بررسی شیوع انگل‌های خونی بابزیا‌ بوویس و بابزیا‌ بایژمینا در تعدادی از گاوهای منطقه شمال‌غرب ایران به روش مولکولی و ارزیابی عوامل خطر مرتبط با عفونت ناشی از آن‌ها

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مقاله 5، دوره 14، 2 (54) تابستان، شهریور 1399، صفحه 155-168   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jvcp.2020.1892944.1258

نویسندگان

رحیم قدیمی پور^{* 1}؛ وحید نعمان²؛ مرتضی تقی زاده³

¹استادیار بخش تحقیق و توسعه، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرند، ایران.

²دانشیار بخش تحقیقات بیماری‌های انگلی دام، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

³استادیار بخش تحقیق و توسعه، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

مطالعه حاضر با هدف بررسی مولکولی توزیع اپیدمیولوژیک بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا و عوامل خطر مربوطه در تعدادی از گاوهای منطقه شمال­­غرب ایران طراحی گردید. بدین منظور، 153 نمونه خون به­طور تصادفی از گاوهای استان­های آذربایجان­شرقی و آذربایجان­غربی جمع­آوری شد. پس از استخراج DNAسلول­های خونی، یک جفت پرایمر حاصل از ژن18s rRNA برای شناسایی اعضای جنس بابزیا با واکنش زنجیره­ای پلیمراز (polymerase chain reaction; PCR) مورد استفاده قرار گرفت.به منظور شناسایی گونه­های بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا از تکنیک PCRنیمه­آشیانه­ای (semi-nested PCR) استفاده ­شد. بر­اساس یافته­های این مطالعه، از مجموع 153 نمونه خونی، 39 نمونه (49/25 درصد) آلوده به گونه­ای از انگل تک­یاخته بابزیا بودند که یکی از نمونه­ها به­طور هم­زمان به دو گونه بابزیا آلوده بود. همچنین گونه­های بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا به ترتیب در 38  و 2  مورد از نمونه­ها شناسایی ­شد. نتایج حاکی از میزان بالای شیوع آلودگی به بابزیا ­بوویس نسبت به بابزیا ­بایژمینا در دام­های تحت­آزمایش بود ­(83/24 درصد در مقابل 30/1 درصد). از طرف دیگر، میزان شیوع گونه­های بابزیا در استان آذربایجان­غربی به­مراتب بیشتر از استان آذربایجان­شرقی بود ­(70 درصد در مقابل 30 درصد). در بررسی فاکتورهای خطر هم مشخص­ گردید با این­که شرایط اقلیمی، فصل نمونه­برداری، نوع مدیریت دامداری، نوع تغذیه دام­ها و نژاد آن­ها تاثیر معنی­داری بر میزان شیوع بابزیوز در حیوانات مورد مطالعه داشت (05/0˂p < /em>) ولی این تاثیر در مورد سن و جنس دام­ها و حضور ناقلین بندپا معنی‌دار نبود (05/0˃p < /em>). یافته­های مطالعه حاضر اطلاعات ارزشمندی در مورد اپیدمیولوژی عفونت ناشی از بابزیا بوویس و بابزیا بایژمینا در گاوهای منطقه شمال­­غرب ایران ارائه می­دهد که می­تواند برای برنامه­های مدیریت و کنترل این بیماری بسیار مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

بابزیا؛ گاو؛ فاکتورهای خطر؛ آذربایجان‌شرقی؛ آذربایجان‌غربی؛ ایران

مراجع

Aktas, M. and Ozubek, S. (2015). Molecular and parasitological survey of bovine piroplasms in the Black Sea region, including the first report of Babesiosis associated with Babesia divergens in Turkey. Journal of Medical Entomology, 52(6): 1344-1350.

● Bakirci, S., Sarali, H., Aydin, L., Eren, H. and Karagenc, T. (2012). Distribution and seasonal activity of tick species on cattle in the West Aegean region of Turkey. Experimental and Applied Acarology, 56(2): 165-178.

● Chaudhry, Z.I., Suleman, M., Younus, M. and Aslim, A. (2010). Molecular detection of Babesia bigemina and Babesia bovis in crossbred carrier cattle through PCR. Pakistan Journal of Zoology, 42(2): 201-204.

● Esmaeilnejad, B., Tavassoli, M., Asri-Rezaei, S., Dalir-Naghadeh, B., Mardani, K., Golabi, M., et al. (2015). Determination of prevalence and risk factors of infection with Babesia ovis in small ruminants from West Azerbaijan province, Iran, by Polymerase Chain Reaction. Journal of Arthropod-Borne Diseases, 9(2): 246-252.

● Fakhar, M., Hajihasani, A., Maroufi, S., Alizadeh, H., Shirzad, H., Piri, F., et al. (2012). An epidemiological survey on bovine and ovine Babesiosis in Kurdistan province, western Iran. Tropical Animal Health and Production, 44(2): 319-322.

● Georges, K., Loria, G.R., Riili, S., Greco, A., Caracappa, S., Jongejan, F., et al. (2001). Detection of haemoparasites in cattle by reverse line blot hybridisation with a note on the distribution of ticks in Sicily. Veterinary Parasitology, 99(4): 273-286.

● Gharekhani, A. and Tavassoli, M. (2012). Survey on infestation to external parasites and their roles in transmission of protozoan disease in goat in Maku region. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 6(1): 1427-1434. ]In Persian[

● Gubbels, J.M., de Vos, A.P., van der Weide, M., Viseras, J., Schouls, L.M., de Vries, E., at al. (1999). Simultaneus detection of bovine Theileria and Babesia spp. by reverse line blot hybridization. Journal of Clinical Microbiology, 37(6): 1782-1789.

● Hasheminasab, S.S., Moradi, P. and Wright, I. (2018). A four year epidemiological and chemotherapy survey of Babesiosis and Theileriosis, and tick vectors in sheep, cattle and goats in Dehgolan, Iran. Annals of Parasitology, 64(1): 43-48.

● Hoghooghi-Rad, N., Hashemi, S. and Abdigoudarzi, M. (2013). Detection of Theileriosis in vector ticks by Polymerase Chain Reaction method (PCR) in Lorestan province. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 7(26): 1828-1834. ]In Persian[

● Jalali, S.M., Khaki, Z., Kazemi, B., Bandehpour, M., Rahbari, S., Razi Jalali, M., et al. (2013). Molecular detection and identification of Anaplasmaspecies in sheep from Ahvaz, Iran. Iranian Journal of Veterinary Research, 14(1): 50-56. ­] In Persian [

● Khaki, Z., Jalali, S.M., Kazemi, B., Razi Jalali, M. and Yasini, S.P. (2015). A study of hematological changes in sheep naturally infected with Anaplasmaspp. and Theileria ovis:  Molecular diagnosis. Iranian Journal of Veterinary Medicine, 9(1): 19-26. ­] In Persian [

● Khamesipour, F., Doosti, A., Koohi, A., Chehelgerdi, M., Mokhtari-Farsani, A. and Chengula, A.A. (2015). Determination of the presence of Babesia DNA in blood samples of cattle, camel and sheep in Iran by PCR. Archives of Biological Sciences, 67(1): 83-90.

● Mahmoudvand, P., Varshosaz, M., Nayebzadeh, H., Rocky, A. and Pourmahdi Borujeni, M. (2019). Study the frequency of blood parasites of sheep in Dezful suburb, southwest Iran. Iranian Veterinary Journal, 15(3): 68-78. ]In Persian[

● Passos, L.M., Bell-Sakyi, L. and Brown, C.G. (1998). Immunochemical characterization of in vitro culture-derived antigens of Babesia bovis and Babesia bigemina. Veterinary Parasitology, 76(4): 239-249.

● Rajabi, S., Esmaeilnejad, B. and Tavassoli, M. (2017). A molecular study on Babesia spp. in cattle and ticks in West-Azerbaijan province, Iran. Veterinary Research Forum, 8(4): 299-306.

● Ranjbar Bahadori, SH. and Afshari Moghadam, A. (2009). Study on the prevalence of blood parasites in camels of Zabol in 2008. Journal of Veterinary Clinical Pathology, 3(2): 503-507. ]In Persian[

● Razmi, G.R., Dastjerdi, K., Hossieni, H., Naghibi, A., Barati, F. and Aslani, M.R. (2006). An epidemiological study on Anaplasmainfection in cattle, sheep, and goats in Mashhad suburb, Khorasan province, Iran. Annals of the New York Academy of Sciences, 1078(1): 479-481.

● Shayan, P. and Rahbari, S. (2005). Simultaneous differentiation between Theileriaspp. and Babesiaspp. on stained blood smear using PCR. Parasitology Research,97(4): 281-286.

● Silva, M.G., Henriques, G., Sánchez, C., Marques, P.X., Suarez, C.E. and Oliva, A. (2009). First survey for Babesia bovis and Babesia bigemina infection in cattle from central and southern regions of Portugal using serological and DNA detection methods. Veterinary Parasitology, 166(1-2): 66-72.

● Terkawi, M.A., Huyen, N.X., Shinuo, C., Inpankaew, T., Maklon, K., Aboulaila, M., et al. (2011). Molecular and serological prevalence of Babesia bovis and Babesia bigemina in water buffaloes in the northeast region of Thailand. Veterinary Parasitology, 178(3-4): 201-207.

● Theodoropoulos, G., Gazouli, M., Ikonomopoulos, J.A., Kantzoura, V. and Kominakis, A. (2006). Determination of prevalence and risk factors of infection with Babesiain small ruminants from Greece by Polymerase Chain Reaction amplification. Veterinary Parasitology, 135(2): 99-104.

● Wagner, G.G., Holman, P. and Waghela, S. (2002). Babesiosis and heartwater: threats without boundaries. Veterinary Clinics of North America: Food Animal Practice, 18(3): 417-430.

● Yakhchali, M., Rostami, A. and Esmaelzadeh, M. (2011). Diversity and seasonal distribution of ixodid ticks in the natural habitat of domestic ruminants in north and south of Iran. Revue de Médecine Vétérinaire, 162(5): 229-235.

● Yeruham, I., Hadani, A. and Galker, F. (1998). Some epizootiological and clinical aspects of ovine Babesiosis caused by Babesia ovis: a review. Veterinary Parasitology, 74(2-4): 153-163.

● Ziapour, S.P., Esfandiari, B. and Youssefi, M.R. (2011). Study of the prevalence of Babesiosis in domesticated animals with suspected signs in Mazandaran province, north of Iran, during 2008. Journal of Animal and Veterinary Advances, 10(6): 712-714.