بررسی عکس‌العمل‌های کمی دانه و روغن ارقام آفتابگردان در تاریخ‌های متفاوت کاشت در منطقه سیستان

پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 32، خرداد 1397، صفحه 13-27   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مصطفی خمر^{* 1}؛ حمیدرضا مبصر²

¹دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، دانشکده فنی مهندسی ،گروه کشاورزی.

²گروه زراعت،دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان،زاهدان،ایران

چکیده

به­منظور بررسی عکس­العمل­های خصوصیات کمی، دانه و روغن ارقام آفتابگردان در تاریخ­های متفاوت کاشت در منطقه سیستان و تعیین بهترین تاریخ کاشت و رقم، آزمایشی در سال زراعی 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک در قالب کرت­های خرد شده (اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت در چهار سطح هر 15 روز شامل: اول بهمن، 15 بهمن، 30 بهمن و 15 اسفند ماه و عامل فرعی شامــل ارقام و هیبرید­های آفتابگردان در چهار سطح شامل: محلی اصفهان، هیبرید آذرگل، هیبرید قاسم و هیبرید فرخ در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تعداد روز تـا رسیدگی فیزیولـوژیک، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن در تاریخ­های مختلف کاشت دارای تفاوت معنی­داری بودند. تاخیر در کاشت باعث کاهش عملکرد دانه شد.بیش­ترین عملکرد دانه با 80/3365 کیلو­گرم در هکتار متعلق به تاریخ کاشت یک بهمن و کمترین عملکرد دانه با 22/2491 کیلو­گرم در هکتار متعلق به 15 اسفند بود. اثر رقمدر تمامی صفات تـفاوت معنی­داری داشـت. هیبرید فرخ با 90/3235 کیلـوگرم در هکتار دارای بیش­ترین عملکرد دانه و محلی اصفهان با 14/2627 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، تعداد دانه در طبق و درصد روغن و عملکرد دانه معنی­دار بود. همچنین نتایج نشان داد که صفات وزن هزار دانه، تعداد طبق و تعداد دانه در طبق موثر­ترین نقش در عملکرد دانه و صفات عملکرد دانه و درصد روغن بیش­ترین نقش را در عملکرد روغن آفتابگردان ایفا می­کنند.در نهایت طبق نتایج، رقم فرخ و تاریخ کشت اول بهمن، برای منطقه سیستان توصیه می شود.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

هیبرید فرخ؛ تاریخ کاشت؛ رسیدگی فیزیولوژیک؛ تعداد دانه در طبق؛ عملکرد دانه

مراجع