بررسی و مقایسه شاخص های ارزش اطلاعات و تراکم سطح در تهیه نقشه های خطر زمین لغزش (مطالعه موردی: منطقه پیشکوه فریدونشهر اصفهان)

Geotechnical Geology

دوره 10، شماره 3، آذر 2014، صفحه 209-219   

نوع مقاله: Original Research

نویسندگان

کورش شیرانی¹؛ احمد نصر²؛ Jafar Rahnamarad³؛ عبدالرسول شفیعی دستجردی^{* 4}

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان، ایران

²واحد زمین شناسی مهندسی، شرکت مهندسین مشاور زایندآب، اصفهان، ایران

³Department of Geology, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran

⁴گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد واحد زاهدان، زاهدان، ایران

چکیده

شناسایی و تاثیر حرکات توده ای به عنوان یکی از جلوه های فرسایش در تهدید مناطق مسکونی، مزارع، مخازن سدها، جاده ها و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. منطقه پیشکوه با وسعت ۱۲۷ کیلومترمربع در غربی ترین بخش استان اصفهان و در ۸۰ کیلومتری غرب شهرستان فریدونشهر قرار دارد. جهت انجام مطالعات ابتدا با استفاده از عکس هوایی، داده های ماهواره ای TM Landsat و پیمایش صحرایی، پراکنش زمین لغزش ها در گستره ی مورد مطالعه مشخص گردید. در مرحله بعد عوامل موثر در وقوع زمین لغزش شامل لیتولوژی، شیب، فاصله از آبراهه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، بارندگی سالیانه و پوشش گیاهی شناسایی گردید. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و نرم افزارهای ILWIS و ArcGIS و بر اساس پارامترهای موثر در لغزش، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش تهیه گردید. برای انجام پهنه بندی از روش های دومتغیره آنالیز ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح جهت پهنه بندی منطقه استفاده گردید. درنهایت مشخص گردید که پارامترهای لیتولوژی، پوشش گیاهی و بارندگی از مهم ترین عوامل موثر در وقوع زمین لغزش می باشند. مقایسه دو روش پهنه بندی آماری دومتغیره با استفاده از دو شاخص ارزش اطلاعات (Information Value) و تراکم سطح (Density Area) نشان دادند که روش آنالیز ارزش اطلاعاتی، پهنه های با خطر بالا و بسیار بالا را بهتر از روش تراکم سطح از هم متمایز می کند. همچنین در هر دو روش پهنه های با خطر کم و متوسط به خوبی از هم متمایز نمی شود. بنابراین روش پهنه بندی ارزش اطلاعاتی نسبت به روش تراکم سطح برای منطقه مورد مطالعه مناسب تر بوده و ارجحیت دارد.

کلیدواژه‌ها

پیشکوه؛ پهنه بندی؛ زمین لغزش؛ ارزش اطلاعات (IV)؛ تراکم سطح (DA)