مطالعه ی هیدروژئوشیمی برخی عناصر سمی در پساب کارخانه ی زغالشوئی زرند و روشهای پاکسازی آن

Geotechnical Geology

دوره 6، شماره 3، آبان 2010، صفحه 182-194   

نوع مقاله: Original Research

نویسندگان

محمد علی حمزه^{* 1}؛ امیررضا زریسفی²

¹مرکز ملی اقیانوس شناسی ایران

²گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند، زرند، ایران

چکیده

در تحقیق انجام شده، تغییرات غلظت و میزان تحرک برخی عناصر سمی در پساب کارخانهی زغالشوئی زرند جهت تعیین میزان آلودگی بهوسیلهی این کارخانه مورد برّرسی قرار گرفت. نمونهها در ماههای خرداد، آبان، دی و بهمن از آب ورودی به کارخانه، آب خروجی و حوضچهی اکبرآباد که محل تجمع پساب میباشد، جمعآوری گردید و بهوسیلهی دستگاه جذب اتمی شعلهای، غلظت عناصر نقره، بور، کادمیوم، کبالت، کروم، آهن، مس، منگنز، نیکل، سرب و روی در آنها اندازهگیری شد. نتایج بهدست آمده، حاکی از آن است که غلظت عناصر کروم، منگنز و نیکل در پساب کارخانه ی زغالشوئی و در حوضچهی اکبرآباد افزایش زیادی داشته است که بیانگر ورود آلودگیهای ناشی از کارخانهی زغالشوئی میباشد. میزان غلظت عناصر در حوضچه، نسبتاً کمتر از غلظت آنها در آب خروجی از کارخانه است که دلیل آن جذب این عناصر توسط زغال، هیدروکسیدهای آهن و منگنز، کانیهای رسی و جلبکهای موجود در حوضچهی آب میباشد. غلظت تمامی این عناصر در ماههای گرم سال مانند خرداد ماه، بیش از اوقات سردتر سال میباشد که دلیل این امر، افزایش درجه حرارت و در نتیجه افزایش انحلالپذیری عناصر، کاهش pH آب در اثر کاهش انحلالپذیری کربنات ها و سولفاتهای کلسیم و منیزیم، افزایش میزان تبخیر و کاهش بارندگی و رواناب سطحی ورودی به حوضچه میباشد. همچنین مشخّص گردید، غلظت اکثر عناصر در آب حوضچه بیش از غلظت مجاز برای استفاده در کشاورزی میباشد که با اعمال روشهای صحیح پاکسازی مانند افزایش pH، هوادهی و استفاده از کلوئیدها می توان آن را تا حد قابل قبولی تصفیه نمود.

کلیدواژه‌ها

آلودگی؛ پاکسازی؛ زرند؛ زغالشوئی؛ عناصر سمی