بررسی مدیریت تلفیقی علف هرز سس (Yuncker Cuscuta campestris) در مزارع چغندرقند (Beta vulgaris L.) میاندوآب

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

مقاله 1، دوره 12، شماره 43، دی 1399، صفحه 1-9   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ناصر جعفرزاده^{* 1}؛ حسین نجفی²

¹بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

²موسسه گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

به منظور کنترل تلفیقی سس زراعی که در مزارع چغندرقند کشور در حال گسترش است، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه آزمایشی چغندرقند در استان‌ آذربایجان غربی در سال زراعی 1395-1394 اجرا شد. در این آزمایش زمان تهیه بستر کاشت چغندرقند به عنوان عامل اصلی، تاریخ کاشت به عنوان عامل فرعی و نوع و دوز علفکش‌های پروپیزامید در مقادیر 1000، 1250 و 1500 و اتوفومیزات در مقادیر 750، 1000 و 1250 گرم ماده موثره در هکتار در کرت‌های فرعی فرعی در نظر گرفته شد. ارزیابی تیمارهای آزمایشی 30 روز بعد از سمپاشی شامل ارزیابی سطح آلودگی و‌ وزن خشک سس و همچنین قبل از برداشت شامل تعیین عملکرد ریشه چغندرقند بود. نتایج این بررسی نشان داد زمان تهیه بستر بذر تأثیر قابل توجهی بر سس نگذاشت. نتایج سطح آلودگی بر اساس EWRC نشان‌دهنده کاهش در تاریخ کاشت اول (3/39 درصد) نسبت به تاریخ کاشت دوم(8/44 درصد) بود. وزن خشک سس در تاریخ کاشت فروردین 49 درصد کمتر از تاریخ کاشت اردیبهشت بود. بیشترین عملکرد ریشه چغندرقند (4/53 تن در هکتار) از هر دو بستر کاشت و تاریخ کاشت فروردین و کاربرد علفکش پروپیزامید بدست آمد. میانگین سطح آلودگی با کاربرد علفکش پروپیزامید 2/36 درصد و در زمان استفاده از اتوفومزیت سطح آلودگی 8/47 درصد به دست آمد. به طور کلی، کشت چغندرقند در اولین فرصت ممکن و استفاده از علفکش پروپیزامید به میزان 1250 گرم ماده موثر در هکتار برای کنترل سس قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

آذربایجان غربی؛ سطح آلودگی؛ عملکرد؛ وزن خشک

مراجع

امیرمرادی، ش.، پ. رضوانی مقدم، و م. عبداللهیان نوقابی. 1389 .تأثیر سس (Cuscuta SP) بر عملکرد ریشه و صفات کیفی چغندرقند (Beta vulgaris) در شرایط آب و هوائی چناران. مجله پژوهشهای زراعی ایران. 8 (6): -965 .

جعفرزاده، ن.، ه. هادی، ع. ر. پیرزاد، م.ع. ، باغستانی و ر. ملکی. 1394 .تأثیر سس زراعی (Cuscuta campestris) بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی و عملکرد چغندرقند (Beta vulgaris). مجله دانش علفهای هرز. 11: 115-105 .

جعفرزاده، ن. ع. ر. پیرزاد، ه. هادی، م.ع. باغستانی، و ر. ملکی. 1394 .بررسی جوانهزنی و فنولوژی علف هرز سس (Cuscuta campestris) درمزارع چغندرقند (Beta vulgaris). مجله دانش علفهای هرز. شماره 11:143-129 .

خدادادی، م.، ع. کاشانی، م. عبدالهیان نوقابی و س. وزان. 1388 .تأثیر زمان تهیه بستر بذر و تراکم بوته بر جمعیت علفهای هرز و عملکرد چغندرقند. مجله دانش علفهای هرز ایران. 5: 42-31 .

دانشیان، ج.، ظ. نجاری و ف. لطفی ماوی. 1391 .بررسی کارایی مدیریت تلفیقی علف های هرز بر عملکرد چغندرقند در میاندواب. مجله دانش علف های هرز. 8 : 53-41 .

رهبری، ا.، م. عبدالهیان نوقابی، ح. علیزاده، ج. خلقانی، و ح. رحیمیان مشهدی. 1386 .اثر کنترل تلفیقی علفهای هرز روی عملکرد کمی و کیفی چغندرقند در روش تهیه بستر کاشت در پاییز. مجله علوم گیاهان زراعی ایران. 38: 23-15 .

سهرابی، م.، ا. قلاوند، ح. رحیمیان مشهدی و ک. فتوحی. 1380 .کنترل شیمیایی سس در مزارع چغندرقند و ارزیابی اثرات سوء آن بر گندم در تناوب. مجله علوم زراعی ایران. 3(1): 33-26.

عبدالهیان نوقابی، م. ا. رهبری، ح. علیزاده و ح. رحیمیان مشهدی. 1389 .مجله پژوهش علفهای هرز. 2(2): 42-29 .

عنابستانی، و. م. آرمین. 1395 .بررسی دوزهای مختلف علفکش مدیفام+دسمدیفام+اتوفومیست در زمانهای مصرف متفاوت در چغندرقند. مجله اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی. 10(4): 838-823 .

قنبری، ع.، م. افشاری و س. میجانی. 1391 .تأثیر تنش خشکی و شوری بر خصوصیات جوانهزنی بذر سس (Cuscuta campestris) مجله پژوهشهای زراعی ایران. 10(2): 320-311 .

میقانی، ف.، ن. نظام آبادی، م. ر. کرمی نژاد و ن. جعفرزاده. 1395 .بررسی کارایی علفکشهای جدید در کنترل سس زراعی در مزارع چغندرقند. مجله دانش علف های هرز. 4: 12-199 .

نجفی، ح. 1393 .روشهای غیر شیمیایی مدیریت علفهای هرز. نشر پاک پندار. ص.303 .

نجفی، ح .1394 .بیولوژی و مدیریت علفهای هرز ایران .جلد دوم. موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور. ص. 455 .

نوروززاده، ش.، ف. میقانی،م. عباسپور. 1392 مبارزه شیمیایی با سس در مزارع چغندرقند استان خراسان رضوی. پنجمین همایش علوم علف های هرز. گرگان. ایران.ص. 945-942 .

وفادار، ل.، ع. عبادی، و ک. ساجد. 1387 .اثرات تاریخ کاشت و تراکم بوته بر روی عملکرد و برخی از صفات ژنوتیپهای چغندرقند. مجله زراعی تولید گیاهان زراعی. 1(2):103-120.

Hoseyni, S. M., H., Najafi, B., Sani, H. Mozafari. 2018. Role of new herbicide in dodder (Cuscuta campestris) control in sugar beet (Beta vulgaris) fields. Applied Ecolo. and Environ. Res. 16(4):5117- 5125.

Mishra, J. S. 2009. Biology and management of Cuscuta species. Indian J. Weed Sci. 41: 1-11.

Sharifi Ziveh P., F. Fadakar and V. Mahdavi. 2013. Chemical control of Dodder (Cuscuta spp.) in the sugar beet fields. Technol. J. Engin. Applied Sci. 3-24/3502-3505.

Saric- Krsmanovic, M., S. Vrbnicanin. 2017. Field dodder life cycle and cycle and interaction with host plants. Pesti. fitomedicina. 32(2):95-103.

Saric- Krsmanovic, M., D.M., Bozic, L.M., Radivojevic, J.S.G., Umiljendic, S.P., Vrbnicanin. 2017.  Effect of Cuscuts campestris parasitism on the physiological and anatomical change in untreated and herbicide- treated sugar beet. J. Environ. Sci. Health. 52(11):812-816.

Saric- Krsmanovic, M., D., Bozic, Malidza, G., L., Radivojevic, Umiljendic, J. G., and S., Vrbnicanin. 2015. Chemical control of field dodder in alfalfa. Pestic. Phytomed. 30(2):107-114.

Tanase, M. and C. Moise. 2012. Dodder (Cuscuta spp.): Skin repose, seed germination and preparasitic life. J. Horti. Sci. and Biotec. 16: 89-92.

Parker, C. 2012. Parasitic weeds a world challenge. Weed Sci. 60 (2):269-276.

Qasem, J. R. 2011. Parasitic flowering plants of woody species in Jordan. Euro. J. Plant Pathol. 131: 143-155.

Ustuner, T. 2018. The effect of dodder (Cuscuta campesris Yunck.) on the leaf and tuber of sugar beet (Beta vulgaris L.). Turk. J. Agri. and Fore. 42:348-353.