تاثیر آموزش مهارت های ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری مبتنی بر افسردگی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان پسر متوسطه دوم

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

دوره 6، شماره 23، آذر 1396، صفحه 34-45   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهرا باران چشمه¹؛ ابوطالب سعادتی^{* 2}

¹کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

²استادیار،گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسالمی ، واحد علوم و تحقیقات ، تهران ، ایران

چکیده

هدف:  این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارت های ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری  بر کاهش افسردگی دانش آموزان پسر بود.
روش: پژوهش حاضر از لحاظ نحوه گرداوری داده ها غیرتوصیفی و طرح آن پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و از لحاظ روش کمی بود.  جامعه پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم منطقه 5 شهر تهران بودند. برای انتخاب نمونه، با استناد به پژوهش های پیشین از روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند استفاده گردید. بدین صورت در مرحله غربالگری، 30 که در ابزارهای پژوهش کمترین نمره را گرفته بودند بر اساس سطح تحصیلات و وضعیت مالی والدین انتخاب و در دو گروه ازمایش و کنترل همتا شدند و در دو گروه 15 نفری جایگزین گردیدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت آموزش برنامه ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری قرار گرفتند. .ابزارهای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه‌های افسردگی بک (1989) استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه (آزمایش و کنترل) در متغیرهای افسردگی و مهارت ارتباطی تفاوت معنی دار وجود دارد. برنامه  ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری موجب کاهش معنادار افسردگی در دانش آموزان شد.
بحث: با توجه به اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری در کاهش افسردگی  و بهبود مهارت‌های ارتباطی، برای ترویج و انعکاس روش‌ها و آموزش این روش‌ها و نیز افزایش سطح سلامت روانی جامعه دانش آموزان، مسئولین ذی ربط و مشاوران مدارس می‌توانند در قالب برنامه‌ای جامع و پیشگیرانه به‌طور کاربردی آن‌ها را در سطح مدارس اجرا کنند.

کلیدواژه‌ها

ذهن آگاهی مبتنی بر رویکرد شناختی- رفتاری؛ افسردگی؛ مهارت های ارتباطی

مراجع