بررسی ساختار داخلی مدل تعالی EFQM با رویکرد ترکیبی نگاشت شناختی فازی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در صنایع کاشی و سرامیک استان یزد

پژوهش های مدیریت راهبردی

دوره 26، شماره 76، خرداد 1399، صفحه 59-80   

نوع مقاله: علمی _ پژوهشی

نویسندگان

سیدحیدر میرفخرالدینی^{* 1}؛ داوود عندلیب اردکانی²؛ نسرین جمشیدی³

¹دانشیارمدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد،مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

²استادیارمدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد،مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

³کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد،یزد،ایران

چکیده

در دنیای پیچیده و رقابتی امروز استفاده از سیستمی جامع و مناسب مانند مدل تعالیEFQM جهت ارزیابی عملکرد، شناسایی نقاط قوت و ضعف و بهبود عملکرد برای سازمان‌ها کاملاً ضروری می‌نماید. از آنجا که هیچ سیستمی بدون توجه به روابط بین اجزا و مسئله بازخورد نمی‌تواند به هدف خود دست یابد پژوهش حاضر با هدف تعیین و تأیید کمی روابط و حلقه­های بازخوردی در مدل تعالی EFQM در صنایع کاشی و سرامیک استان یزد انجام شده است. جهت نیل به این هدف، تلفیقی از دو رویکرد نگاشت‌شناختی فازی و مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. در مرحله اول تعداد 7 خبره، 22 رابطه بین معیارهای نه‌گانه مدل تعالی EFQM را شناسایی نمودند و در مرحله دوم صحت این روابط طی دو مدل مفهومی توسط 80 مدیر ارشد صنایع کاشی و سرامیک استان یزد مورد ارزیابی کمی قرار گرفت، این مدل‌ها بر اساس دو اصل پذیرفته شده مدل تعالی EFQM یعنی تأثیر توانمندسازها بر نتایج و تأثیر نتایج بر توانمندسازها در بازخورد و از طریق یادگیری، خلاقیت و نوآوری شکل گرفتند، تعیین نوع جهت و شدت این روابط و تأیید کمی آن مدیران را در شناسایی نقاط قوت و ضعف و معرفی پروژه‌های بهبود مستمر و افزایش امتیازات خودارزیابی در صنایع مذکور یاری می‌رساند.

کلیدواژه‌ها

مدل تعالی EFQM؛ ارزیابی عملکرد؛ نگاشت‌شناختی فازی؛ مدل‌سازی معادلات ساختاری؛ صنایع کاشی و سرامیک

مراجع

داوری، علی، رضازاده، آرش (1392).مدلسازی معادلات ساختاری با نرمافزار PLS ،سازمان جهاد دانشگاهی، چاپ اول.

رسولی، نازنین، ابراهیمنژاد، سعداالله، سید علی اکبر، سید محسن (1393).روابط متقابل بین معیارهای مدل EFQM در بیمارستانهای ایرانی، دومین همایش ملی پژوهشهای کاربردی در علوم مدیریت و حسابداری.

صفری، حسین، صادقیمقدم، محمدرضا، عبادی ضیایی، علی(1395).مدلسازی علی روابط میان معیارهای مدل تعالی سازمانی EFQM در بانک توسعه تعاون، مجله مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، دوره 8 ،شماره 3 ،پاییز 1395 ،446-423 .

فتحی هفشجانی، کیامرث، عطارزاده، ایمان، کلاهدوزی، مصطفی(1393). تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم مدیریت عملکرد بر اساس مدل تعالی سازمانی در معاونت سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی وارایهراهبردها. فصلنامهعلمی پژوهشی پژوهشهای مدیریت راهبردی، 20(54)،101 -116 .

 قاسمی، احمدرضا، عزتاله اصغریزاده(1393). ارزیابی روابط علّی میان شاخصهای مدل تعالی H3SE در صنعت پتروشیمی، مطالعات مدیریت صنعتی، سال دوازدهم، شماره 34 ،132 -107 . 

میرسپاسی، ناصر، طلوعی اشلقی، عباس، معمارزاده، غلامرضا، پیدایی، میرمهرداد (1389).طراحی مدل تعالی منابع انسانی در سازمانهای دولتی ایران با استفاده از تکنیک دلفی فازی، مجله پژوهشهای مدیریت، شماره 87 ،23 -1 .

میرفخرالدینی، سید حیدر،دهقان دهنوری، حسن و جوانبخت، مجتبی (1394 ).مدیریت کیفیت و بهرهوری، یزد، انتشارات شاهنده،چاپ دوم.

نجمی، منوچهر، حسینی، سیروس(1388).مدل سرآمدی EFQM از ایده تا عمل، مؤسسه مطالعات بهرهوری و منابع انسانی، سرآمد.

 

Angeli, I (2009). Quality in higher education; identifying students requirements in higher education.The International Conference on Administration and Business, 14–15, 416–422

Bou-Llusar,C. J., Escrig-Tena, A. B., Roca-Puig, V & Beltrán-Martín, I (2005). To what extent do enablers explain results in the EFQM excellence model? An empirical study. International Journal of Quality & Reliability Management, 22(4), 337-353

Calvo-Mora, A., Leal, A & Rolda´n, J.L (2005). Relationships between the EFQM Model Criteria: a study in Spanish Universities. Total Quality Management 16 (6), 741–770

Calvo-Mora, A., Leal, A & Roldán, J. L (2006). "Using enablers of the EFQM model to manage institutions of higher education. "Quality Assurance in Education, 14(2), 99-122

Cartmell, J., Binsardi, B & McLean, A (2011). Sector‐wide transformational leadership–how effectively is the EFQM Excellence Model used in the UK FE sector?. Research in Post‐Compulsory Education, 16(2), 189-214.

Danks, N. P., Sharma, P. N & Sarstedt, M (2020). Model selection uncertainty and multimodel inference in partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Journal of Business Research, 113, 13-24

Dodurka, M. F., Yesil, E & Urbas, L (2017). Causal effect analysis for fuzzy cognitive maps designed with non-singleton fuzzy numbers. Neurocomputing, 232, 122-132

e Sá, P. M & Fernandes, C (2020). An assessment of a municipal physical activity programme for seniors based on the EFQM model: Integrating the views of internal and external stakeholders. Evaluation and Program Planning, 80, 101796.

Gomez, J. G., Martínez Costa, M & Martínez Lorente, A. R (2015). An indepth review of the internal relationships of the EFQM model. The TQM Journal, 27(5), 486-502

Gomez-López, R., López-Fernández, M. C & Serrano-Bedia, A. M (2017). Implementation barriers of the EFQM excellence model within the Spanish private firms. Total Quality Management & Business Excellence, 28(7-8), 695-711

Hair. Jr,F, J., Sarstedt, M., Hopkins, L & G. Kuppelwieser, V (2014). Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) An emerging tool in business research. European Business Review, 26(2), 106-121.

Hıdıroğlu, D (2019). Self-assessment Performance Measurement in Construction Companies: An Application of the EFQM Excellence Model on Processes and  Customer Stages. Procedia Computer Science, 158, 844-851

Hulland, J (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies, Strategic management journal, 20(2), 195-204.

Liu, Y. L & Ko, P. F (2017). A modified EFQM Excellence Model for effective evaluation in the hotel industry. Total Quality Management & Business Excellence, 1-14

Mesgari, I., Kamali Miab, A & Sadeghi, M. J (2016). Causal structure of the EFQM excellence model among healthcare sector: a case study in Iran. Total Quality Management & Business Excellence, 28(5-6), 663-677.

Ozesmi, U & Ozesmi, S. L (2004). "Ecological models based on people’s knowledge: a multi-step fuzzy cognitive mapping approach". Ecological modelling, 176(1), 43-64

Rodríguez-González, C. G., Sarobe-González, C., Durán-García, M. E., MurMur, A., Sánchez-Fresneda, M. N., de las Mercedes Pañero-Taberna, M., ... & Sanjurjo-Sáez, M (2019). Use of the EFQM excellence model to improve hospital pharmacy performance. Research in Social and Administrative Pharmacy

Sharma, A. K & Talwar, B (2007). Evolution of “universal business excellence model” incorporating Vedic philosophy. Measuring Business Excellence, 11(3), 4-20.

Singh, P. K & Chudasama, H (2017). Pathways for drought resilient livelihoods based on people’s perception. Climatic Change, 140(2), 179-193.

Stach, W., Kurgan, L. A &Pedrycz, W (2005). A survey of fuzzy cognitive map learning methods. Issues in soft computing: theory and applications, 71- 84

Stone, L.D (1976). Theory of optimal search: Elsevier.

van Schoten, S., de Blok, C., Spreeuwenberg, P., Groenewegen, P & Wagner, C (2016). The EFQM Model as a framework for total quality management in healthcare: Results of a longitudinal quantitative study. International Journal of Operations & Production Management, 36(8), 901-922.

Xirogiannis, G & Glykas, M (2004). Fuzzy cognitive maps in business analysis and performance-driven change. IEEE Transactions on Engineering Management, 51(3), 334-35.