تنوع زیستی بال‌ریشکداران(Insecta: Thysanoptera) در مزارع غلات استان ایلام(ایران)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، آذر 1398، صفحه 259-268   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

آذرنوش عموزاده¹؛ علیرضا نظری^{* 2}؛ مجید میراب بالو³

¹دانشجوی دکتری، حشره شناسی، گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی اراک

²استادیار، گروه حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی اراک

³دانشیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

چکیده

در این مطالعه، فون و تنوع زیستی بال­ریشکداران مزارع گندم و جو در دو اقلیم معتدل سردسیر (شهرستان ایوان) و معتدل گرمسیر (شهرستان دره شهر) واقع در استان ایلام مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، نمونه­برداری­ها به­طور هفتگی از مزارع گندم و جو انجام شد. در مجموع هشت گونه تریپس متعلق به شش جنس و چهار خانواده جمع­آوری و شناسایی گردید. بیش­ترین درصد فراوانی در مزارع گندم شهرستان­های ایوان و دره شهر به­ترتیب با فراوانی 72/46 و 68/84 درصد مربوط به گونه Haplothrips tritici (Kurdjumov, 1912)، و بیش­ترین درصد فراوانی در مزارع جو شهرستان­های ایوان و دره شهر به­ترتیب با فراوانی 42/52 و 10/57 درصد مربوط به گونه Thrips tabaciLindeman, 1889بود. با استفاده از شاخص­های شانون، سیمپسون و مارگالف تنوع زیستی تریپس­ها در دو شهر ایوان و دره شهر مقایسه گردید. نتایج نشان داد که هر سه شاخص در مزارع گندم و جو شهرستان ایوان به طور معنی­داری بیش­تر از مزارع شهرستان دره شهر بود اما اختلاف شاخص یکنواختی شانون - وینر بین مزارع گندم و جو دو منطقه معنی­دار نبود. به­طور کلی تنوع زیستی بال­ریشکداران در شهرستان ایوان با شرایط آب و هوایی معتدل سردسیری بیش­تر از شهرستان دره شهر با شرایط آب و هوایی معتدل گرمسیری بود.

کلیدواژه‌ها

واژه‌های کلیدی:تریپس؛ تنوع زیستی؛ ایلام؛ اقلیم سردسیری و گرمسیری

مراجع