بررسی روش های غیرمستقیم تخمین مقاومت تراکمی تک محوری شیل های سازند شمشک

Geotechnical Geology

دوره 7، شماره 1، خرداد 2011، صفحه 77-90   

نوع مقاله: Original Research

نویسندگان

مهدی کیانپور^{* 1}؛ Ali Uromeihy²؛ Mohammad Reza Nikudel³

¹گروه زمینشناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

²Faculty of Basic Sciences,Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran

³Department of Engineering Geology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

چکیده

در این تحقیق روشهای غیرمستقیم تخمین مقاومت تراکمی تکمحوری (Uniaxial Compressive Strength, UCS)  شیلهای سازند شمشک با استفاده از شاخص بارنقطه ای (Point Load Strength Index, Is(50))، تخلخل (n)، حد روانی (Liquid Limit, LL) و شاخص دوام و وارفتگی (Durability Index, Id) بررسی شده است. به منظور بدست آوردن روابط موجود، از روشهای آماری رگرسیون ساده (یک متغیر مستقل و یک متغیر وابسته) و رگرسیون چندمتغیره (دو متغیر مستقل و یک متغیر وابسته) بر روی دادههای بدست آمده در آزمایشگاه استفاده شده است. نتایج بدست آمده از روش رگرسیون ساده، نشاندهندهی کارایی بهتر شاخص بار نقطه ای (Is(50)) و شاخصهای دوام چرخه ی سوم و چهارم (Id3-4) نسبت به دیگر ویژگیهای سنگ در تخمین UCS را است. همچنین در صورت استفاده از رگرسیون چندمتغیره، میتوان تخمین دقیقتری از UCS بدست آورد و بهترین رابطهی چندمتغیره به ازای استفاده از متغیرهای مستقل شاخص بار نقطه ای (Is(50)) و شاخص دوام چرخهی چهارم (Id4) برای کل نمونهها بهدست می آید. در ادامه نمونهها به سه گروه نمونه های با مقاومت بسیار پایین، مقاومت پایین و مقاومت متوسط تفکیک شدند و روابط موجود در هر گروه مورد بررسی قرار گرفت. در حالت اخیر با انجام آنالیز چندمتغیره، میتوان تخمین دقیقتری از UCS را در نمونه های با مقاومت بسیار پایین به ازای متغیرهای مستقل شاخص دوام چرخهی چهارم (Id4) و حد روانی (LL) و برای نمونه های با مقاومت پایین و متوسط به ازای متغیرهای مستقل شاخص بار نقطه ای (Is(50)) و شاخص دوام چرخهی چهارم (Id4) به دست آورد. علاوه بر آن، نتایج بدست آمده نشاندهندهی افزایش کارایی شاخص بار نقطه ای و کاهش کارایی شاخص دوام، حد روانی و تخلخل در تخمین UCS با افزایش مقاومت سنگ است.

کلیدواژه‌ها

سازند شمشک؛ شیل؛ مقاومت تراکمی ت کمحوری؛ رگرسیون چندمتغیره