تحلیل هندسی شکستگی ها در زون افیولیتی سبزوار

Geotechnical Geology

دوره 7، شماره 4، اسفند 2011، صفحه 359-371   

نوع مقاله: Original Research

نویسندگان

سیدحسین میرزینلی یزدی^{* 1}؛ محسن پورکرمانی²؛ مهران آرین¹؛ محمود الماسیان³

¹گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران

²گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال، تهران، ایران

³گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

زون افیولیتی سبزوار (SOZ) واقع در شمال ایران مرکزی (شمال گسل کویر بزرگ و جنوب گسل میامی) است که حوضه رسوبی کپه داغ در شمال را از فلات ایران مرکزی در جنوب جدا می نماید. زمان تکامل این مجموعه افیولیتی در کرتاسه فوقانی (سانتونین  کامپانین) و زمان جایگزینى آن کامپانین میانى تا ماستریشتین فوقانى بوده است. این نوار افیولیتی شامل حجم زیادی از سنگ های اولترامافیک، تود ههای کوچک گابرویی و ترادفی ضخیم از گدازه های بازالتی زیردریایی همراه با آهک های پلاژیک کرتاسه فوقانی و رادیولاریت است که بطور دگرشیب و با یک قاعده کنگلومرایی توسط سنگ های آتشفشانی و رسوبی پوشیده شده است. این مطالعه ساختارهای شکنند ه منطقه SOZ را جهت تحلیل هندسی آن بررسی می کند. هدف این پژوهش تعیین الگوی ساختاری مناسب و منطبق با ساختارهای محدوده می باشد. در این پژوهش، وضعیت هندسی کلیه ساختارها و ارتباط های منطقی موجود بین شکستگی ها و ساختارهای کلان منطقه ای بررسی شد. برای نیل به این اهداف طی بازدیدهای صحرایی و بررسی تصاویر ماهواره ای ساختارهای محدوده شناسایی شده و مبنای تهیه نقشه ساختاری قرار گرفتند. با بررسی های آماری داده ها و تهیه نمودارهای گل سرخی و کنتوری، روند اصلی شکستگی ها و الگوی جهت گیری آن ها بدست آمد. راستای بدست آمده N59W هماهنگ با امتداد قطع های از گسل میامی بوده و ساختارهای منطقه متأثر از این گسل می باشند. اگر این راستا روند اصلی برش راستگرد منطقه در نظر گرفته شود، سایر روندهای بدست آمده از محدوده، با الگوی جهت گیری انواع شکستگیهای مرتبط با یک برش گسلی منطبق میشود. به طوری که شکستگیهای با روند N14E، N68E، N86E، N77W، N59W و N41W در محدوده به ترتیب بر شکستگ یهای مرتبط با برش نوع X، R’، T، R، D و P منطبق می باشند.

کلیدواژه‌ها

ساختارهای شکننده؛ گسل میامی؛ الگوی ساختاری؛ سنگ های اولترامافیک