معرفی نسخه‌های خطی رساله‌های خواجه احمد کاسانی

پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

دوره 3، شماره 10، اسفند 1397، صفحه 83-111   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

الهام رستاد^{* 1}؛ زینب رحمانیان کوشککی²

¹استادیار زبان و ادبیات فارسی مرکز آموزش عالی اقلید

²دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا

چکیده

نسخه‌های خطی، میراث گران‌بهای فرهنگی است که تصحیح و احیای آن‌ها به حفظ و ارتقای علوم و معارف اسلامی‌ایرانی کمک فراوانی می کند. بسیاری از آثار عارفان به‌صورت نسخۀ خطی در کتابخانه‌های مختلف موجود است که از آن میان می‌توان به رساله‌های خواجه احمد کاسانی اشاره کرد. خواجه احمد کاسانی از عارفان قرن دهم و پیرو طریقۀ نقشبندیه است. وی در مقام یک پیر طریقت، در زمینۀ سیروسلوک عرفانی بیش از سی رساله تألیف کرده است. این رساله‌ها به‌صورت نسخه‌های خطی در کتابخانه‌های مختلف پراکنده است و تاکنون مجموعه رسائل وی به‌صورت کتاب به چاپ نرسیده است. در این مقاله، نسخه‌های خطی این رساله‌ها به‌همراه ویژگی‌های سبکی آن‌ها معرفی شده است. از آنجا که رساله‌های کاسانی به قصد تعلیم مریدان نوشته شده، دارای مضامین تکراری است و همین امر تصحیح برخی از رساله‌ها را دشوار می‌کند؛ زیرا تعدد رساله‌ها و پراکندگی آن‌ها، گاهی کاتب را دچار اشتباه و سردرگمی کرده و در حین نوشتن، مطالب چند رساله را به‌دلیل مشابهت ادغام کرده است.

کلیدواژه‌ها

خواجه احمد کاسانی؛ نسخه‌های خطی؛ رساله‌ها؛ ویژگی‌های سبکی

مراجع