مطالعه ساختار کالبدشناسی و بافتشناسی مری و چینهدان در اردک مسکوئی

فصلنامه بیولوژی کاربردی

مقاله 2، دوره 10، شماره 37، فروردین 1399، صفحه 23-34   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

جلیل پورحاجی^{* 1}؛ سید رشید هاشمی²

¹استادیار، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، گرمسار، ایران

²دکتری، مدرس آناتومی و جنین‌شناسی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، گرمسار، ایران.

چکیده

هدف: اردک پرنده‌‌ای است که زیستگاه آن بیشتر در آب بوده و تنوع گونه‌‌ای زیادی دارد. مری بدلیل انتقال ماده غذایی و چینه‌دان به دلیل ذخیره کردن مواد غذایی از اعضای مهم دستگاه گوارش پرندگان می‌‌باشند. هدف پژوهش حاضر مطالعه آناتومی و بافت‌شناسی مری و چینه‌دان در اردک مسکوئی بود.
مواد و روش‌‌ها: در این پژوهش 20 عدد (به منظور مطالعات آناتومیکی) اردک مسکوئی نر و ماده بالغ خریداری و مطالعه آناتومیکی مری و چینه‌دان روی آنها انجام شد. سپس نمونه بافتی أخذ و بعد از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین، مری و چینه‌دان مورد مطالعه بافت‌شناسی قرار گرفتند.
یافته‌‌ها: نتایج آناتومیکی نشان داد در اردک مسکوئی، مری گردنی طویل‌‌تر از مری سینه‌‌ای بوده و چینه‌دان کوچک و دوکی شکل می‌‌باشد. در سطح داخلی لومن چین‌‌های طولی وجود دارد. مری و چینه‌دان در جنس نر بزرگ‌تر از جنس ماده می‌باشد. نتایج بافت‌شناسی در اردک مسکوئی نشان داد اپیتلیوم مخاط مری از نوع سنگ‌فرشی مطبق است. لایه لامینا پروپریا ضخیم بوده و دارای غدد موکوسی فراوان بود. در زیر غدد موکوسی لایه قطوری از عضله مخاطی از نوع صاف مشاهده ‌شد. اپیتلیوم چینه‌دان از نوع سنگ‌فرشی مطبق شاخی بود.
نتیجه‌گیری: مری و چینه‌دان در دو جنس دارای ساختمان مشابه با یکدیگر بوده و تفاوت آناتومیکی و بافت‌شناسی مشخصی بین دو جنس دیده نشد. میانگین اندازه طول و عرض مری و چینه‌دان در جنس نر، بزرگ‌تر از جنس ماده می باشد. این اختلاف در طول چینه‌دان معنی‌‌دار است.
 
 

کلیدواژه‌ها

کالبدشناسی؛ بافت‌شناسی؛ مری؛ چینه‌دان؛ اردک مسکوئی

مراجع

References

• Bailey TA, Mensah- Brown EP, Samour JH, Naldo J, Lawrence P, Gamer A. Comparative morphology of the alimentary tract and its glandular derivatives of captive bustards. J. Anat. 1997; 191(3): 387-398.
• Fatahian Dehkordi R, Parchami, A. Study of the effect of sex and area on the histomorphometric structure esophagus in native avian. Iranian Veterinary Journal. 2010; 6(3): 12-18.
• Hassan SA, Moussa EA. Gross and microscopic studies on the stomach of somestic suck (anas platyrhynchos) and somes-tic pigeon (columba livia domestica). J. Vet. Anat. 2012; 5(2): 105-127.
• King AS, Mc Lelland J. Birds their strucure and function. Bailliere Tindall, London, 1984: 121- 130.
• Klem JR, Brancato CR, Catalano JF, Huzmin FC. Gross morphology and general histology and omnivorous species of birds. Acta. Biol. Acsd. Sci. Hung.1976;27: 135-145.
• Mitchell FC. A contribution to the anatomy of the Hoatzin (Opisthacomus cristatus). Proc. Zool.Sot, London, 1896: 618-628.
• Mot M. Morphological Aspects of digestive apparatus to owl (ASIO FLAMMEUS) and falco cherrug (BUTEO BUTEO). Ucrari stiintifice medicina veterinara. 2011; XLIV(2): 192.
• Mot M. Morphological aspects of digestive appartus partridge and dove. Lucrari stiinifice medicina veterinary. 2009; XLII(2) :338-340.
• Nabipour A, Raji AR, Basami MR, Babazade M. A comparative study on the histological and histochemical fetures of esophagus in ostrich chick. Journal of Veterinary -Research. 2009; 64(4): 297-300.
• Nickel R, Schummer A. Anatomy of the domestic birds. Verla Paul Parey, Berlin, 1977: 85- 94.
• Pousty I, Adib Moradi M. Comparative Histology and Histotechnique. (6th ed.), Tehran University Publications, Tehran, Iran, (2006).
• Pourhaji Motab J, Hashemi SR. Anatomical study in proximal part of alimentary tract in Guinea fowl. Quartery Journal of Veterinary Histobiology. 2018; 6(2): 11-20.
• Rezaian M. Avian Histology. (1st ed.), Tehran University Publications, Tehran, Iran, 2006.
• Rezaian M. A Text Atlas of Veterinary Histology. (1st ed.), Tehran University Publications, Tehran, Iran, 1998.
• Rossi JR, Baraldi SM, Oliveira AD. Morphology of glandular stomach (ventriculus glandularis) and muscular stomach (ventriculus muscularis) of the partrigde rhynchotus rufescens. Ciên. Rur. 2005; 35(6): 1319-1324.
• Saadat nouri M. Identification and Classification of ducks in iran. Journal of Fasrm.1983; 2:11-15.
• Sagsoz H, Liman N. Structure of the oesophagus and morphometric, histochemical- immunohistochemical profiles of the oesophageal gland during the post-hatching period of japanese quails. Anat. Histol. Embryol. 2009; 38(5): 330–340.
• Szczepanczyk E, Kalisinska E. Morphometrry of esophagus and gut in bean goose anser fabalis. Zoology polonia. 2000; 45: 37-46.
• Wu B, Li L, Yu X. Winter diet and digestive tract of the Golden Pheasant in the Qinling Mountains, China. Chinese Birds. 2009;1(1): 45–50.
• Yovchev D, Dimitrov R, Kostov D, Vladova D. Age morphometry of some internal organs in common pheasant. (phasianus colchicus colchicus). Tra. J. Sci. 2012; 10(3): 48-52.