتم، شمارۀ 26، صص 20-1.

زرگر، فاطمه، محمدی، ابوالفضل، امیدی، عبدالله و باقریان سرارودی، رضا (1391). موج سوم رفتار درمانی با تأکید بر رفتار درمانی مبتنی بر پذیرش. مجله‌ی تحقیقات علوم رفتاری، دوره‌ی دهم، شماره‌ی 5، صص 390-383.

زهراکار، کیانوش (1384). بررسی رابطۀ ابعاد مختلف عملکرد خانواده و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستان استان لرستان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه تهران.

سیف، علی اکبر (1392). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: انتشارات دوران.

عرب فیض‌آبادی، شریفه، کریم‌زاده، صمد و ناستی‌زایی، ناصر (1393). پیش‌بینی عملکرد شغلی معلمان براساس مدل کیفیت زندگی کاری والتون. نوآور‌ی‌های مدیریت آموزشی، سال دهم، شمارۀ 1، صص 63-50.

کاویانی، حسین، حاتمی، ندا و شفیع‌آبادی، عبدالله (1387). اثر شناخت درمانی مبتنی بر زندگی در لحظه بر کیفیت زندگی افراد افسرده. تازه‌های علوم شناختی، سال دهم، شمارۀ 4، صص 48-39.

معینی منش، کیومرث، ولیدی پاک، آذر، رنجبر، شکوفه و قاسمی، امین (1393). تأثیر آموزش کاهش استرس مبتنی بر زندگی در لحظه بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. اولین کنفرانس ملی توسعۀ پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.

واحدی، شهرام، فتحی آذر، اسکندر، ادیب، یوسف و قره آغاجی، سعید (1397). اثربخشی برنامۀ آموزش مبتنی بر خودتنظیمی، زندگی در لحظه و مدیریت زمان بر کاهش تعلل‌ورزی و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه. مجلۀ مطالعات روان‌شناسی تربیتی، دورۀ پانزدهم، شمارۀ 30، صص 275-241.

هاشمیان، سیده نجیمه (1392). رابطۀ علی بین هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری هیجان‌های تحصیلی منفی و اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

Afshari, A., Fathi, P. (2018). Investigating the relationship between sense of cohesion and mindfulness with job satisfaction: The mediating role of emotional intelligence, Journal of Occupational and Organizational Counseling, Issue 36, pp. 139-154.

 Ahmadvand, M. A, Barati, N. (2016). The Effectiveness of Mindfulness Training in Increasing Academic Performance of Students in Mathematics, 7th International Conference on Psychology and Social Sciences, Tehran.

Akbari Amarghan, H., Amouzegar, Z. (2014). The Effectiveness of Mindfulness Training in Job Adaptation of Female Elementary School Teachers, Educational Research Journal, Ninth Year, Issue 39, Pp. 130-177.

Akbari, M., Arjmandnia, A., Afrooz, Gh., Kamkar, K. (2017). The Effectiveness of Mindfulness Training in Self-Regulation and Academic Achievement in Students with Learning Disabilities, Journal of Behavioral Sciences Research, Vol. 15, Issue 4, Pp. 518-525

Arab Faizabadi, Sh., Karimzadeh, S., Nastizaee, N. (2014). Predicting teachers' job performance based on Walton's quality of work life model, Educational Management Innovations, Vol. 10, Issue 1, Pp. 50-63.

Baginski, A. (2015). Attention regulation, emotion regulation, and cognitive flexibility as mediators of the relationship between mindfulness and academic achievement in high school students. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of specialist in school psychology in the graduate school, Eastern Illinois University Charleston, Illinois.

Baldauf, A., & Cravens, D. W. (2002). The effect of moderators on the salesperson behavior performance and salesperson outcome performance and sales organization effectiveness. European Journal of Marketing, 36, 1367-1388.

Brandy, R., Maynard, G., Michael, R., Solis, H., & Veronica Miller, S. (2014). Mindfulness-based interventions for improving academic achievement, behavior and socio-emotional functioning of primary and secondary students: A systematic review. San Francisco, CA, US: Josser-Bass.

Brian, D. (2011). The role of mindfulness in academic stress, self-efficacy, and achievement in college students. Masters Theses Student Theses & Publications, Eastern Illinois University.

Britton, W. B. (2015). A randomized controlled pilot trial of classroom-based mindfulness meditation compared to an active control condition in sixth-grade children. Journal of School Psychology, 52(3), 263-278.

Brown, K. W., Creswell, J. D., & Ryan, R. M. (2015). The evolution of mindfulness research. New York, NY: Guilford Press.

Brown, V., & Oslan, K. (2015). The mindful school leader: Practices to transform your leadership and school. Thousand Oaks, CA: Corwin.

Day, M. A., & Thorn, B. E. (2017). Mindfulness-based cognitive therapy for headache pain: An evaluation of the long-term maintenance of effects. Complementary Therapies in Medicine, 33, 94-98.

Forman, E. M., & Herbert, J. D. (2008). New directions in cognitive behavior therapy: Acceptance based therapies. Hoboken, NJ: Wiley.

Hashemian, S. N. (2013). The causal relationship between achievement goals and academic performance mediated by negative academic emotions and academic procrastination in MA students of Shahid Chamran University of Ahvaz, MSc thesis in Educational Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz.

Izadi, R., Askari, K., Neshat Doost, T., Abedi, M. R. (2014). A case report of the effectiveness of acceptance and commitment therapy on the frequency and severity of obsessive-compulsive disorder symptoms, Journal of Research in Medical Sciences of Zahedan, Vol. 1, Issue 33, Pp. 20-26.

Janaabadi, H., Pillechi, L., Salm Abadi, M., Tirani Rad, A. (2016). The Effectiveness of Mindfulness Skills Training in Job Stress and Psychological Well-Being of Female Teachers, Journal of Health Users, Vol. 13, Issue 6, Pp. 58-69.

Kabat-Zinn, J., Massion, A. O., Kristeller, J., Peterson, L. G., Fletcher, K. E., Pbert, L., Lenderking, W. R., & Santorelli, S. F. (2007). Effectiveness of a meditation-based stress reduction program in the treatment of anxiety disorders. Am J Psychiatry, 149, 936-943.

King, E., & Haar, J. (2017). Mindfulness and job performance: A study of Australian leaders. Asian Pacific Journal of Human Resources, 55(3), 298-319.

Kaviani, H., Hatami, N., Shafiabadi, A. (2008). The effect of mindfulness-based cognitive therapy on quality of life in depressed individuals, Cognitive Science News, Vol. 10, Issue 4, Pp. 39-48.

Khorsandifard, M., Fahim Dovin, H., Anjam Shua, M. R. (2016). The Effect of Verbal Neural Planning on Job Motivation and Job Performance of Physical Education Teachers in Mashhad, Organizational Behavior Management Studies on Sport, Vol. 9, Issue 9, Pp. 31-38.

Leland, M. (2015). Mindfulness and student success. Journal of Adult Education, 44(1), 19-24.

Lu, S., Huang, C., & Rios, J. (2017). Mindfulness and academic performance: An example of mi-grant children in China. Children and Youth Services Review, 82, 53-59.

Luberto, C. M. (2014). Mindfulness skills and emotion regulation: The mediating role of coping self-efficacy. Mindfulness, 5(4), 373-380.

Maloney, J. E. (2016). A Mindfulness-based social and emotional learning curriculum for school-aged children: The Mind UP Program. New York, NY, US: Springer-Verilog Publishing.

Mesmer-Magnus, J., Manapragada, A., Viswesvaran, C., & Allen, J. W. (2017). Trait mindfulness at work: A meta-analysis of the personal and professional correlates of trait mindfulness. Human Performance, 30(2-3), 79-98.

Mettler, J., Carsley, D., Joly, M., & Heath, N. L. (2017). Dispositional mindfulness and adjustment to university. Journal of College Student Retention: Research, Theory and Practice, 10, 1-15.

Moeini Maneesh, K., Validi Pak, A., Ranjbar, Sh., Ghasemi, A. (2014). The Effect of Mindfulness-Based Stress Reduction Education on Students' Academic Achievement, First National Conference on Sustainable Development in Educational and Psychological Sciences, Social and Cultural Studies, Tehran.

Napali, M. (2013). Mindfulness training for teachers: A pilot program. Complementary Health Practice Review, 9(1), 201-211.

Pham, L. B., & Taylor, S. E. (1999). From thought to action: Effects of process-versus outcome-based mental simulations on performance. Society for Personality and Social Psychology, 25(2), 250-260.

Potek, R. (2012). Mindfulness as a school-based prevention program and its effect on adolescent stress, anxiety and emotion regulation. Contem Fam Ther, 23(3), 259-308.

Puriarizi, M., Tohidi, A., Khezri Moghadam, N. (20187). The effect of mindfulness on academic achievement and academic adjustment: The mediating role of academic self-concept, Journal of Positive Psychology Research, Issue 3, Pp. 29-44.

Rastgoo, Nahid., Herfedoost, M., Kheirju, I. (2016). The Effectiveness of Group Mindfulness Training in Job Burnout, Job Satisfaction and Some Teachers' Psychopathology Syndrome, Journal of Cognitive Strategies in Learning, Vol. 4, Issue 7, Pp. 179-198.

Reb, J. (2018). Leader mindfulness and employee performance: A sequential mediation model of LMX quality, interpersonal justice, and employee stress. Journal of Business Ethics, 18, 1-19.

Seif, A. A. (2013). Modern Breeding Psychology: The Psychology of Learning and Education, Tehran: Doran Publications.

Sharf, R. S. (2009). Applying career development theory to counseling. Engage Learning Academic Resource Center, 1, 12-25.

Spinhoven, P., Huijbers, M. J., Ormel, J., & Speckens, A. E. M. (2017). Improvement of mindful-ness skills during mindfulness-based cognitive therapy predicts long-term reductions of neuroticism in persons with recurrent depression in remission. Journal of Affective Disorders, 213, 112-117.

Tuckey, M. R., Sonnentag, S., & Bryan, J. (2018). Are state mindfulness and state work engagement related during the workday? Work & Stress, 10, 1-16.

Vahedi, Sh., Fathi Azar, E., Adib, Y., Ghareh Agaji, S. (2018). The Effectiveness of Self-Regulation, Mindfulness, and Time Management Education Programs on Reducing Procrastination and Increasing Academic Achievement in High School Students, Journal of Educational Psychological Studies, Vol. 15, Issue 30, Pp. 241-275.

Zarei, S., Arshad Hosseini, A. S. (2018). The Effectiveness of Mindfulness-Based Therapy in Occupational Stress and Job Self-efficacy of Physical Education Trainers, Sport Psychology Studies, Vol. 7, Issue 26, Pp. 1-20.

Zahrakar, K. (2005). Investigating the Relationship between Different Dimensions of Family Functioning and Academic Performance of High School Students in Lorestan Province. MSc Thesis in Psychology, University of Tehran.

Zargar, F., Mohammadi, A., Omidi, A., Bagherian Sararoodi, R. (2012). Third Wave of Behavior Therapy with Emphasis on Acceptance-Based Therapy, Journal of Behavioral Sciences Research, Vol. 10, Issue 5, Pp. 383-390.