بررسی و مقایسه طرحواره‌های زیبایی شناختی در ارتباط با سن و جنسیت در نسل‌های 20 – 16 و 60 – 55 سال شهر تهران در سال 1398

روانشناسی اجتماعی

مقاله 4، دوره 8، شماره 55، مرداد 1399، صفحه 43-60   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

هادی بهرامی^{* 1}؛ رضا شریفی نیا¹؛ نورعلی فرخی²

¹گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²گروه سنجش و اندازه گیری. دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی. تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه طرحواره های زیبایی شناختی افراد 20-16 با 60-55 سال بر اساس سن و جنست می‌باشد. روش این پژوهش از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان و زنان 60 – 55 و پسران و دختران 20-16 ساله شهر تهران در سال 1398 به تعداد 900000 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه‌ای تصادفی از مناطق 22 گانه شهر تهران به تعداد 400 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته طرحواره‌های زیبایی شناختی مرتبط با سن و جنسیت (بهرامی و همکاران، 1397) استفاده گردید. روش آماری در این پژوهش آزمون T مستقل بود. یافته ها حاکی از تفاوت طرحواره‌های زیبایی‌شناختی در افراد 20 –16 و 60 –55 سال داشت. طرحواره های زیبایی (962/7F=، (P<0/05)، معیارهای زیبایی (867/18F=، (P<0/05)، چهره و اعضای صورت (114/5F=، (P<0/05)، اندام (211/5F=، (P<0/05)، پوشاک و متعلقات (166/5F=، P<0/05). ). همچنین بین طرحواره های زیبایی شناختی افراد 20 –16 و 60 – 55 سال در هر دو جنس تفاوت معناداری وجود داشت. بین دختران و پسران نیز به جز معیارهای کلی زیبایی تفاوت معناداری وجود داشت. طرحواره های زیبایی (715/1F=، P<0/05))، معیارهای کلی زیبایی (217/9F=، P>0/05))، چهره و اعضای صورت (056/0F=، P<0/05)، اندام (336/0F=، P<0/05))، پوشاک و متعلقات (369/3F=، P<0/05).). بر اساس یافته‌های پژوهش می توان چنین نتیجه گیری کرد که علت تفاوت طرحواره‌های زیبایی شناختی افراد 16 تا 20 و 55 تا 60 در هر دو جنس این است که معیارهای زیبایی از نظر نوجوانان و جوانان باید منطبق با مد روز باشد و اصولاً این طرحواره در بین افراد با سنین پائین‌تر بیشتر از افراد مسن‌تر دیده می‌شود که این مساله می‌تواند ناشی از گسترش شبکه های اجتماعی و اینترنت در نسل جوان امروز باشد.

کلیدواژه‌ها

طرحواره‌های زیبایی شناختی# سن#جنسیت

مراجع

آزادگان، رحمانه. (1396). بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه و تصویر بدنی با گرایش به جراحی زیبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه روانشناسی، دانشگاه تهران. ##

حمدی، فاطمه؛ نصراللهی، بیتا. (1398). پیش بینی طرحواره معیارهای سرسختانه/عیبجویی افراطی بر اساس باورهای غیرمنطقی والدین و الگوهای ارتباطی والد-فرزند. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی کاربردی، 12، (4)، 616-595. ##

بابایی فرد، اسداله؛ روحی، مریم. (1397). بررسی تأثیر سبک زندگی بر شکاف نسلی در بین جوانان شهر کاشان. فصنامه مطالعات میان فرهنگی، 11، (30)، 65-31. ##

توسلی، فاطمه؛ سماواتی، فاطمه؛ فتحعلی زاده، معصومه. (1397). عوامل جامعه شناختی تاثیرگذار بر استفاده از برند در میان زنان مراجعه‌کننده به مراکز خرید شهر تهران. فصنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، 8، (2)، 259-276 . ##

حسینی، هاجر؛ احمدی، لیلا. (1397). دانشجو، رسانه و مدگرایی بررسی نقش رسانه های جمعی داخلی و خارجی در مدگرایی دانشجویان دانشگاه های شهر دیواندره. ششمین همایش سراسری آسیب های پنهان زیست دانشجویی. ##

داعی، صفر. (1395). چگونه می توان به حس زیبایی شناسی کودکان کمک کرد؟، نشریه روانشناسی،15، (3)، 95-75. ##

دیباجی، سید محمدعلی؛ رجبی، هانیه السادات. (1397). رابطه تجربه زیبایی شناختی با تجربه دینی به روایت آلفرد مارتین و شلایرماخر. پژوهش های علم و دین،  8، (2)، 45- 65-45.##

شاکر، عبدالحمید. (2015). التفصیل الجمالی ( دراسه سیکولوجیه النذوق الفنی )، کویت، علم المعرفت. ##

ضابطی، عطیه السادات؛ جعفری، صدیقه. (1398). الگوی ساختاری سبک های والدگری، خودشیفتگی طرحواره های ناسازگار اولیه و نوجوانان، فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی کاربردی، 12، (2)، 302-285. ##

عسکری خانقاه، اصغر. مهربد، طاهره، (1395). بررسی انسان شناختی مفهوم زیبایی صورت، مطالعه موردی جوانان 30 - 20 ساله منطقه 15 تهران. پژوهش های انسان شناسی ایران، 3، (1)، 125 – 109. ##

 قبادی زاده، شبروز ؛ یوسفی، ناصر؛ قادری، فرزاد. (1398). نقش طرحواره های ناسازگار اولیه، سبک‌های مقابله‌ای و نظم‌جویی شناختی هیجان در پیش‌بینی گرایش به اعتیاد دانش‌آموزان. فصلنامه روانشناسی مدرسه، 7، (4)، 121-142. ##

کالین، لیت. (2010). تجربه زیبایی شناختی. ترجمه فرزانه علیا، (1397)، فصلنامه خیال. 10، 7، 125-110. ##

کوهستان بحرآسمان، فاطمه؛ محمدی، اصغر؛ جهانبخش، اسماعیل. (1398). بررسی ارتباط بین مدگرایی و هویت اجتماعی در بین دختران جوان 15 تا 29 سال شهر کرمان. فصلنامه زن و جامعه، 10(3)، 238-215. ## 

نیکنام، ماندانا؛ خودی، زهرا؛ خودی، مرجان. (1397). بررسی رابطه تصویر بدنی و خودپنداره با شادکامی در زنان متقاضی جراحی زیبایی شهر تهران. مجله علوم پزشکی دانشگاه شهید صدوقی یزد، 27، 1، 117-110. ##

Larissa.Vingilis, Jaremko, Daphne. Maurer , Xiaoqing. Gao, (2018), The influence of averageness on judgments of facial attractiveness: No own-age or own-sex advantage among children attending single-sex schools, Journal of Experimental Child Psychology, 120, (2), 1-16.##

 ##Suojanen, Mika. (2017), Aesthetic experience of beautiful and ugly persons: a critique, Journal of Aesthetics & Culture, 8, (4), 95-110. ##Farshidmanesh. Forough, Davoudi. Hosein, Heidari. Hasan, Bahramabadi Mehdi Zeza. (2020). Comparison of the effectiveness of the schema therapy training and mindfulness on intimacy, commitment, and happiness of women with couple burnout.  Int Arch Health Sci, 6, (4), 136-142. ##Huntjens. R. J. C, Marlin. M. Rijkeboer & A. Arntz. (2020). Schematherapyin DID: treatment length and related studies on dissociative amnesia, European Journal of Psychotraumatology, 11(1), 163-178.

 ##Jacobsen. Thomas, Beudt. Susan. (2019). Stability and Variability in Aesthetic Experience: A Review. Journal of Frontiers Psychology, 8, (6), 143-165. ##

Nordahl. Dag, Sorensen Hoifodt. Ragnhild, Bohne. Agnes, Inger Pauline Landsem, Catharina Elisabeth Arfwedson Wang & Jens C. Thimm. (2020). Early maladaptive schemas as predictors of maternal bonding to the unborn child. BMC Psychology.  7, 23, 95-187.

##Kim. Sunwoo, Lee. Yuri. (2019). Why do women want to be beautiful? A qualitative study proposing a new “human beauty values” concept. 13, (8), 111-132. ##

Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M.E. (2003). Schema therapy: A practitioner's guide. New York: Guilford, Clinical Psychology and Psychotherapy, 14, (1), 342-351. ##

Maymone, Mayra B.C., Melissa. Laughter, Jeffrey Dover, Neelam A. Vashi. (2020). What constitutes beauty and how is it perceived? Role of social media may create unrealistic expectations for cosmetic procedures. Clinics in Dermatology, 10. (16), 95-122.

 ##Voges. Mona M, Giabbiconi. Claire-Marie, Benjamin Schöne, Manuel Waldorf, Andrea S. Hartmann and Silja Vocks. (2020). Gender Differences in Body Evaluation: Do Men Show More Self-Serving Double Standards Than Women? Journal of Frontiers Psychology, 12 (1), 85-101.

 ##Boaz. Levy, Dan. Ariely, Nina. Mazar, Won. Chi, Scott. Lukas, Igor. Elmana, (2019). Gender differences in the motivational processing of facial beauty, National Institutes of Health Learn Motiv, 39(2), 220-241. ##