اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی دانش‌آموزان

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

دوره 13، شماره 50، شهریور 1399، صفحه 183-206   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jinev.2020.1901343.2198

نویسندگان

سارا مرادی¹؛ منصور بیرامی^{* 2}؛ تورج هاشمی³؛ سمیه تکلوی⁴

¹دانشجوی دکترای، گروه روانشناسی، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

²استاد ،گروه روانشناسی، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران. استاد ،گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه تبریز، ایران.

³استاد گروه روانشناسی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

⁴استادیار ،گروه روانشناسی ، واحد اردبیل ، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.

چکیده

براساس مطالعات قبلی عوامل مختلفی بر هیجان‌های تحصیلی مؤثر هستند که آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس از جمله آنهاست. این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی دانش‌آموزان انجام شد. پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. کلیه دانش‌آموزان متوسطه دوره اول شهر ارومیه جامعه آماری را تشکیل می‌داد، که از آن 30 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تصادفی انتخاب شد و در دو گروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه هیجان‌های تحصیلی پکران و همکاران (2005) استفاده شد. آزمودنی‌های گروه آزمایش طی 8 جلسه آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس را دریافت نمود ولی گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره به کمک نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس موجب افزایش هیجان‌های تحصیلی مثبت و کاهش هیجان‌های تحصیلی منفی دانش‌آموزان می‌شود (01/0p < ). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی دانش‌آموزان در مرحله پیگیری تداوم داشته است. بنابراین، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس یک روش مؤثر در هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی دانش‌آموزان است.

کلیدواژه‌ها

ذهن آگاهی؛ مبتنی بر کاهش استرس؛ هیجان‌های تحصیلی مثبت؛ هیجان‌های تحصیلی منفی؛ لذت کلاس؛ عصبانیت کلاس

مراجع